Dementie nieuwe ‘tak van sport’ voor gemeenten

Van alle mensen met dementie woont zeventig procent thuis. Het percentage thuiswonenden stijgt snel. Veertig procent van mensen met dementie woont alleen. Een belangrijk deel van alle zorg wordt gegeven door mantelzorgers. Zie hier de uitdaging voor gemeenten in een notendop.

Dagbesteding

Gemeenten zijn nu al deels verantwoordelijk voor de ondersteuning aan mensen met dementie, maar de gemeentelijke rol wordt vanaf 2015 aanzienlijk groter. Gemeenten worden vanaf januari verantwoordelijk voor dagbesteding, dagbehandeling en casemanagement in de wijk. En daarmee voor de zorg en ondersteuning van mensen met dementie, maar ook (respijtzorg) voor hun mantelzorgers.

Forse stijging

Het aantal mensen met dementie stijgt naar verwachting van ruim 256.000 (2013) naar ruim 538.000 in 2040. Mensen met dementie hebben specifieke behoeften, benadrukt Alzheimer Nederland in een brief aan alle gemeenten. Om gemeenten hiervan te doordringen én hen op weg te helpen om de ondersteuning goed te regelen, is een speciale website in het leven geroepen (www. pakdehandschoenop.nl), waar onder meer een handreiking kan worden gedownload.

Praktijkvoorbeelden

Daarin worden onder andere diverse praktijkvoorbeelden van gemeentelijk dementiebeleid uitgelicht, zodat gemeenten bij de inrichting van hun Wmo-beleid niet zelf het wiel hoeven uit te vinden, stelt Alzheimer Nederland. Voor die handreiking is onder meer gekeken naar het gemeentelijk dementiebeleid van 22 gemeenten. Zij hebben op eigen verzoek hun dementiebeleid laten doorlichten door zorginnovatiebureau DAZ. Daarbij is niet alleen gekeken naar de beleidsplannen van de gemeente, maar zijn ook gesprekken gevoerd met zorgaanbieders en mantelzorgers.

Keuzemogelijkheden

Een van de ‘gemene delers’ uit de quickscans is de wens om meer variatie in het aanbod rond dagbesteding te krijgen. Die vindt nu veelal plaats in dagbestedingscentra bij zorginstellingen of op zorgboerderijen. Er is behoefte aan meer keuzemogelijkheden en ruimere openingstijden. Tevens is er behoefte aan meer individuele trajecten in dagbesteding.

Vernieuwing

Een vernieuwende vorm van dagbesteding is ‘Odensehuizen’. In Wageningen, Vlissingen, Groningen en Amsterdam zijn Odensehuizen van start gegaan. Hier wordt dagbesteding samen met mantelzorgers georganiseerd. Er is geen standaard aanbod van activiteiten, maar  activiteiten worden georganiseerd op verzoek van mensen met dementie en hun mantelzorgers zelf. Het Odensehuis is bedacht in Denemarken.

Prognose

In de handreiking worden op tal van andere terreinen praktijkvoorbeelden beschreven, zoals over bijvoorbeeld mantelzorgondersteuning en huisvesting. Via de site kunnen gemeenten opzoeken wat - voor elke gemeente afzonderlijk - de prognose is voor de groei van het aantal mensen met dementie.