De Jonge moet kleur bekennen in ‘resultaatdiscussie’

Gemeenten snakken naar duidelijkheid over het al dan niet kunnen blijven indiceren op resultaat. Die duidelijkheid moet minister De Jonge (VWS) geven. De Peelgemeenten en Helmond hebben de minister in een brief gevraagd kleur te bekennen én de wet te repareren.

Expliciet standpunt

‘Wat wij missen is een expliciet standpunt van uw ministerie dan wel van uw kabinet’, schrijven de Peelgemeenten in een brief aan De Jonge. Zij hopen dat de minister de wet zodanig aanpast, dat resultaatgericht indiceren, zonder benoemen van tijd, mogelijk blijft. Rechtszekerheid en resultaatgericht werken gaan goed samen, vinden de Peelgemeenten en Helmond. De zes gemeenten kopen samen Wmo-voorzieningen in.

Beleidsvrijheid

Aanleiding tot de brief van de Peelgemeenten, gevolgd door een brief van soortgelijke strekking van de gemeente Helmond, is de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) van 8 oktober. Daar vonniste de hoogste bestuursrechter dat de gemeente Steenbergen niet op resultaat mag indiceren, zonder daarbij het aantal uren ondersteuning te benoemen. Met deze uitspraak haalt de CRvB ‘een behoorlijke streep door de beleidsvrijheid van gemeenten’, schrijft Deurnese wethouder Marnix Schlösser namens de Peelgemeenten aan De Jonge. ‘Kort gezegd moeten gemeenten altijd indiceren op basis van een concreet aantal uren.’

Zwaard van Damocles

De duiding door de landsadvocaat, die via de VNG naar de gemeenten is gecommuniceerd is klip en klaar, schrijven de Peelgemeenten. ‘Resultaat gericht beschikken is nog steeds mogelijk, maar het resultaat moet gekoppeld worden aan een concreet aantal uren’, liet de VNG op 21 december aan haar leden weten. ‘Een voorbehoud wordt niet gemaakt. Nog sterker: het zwaard van Damocles is compleet door de mogelijke gevolgen van de uitspraak voor andere vormen van dienstverlening in het sociaal domein die vorm worden gegeven over de boeg van het resultaat gericht indiceren (zonder benoemen van tijd)’, schrijven de Peelgemeenten. Daarmee wordt, naast de huishoudelijke ondersteuning, gedoeld op andere Wmo-voorzieningen en jeugdhulp.

Onduidelijkheid

In diezelfde memo adviseert de VNG haar leden het bestaande beleid voorlopig te handhaven en zorg te dragen voor de continuïteit van ondersteuning. ‘En daar ontstaat voor ons onduidelijkheid’, aldus de Peelgemeenten. Zij willen niets liever dan doorgaan met resultaatgericht indiceren, ‘maar hoe kunnen wij dat rechtvaardigen in het licht van de uitspraak van de CRvB?’ Het advies van de VNG zal ‘onvoldoende rechtvaardiging zijn om door te gaan met het beleid’. Aanpassing van die wet geeft die rechtvaardiging wel.

Repareren

‘De wet voldoet niet. De minister moet de wet repareren’, vat Schlösser de kernboodschap namens de zes gemeenten in een toelichting samen. ‘Voor ons staat de tevredenheid over onze werkwijze voorop. Onze inwoners zijn tevreden, onze aanbieders zijn tevreden en de gemeenten zijn tevreden. We hebben nauwelijks bezwaarschriften en klachten. Wij hopen dat de minister resultaatgericht indiceren ook als goede optie ziet.’

Controle

De werkwijze van de zes gemeenten is dusdanig dat bewoners vooraf weten wat de gemeenten onder een schoon huis verstaan en wat de aanbieder gaat doen om dat te bereiken. Er is volgens Schlösser dan ook geen sprake van rechtsonzekerheid. Steeksproefsgewijs en op aanvraag wordt gecontroleerd of het huis ook volgens afspraak wordt schoongemaakt. ‘Dat doen we objectief en subjectief’, aldus Schlösser. ‘Een externe partij kijkt hoe schoon de vloer is, of de kastjes schoon zijn, noem maar op. We vragen daarnaast aan de inwoners wat zij er vinden. Zij vinden het huis vaker schoon dan wij.’

Beleidsvrijheid

‘Het rijk beoogde met de Wmo gemeenten beleidsvrijheid te geven zodat we maatwerk voor onze inwoners konden realiseren. Die beleidsvrijheid wordt nu te veel beknot. Ze zitten al genoeg op onze stoel’, aldus een verontwaardigde Schlösser, daarbij doelend op het Wmo-abonnementstarief dat tegen de zin van gemeenten is ingevoerd.