‘Veiligheidsregio, pak je kans!’

Kleine gemeenten worstelen met risicomanagement. De kans op een crisis is klein, maar wat als er wel iets gebeurt? En doen ze niet te veel zelf, terwijl dat beter samen kan?

Risicomanagement wordt crisismanagement
‘Als gemeenten maar lang genoeg wachten wordt risicomanagement vanzelf crisismanagement, met alle gevolgen van dien’, schrijft André Maranus, lector Public Safety van de Management Business School in Rotterdam.  In zijn onderzoek naar risicomanagement in kleine gemeenten (20 tot 50 duizend inwoners) vraagt Maranus zich af waarom gemeenten niet meer samenwerken. ‘Het risico­management in vijf onderzochte gemeenten komt qua inhoud 90 procent overeen.’

Gescheiden werelden
Maranus onderzocht in de gemeenten Tholen, Steenbergen, Halderberge, Rucphen en Woensdrecht hoe risicomanagement een meerwaarde kan zijn in integraal veiligheidsbeleid en hoe het daarmee is gesteld. Wat blijkt? Er is geen verband tussen het instellen van risicomanagement en de mate van integrale veiligheid. Gemeenten zien risicomanagement als een financiële zaak. Operationele risico’s worden volgens Maranus’ onderzoek financieel niet gewogen. ‘Financiële en veiligheidsafdelingen binnen gemeenten zijn gescheiden werelden die onvoldoende met elkaar praten. Gemeenten geven symbolisch geld uit, zonder naar effecten te kijken.’

Gemeenten zijn navelstaarders
De veiligheidsregio zou dit volgens Maranus moeten oppakken. ‘Gemeenten zijn op dit gebied overwegend navelstaarders. Ze houden zich bezig met het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). De input is de output. Ze kijken niet naar de bestemming of opbrengst van het geld.’ De provincie keurt de BBV bijna logischerwijs goed, want de cijfers kloppen, maar kijkt niet naar risicobeheersing of het veiligheidsgebied. Toezicht van provincies houdt niet in dat de integrale veiligheid nu op orde is, zegt Maranus. ‘Ambtenaren openbare orde en veiligheid onderkennen dat fysieke veiligheid lager scoort dan het landelijk gemiddelde, maar controllers vertalen dit niet automatisch naar het risicomanagement.’

Efficiënter omgaan met fte’s
De onderzochte gemeenten reageerden niet allemaal onverdeeld positief op de resultaten van het onderzoek, maar onderkennen volgens Maranus dat het risicoprofiel 90 procent overeenkomt. ‘Ze willen ook meer samenwerken, alleen is dit niet in een structuur vastgelegd. Ze kijken nog veel te weinig naar elkaars plannen. Deel die plannen en weet van elkaar dat je ermee bezig bent. Dat is handiger en je kunt efficiënter omgaan met fte’s.’

Regie naar veiligheidsregio
Slimmer inrichten van integraal veiligheidsbeleid vereist volgens Maranus een verschuiving van de regie van gemeenten naar de veiligheidsregio’s. ‘Dit element past bij de herinrichting van de veiligheidsregio’s. Het helpt zowel hen als gemeenten in hun financiële verantwoording. Daarbij kun je door een betere organisatie met minder ambtenaren toe. Veiligheidsregio, pak je kans!’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 20 van deze week. (inlog)