Kiezen tussen herindeling of Bollenraad

Een gemeentelijke herindeling of een ambtelijke fusie met een Bollenraad. Dit zijn de openstaande opties voor de bestuurlijke toekomst van de Duin- en Bollenstreek. De gemeenteraden van Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen moeten zich hier de komende maanden het hoofd over breken.

Keiharde keuze

Voor 1 oktober moet een besluit worden genomen over het advies in het lijvige eindrapport Bestuurlijke Toekomst dat woensdag openbaar is gemaakt. In het najaar wordt hoogstwaarschijnlijk nog niet de keiharde keuze gemaakt tussen een fusie of de vorming van een Bollenraad, maar over het vervolg van het proces.

Intensiteit samenwerking

In opdracht van de vijf gemeenten en Katwijk is de afgelopen maanden onderzocht op welke manier het beste uitvoering kan worden gegeven aan de bestuurlijke opgaven waarvoor de gemeenten zich zien gesteld. Eerder dit jaar was al besloten samen te werken op een groot aantal beleidsterreinen, zoals economie en het sociale domein. De wijze waarop en de intensiteit van de samenwerking is nu punt van discussie.

Ambtelijke fusie

Op basis van gesprekken met 59 ambtenaren uit de zes gemeenten en 40 mensen uit 30 partnerorganisaties (stakeholders) is onderzoeksbureau Blaauwberg met de twee samenwerkingsvarianten voor de Duin- en Bollenstreek gekomen. Ambtenaren zien vooral heil in een ambtelijke fusie. Het werk kan dan beter worden verdeeld en er is ruimte voor specialisatie, waardoor ingewikkelde vraagstukken beter opgepakt kunnen worden. De stakeholders vragen de gemeenten om met één stem te spreken. Door op politiek niveau voor de Duin- en Bollenstreek te spreken, kunnen de gemeenten hun rol naast de – grotere − buren opeisen.

Geen kopie Drechtraad

Vorm en inhoud van een eventuele Bollenraad staan nog niet vast. In het advies is een mogelijkheid geschetst die een afgeleide, maar geen kopie van de Drechtraad is. De Bollenraad moet bevoegdheden krijgen om besluiten te nemen over de regionale strategische opgaven. Deelnemende gemeenteraden dragen die bevoegdheid over naar de Bollenraad. Die zou kunnen worden gevormd door de 101 raadsleden uit de Bollenstreek (120.000 inwoners), met een stemgewicht gerelateerd aan de lokale kiesdeler bij de laatste raadsverkiezingen, zo blijkt uit een eerste uitwerking. De raadsleden vormen streekfracties. Een deel van de streekfracties vormt een coalitie met een bovenlokaal beleidsprogramma en stelt daarop een Dagelijks Bestuur (DB) samen. Het DB (vier of vijf fulltime bestuurders) voert de gezamenlijke agenda uit en legt verantwoording af aan de Bollenraad.

Flinke kluif

Gezien de standpunten van een aantal gemeenten, wordt het nog een flinke kluif om in het najaar tot een gemeenschappelijk besluit te komen. De Noordwijkse gemeenteraad heeft zich al eerder uitgesproken tegen een fusie. Een inhoudelijke samenwerkingsagenda met de zes gemeenten (inclusief Katwijk) via een ‘stevige gemeenschappelijke regeling’ is volgens de Noordwijkse raad voldoende om op korte termijn resultaat te boeken op de meest urgente dossiers. Voor Noordwijk is dat het sociale domein en de economische agenda. Een gemeenschappelijke regeling waarborgt de sturende en controlerende taak van de gemeenteraad, stelt Noordwijk.

Oplossingsrichtingen

Katwijk wil wel samenwerken met de Duin- en Bollenstreek, maar kan zich niet vinden in de twee oplossingsrichtingen. Het rapport wordt wel in de gemeenteraad worden besproken. Op basis daarvan wordt besloten hoe en op welke beleidsterreinen samenwerking met de andere Duin- en Bollengemeenten mogelijk is.