Sociale dromen in Leusden

Het gesikkeneur rond de nieuwe taken zorg, jeugd en werken waren de drie wethouders van Leusden spuugzat. Natuurlijk moest alle ‘techniek’ goed en tijdig worden ingeregeld, maar er moest ook oog zijn voor de periode na ‘D-day’; voor vernieuwing dus. Bewoners werden uitgenodigd vrij te denken over hoe een sociaal Leusden er in 2025 idealiter zou uitzien. Het leverde een Droomkaart op.

Transformatie

Beleidsregels, verordeningen en inkoop moest uiteraard voor 1 januari geregeld zijn, maar het kersverse college wilde ook meteen beginnen met vernieuwing. Inwoners en maatschappelijke organisaties werden gevraagd hoe zij de sociale toekomst van de gemeente zien, wat zij daaraan zelf kunnen bijdragen en wat zij van anderen – waaronder de gemeente − verwachten. Meer dan tachtig Leusdenaren meldden zich aan om samen te dromen. Er waren vooraf geen vastgestelde kaders of beleidsuitgangspunten geformuleerd waar rekening mee moest worden gehouden. De inwoners werd vooral gevraagd zonder belemmeringen en zonder na te denken over de haalbaarheid van de ideeën, vrijuit te denken hoe een sociaal Leusden er in 2025 idealiter zou uitzien.

Boodschappen doen

De dromen, wensen en ideeën zijn gebundeld en geclusterd en in de Droomkaart Leusden vervat. Waarbij aan de ene kant van de kaart de dromen van Leusdenaren staan en aan de andere kant hun verwachtingen over wie aan zet is. Zoals de gemeente, instellingen, verenigingen, werkgevers, scholen, maar ook nadrukkelijk wat zij zelf kunnen en zouden moeten doen. ‘Wat opviel was dat mensen graag deel uitmaken van een netwerk, gezien willen worden, dat mensen oog hebben voor elkaar. Ze willen dat mensen bereid zijn boodschappen te doen voor elkaar en wensen dat er op een eenvoudige manier zorg beschikbaar is’, vertelt Jan Overweg, wethouder Wmo en tevens coördinerend wethouder sociaal domein.

Zelf aan de slag

‘Opvallend was ook dat de deelnemers daarbij niet direct naar de gemeente keken om het maar te regelen, maar dat ze nadrukkelijk voor zichzelf een rol zien weggelegd’, viel Albert Dragt (Participatiewet) op. Ook kwam tijdens het traject duidelijk naar voren dat inwoners graag eigen regie willen houden. ‘Zelfredzaamheid en eigen regie is precies wat we met ons sociaal beleid beogen’, benadrukt Overweg. Dit traject heeft volgens de wethouders bevestigd dat dit een gangbare, of beter gezegd, een gewenste weg is die Leusden is ingeslagen.

Spanningsveld

Opvallend en tegelijkertijd zorgwekkend was dat eenzaamheid een thema is dat Leusdenaren bovenmatig bezighoudt. ‘Daar moeten we dus echt wat mee’, stelt Overweg. Niet dat de gemeente meteen projecten en programma’s gaat opzetten om de sociale samenhang te vergroten en de eenzaamheid te verminderen. ‘We moeten het niet overnemen, maar we kunnen ook niet afzijdig blijven.’ ‘De samenleving staat voorop, maar wij kunnen wel een duwtje in de goede richting geven. Faciliteren kan op veel manieren’, stelt wethouder Erik van Beurden (jeugd). De wethouders willen daarnaast goede initiatieven onder de aandacht van andere wijken brengen, zonder een succesvolle aanpak aan alle wijken te willen opleggen.

Kritiek uit raad

De drie wethouders kijken terug op een geslaagd traject, hoewel er ook kanttekeningen bij te plaatsen zijn. ‘Het is niet zo dat er veel naar boven is gekomen wat we zelf niet hadden kunnen bedenken. Maar wat heel belangrijk is, is dat de inwoners het gezegd hebben’, vindt Dragt. Het feit dat er geen nieuwe dingen zijn aangedragen, heeft ook wel tot kritiek vanuit de raad geleid. De raadsleden vinden het allemaal wat algemeen gesteld. De Droomkaart is een belangrijke bouwsteen voor de transformatie van het sociaal beleid. Geen blauwdruk, maar vooral een inspiratiebron voor de wethouders. Met de Droomkaart in de hand gaan de wethouders de komende tijd de gesprekken voeren met de

maatschappelijke partners. 

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nummer 7 van deze week