Homo’s in Europa leven in angst

Veel homo’s, lesbiennes, biseksuelen en transgenders (LHBT) in Europa voelen zich geïsoleerd en gediscrimineerd of leven in angst en durven niet voor hun identiteit uit te komen. Het Rainbow Cities netwerk dat deze dagen congresseert in Den Haag wil hier iets aan doen door informatie uit te wisselen.

Angst voor discriminatie en geweld
Veel LHBT-personen leven in angst, voelen zich geïsoleerd of gediscrimineerd en durven niet voor hun identiteit uit te komen. Als homo’s voor hun geaardheid uitkomen worden ze vaak geconfronteerd met discriminatie en zelfs geweld. Deze conclusie trekt het Europees Bureau voor de grondrechten (FRA) na de grootste enquête ooit gehouden onder deze groep. Er deden 93 duizend mensen uit de hele EU plus Kroatië aan mee.

Pesten op school
Uit het onderzoek blijkt dat twee op de drie LHBT-personen hun geaardheid op school verbergen, 60 procent daar ook negatief werd bejegend, terwijl 80 procent merkt dat negatieve opmerkingen of pesten op school van LHBT-personen plaatsvindt. Ook op het werk of bij sollicitaties voelde 19 procent zich gediscrimineerd. Ruim een kwart van de LHBT-personen zegt in de laatste vijf jaar te zijn aangevallen of met geweld te zijn bedreigd.

Transgenders voelen zich meest gediscrimineerd
Twee derde durft niet meer in het openbaar elkaars hand vast te houden. Voor homo- en biseksuele mannen gold dit zelfs voor driekwart. Transgenders voelen zich het meest gediscrimineerd, met name op het werk en in de gezondheidszorg. Bijna een derde zegt in het jaar voor het onderzoek meer dan drie keer slachtoffer te zijn geweest van geweld of dreiging met geweld. Vaak doen LHBT-personen geen aangifte van deze gebeurtenissen. De helft denkt dat de politie er toch niets aan zou doen.

EU-breed actie ondernemen
Volgens de FRA benadrukken de resultaten van het onderzoek de noodzaak van het beschermen en promoten van grondrechten voor deze groep. FRA-directeur Morten Kjaerum doet een oproep om EU-breed actie te ondernemen om barrières te doorbreken, haat uit te bannen en een samenleving te maken waar iedereen van zijn rechten gebruik kan maken ongeacht hun seksuele geaardheid of genderidentiteit.

IDAHO-congres in Den Haag
Vandaag, 17 mei, is de internationale dag tegen homofobie en transfobie en de tweede dag van de eerste editie van het IDAHO-congres in Den Haag. Op dit congres komen 500 afgevaardigden van Europese “regenboogsteden” bijeen voor de oprichting van een nieuw netwerk: het Rainbow Cities netwerk. Vanuit Nederland nemen Amsterdam, Den Haag, Nijmegen, Rotterdam en Utrecht deel aan het netwerk. Minister Bussemaker treedt namens het kabinet op als gastvrouw en ontvangt collega-ministers uit Finland, Frankrijk, Spanje, Oostenrijk, Malta, België en Zweden.

Steden delen ervaringen met LHBT-emancipatie
Op verzoek van het ministerie van OCW ondersteunt MOVISIE 41 Nederlandse gemeenten in LHBT-beleid door ambtenaren en wethouders advies op maat te geven over een plan van aanpak, welke partijen kunnen worden betrokken bij de uitvoering en te ondersteunen bij de vorming van lokale allianties en via het organiseren van landelijke en regionale themabijeenkomsten. Juul van Hoof, coördinator van het Rainbow Cities netwerk: 'Een aantal Europese steden werkt al aan interessante methodieken en aanpakken om discriminatie op school, werk en straat tegen te gaan. De rol van stadsbesturen hierbij is leerzaam voor Nederland. Andersom hebben Nederlandse steden vaak al jarenlang ervaring met LHBT-emancipatie en kunnen zij hun do’s en don’ts delen met buitenlandse steden.’

Niet opnieuw wiel uitvinden
Zo hoeft niemand het wiel opnieuw uit te vinden, wat een hoop tijd en geld bespaart, aldus Van Hoof. ‘Steden als Gent, Madrid, Turijn en Berlijn lopen vaak tegen dezelfde dingen aan als Nederlandse steden, ook al verschilt de schaalgrootte. Ook daar wonen roze ouderen en gaan LHBT-jongeren naar school. Net als in Nederland kiezen deze steden ervoor om specifieke aandachtspunten voor deze groepen op te nemen in hun reguliere lokale beleid.’

Het werk is nooit klaar
Over de uitkomsten van het onderzoek zegt Van Hoof dat in Nederland voor LHBT-personen een goede situatie en rechtspositie is. ‘Maar voor sociale acceptatie is ook in Nederland nog wel iets te doen. Zeker voor transgenders. Het werk is nooit klaar, want de meerderheid van de bevolking is hetero en daardoor zullen LHBT-personen per definitie een minderheid blijven. De samenleving moet meegroeien.’ De cijfers van FRA hakken er bij de deelnemers van het congres in, vertelt ze. ‘Zeker bij de landen waar grotere problemen zijn is de reactie dat ze hier niet omheen kunnen. Het is toch wel even slikken. Er is nog veel werk te doen. Rusland is hier niet aanwezig, maar wel de notoire hekkensluiter op de ranglijst.’

VN moeten iets over Rusland zeggen
In Russische steden is een verbod op homopropaganda. Volgens Van Hoof is het moeilijk iets aan deze interne kwesties te doen. ‘In Roemenië en Kroatië gaat het ook niet goed, maar zij zijn hier wel. Dat is alvast een begin.’ De Hoge Vertegenwoordiger voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties is ook op het congres. ‘De VN hebben een taak iets over Rusland te zeggen. Ze heeft al gezegd dat deze punten niet-onderhandelbaar zijn. Dat is belangrijk. Een paar dagen geleden is nog een Rus die zijn geaardheid in een dronken bui bekendmaakte vermoord door zijn “so-called” vrienden.’

Van Es: vrijmaken uren van ambtenaren
Ook voor Nederlandse gemeenten is er een rol op het congres. De Amsterdamse wethouder Andrée van Es hield een toespraak, waarin ze het belang van leiderschap van lokale bestuurders op dit punt benadrukte. Van Hoof: ‘Ze sprak over wat zij concreet kunnen doen? Ze noemde bijvoorbeeld het vrijmaken van uren van ambtenaren voor dit onderwerp en informatie-uitwisseling met andere steden. Op het congres is ook aandacht voor het borgen van LHBT-beleid en veiligheidsbeleid met de focus op intern beleid in de stad.’