Sociale diensten mild met tegenprestatie in de bijstand

Sociale diensten zijn redelijk coulant met het opleggen van een tegenprestatie aan mensen die een bijstandsuitkering ontvangen. De meeste sociale diensten bieden mensen zelf de kans om met voorstellen te komen. Bijstandsgerechtigden die al vrijwilligerswerk doen of mantelzorg verlenen, worden meestal vrijgesteld van een tegenprestatie.

Nuttig werk
Dit blijkt uit een onderzoek van Divosa, de vereniging van sociale diensten. Gemeenten zijn vanaf 1 januari verplicht beleid te hebben rondom tegenprestaties die vereist kunnen worden van mensen met een bijstandsuitkering. De tegenprestatie is niet bedoeld om iemands kansen op de arbeidsmarkt te verbeteren. Het moet nuttig werk zijn, dat niet leidt tot verdringing op de arbeidsmarkt.

Geen dwangarbeid
De afgelopen maanden kwamen er nogal wat klachten in het nieuws over de manier waarop sommige gemeenten met de tegenprestatie omgaan. Die klachten betroffen meestal gemeenten die standaard werkzaamheden aanboden zoals werk in de kassen of in het gemeentelijk groenonderhoud. En het College voor de Rechten van de Mens waarschuwde in juli dit jaar de gemeenten goed in de gaten te houden wanneer een tegenprestatie uitmondt in dwangarbeid.

Redelijk coulant
Uit een enquête van Divosa – de vereniging van sociale diensten – blijkt dat sociale diensten redelijk coulant omgaan met de tegenprestatie. Tachtig procent geeft bijstandsgerechtigden de ruimte om zelf met voorstellen te komen hoe ze de tegenprestatie in zouden willen vullen. Vaak komt dit neer op vrijwilligerswerk bij een maatschappelijke instelling.

Vrijstelling
Uit het onderzoek blijkt ook dat gemeenten mensen die al actief zijn als vrijwilliger of als mantelzorger over het algemeen ontzien. Zij worden in de regel niet verplicht een andere tegenprestatie te gaan leveren. 90 procent van de sociale diensten stelt bepaalde doelgroepen vrij.

Eigen initiatief
Divosa-voorzitter René Paas vindt dat terecht: ‘Sociale diensten moeten mensen actief laten deelnemen aan de samenleving .Door uit te gaan van eigen initiatief, stimuleer je mensen de regie over hun leven weer in eigen hand te nemen.’