VNG herkent kritiek gemeenten op Omgevingswet niet

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten herkent zich niet in de kritiek van ten minste 65 gemeenten en omgevingsdiensten op het wetgevingsproces van de Omgevingswet. Tweede Kamerleden stelden maandag vragen over de “ruis” tussen vereniging en achterban.

Veel onduidelijk

De critici vinden dat nog veel onduidelijk is over de impact van de wet en maken zich zorgen over kennis en capaciteit bij gemeenten. Veel vragen zijn er ook over de nieuwe afwegingsruimte voor gemeenten. Dat blijkt uit een greep uit de 92 reacties die zijn binnengekomen via de internetconsultatie van de uitvoeringswetten (AMvB’s) van de Omgevingswet. Binnenlands Bestuur publiceerde vrijdag een artikel over de teneur die klinkt uit reacties van tientallen gemeenten en omgevingsdiensten, waaronder gezamenlijke reacties van gemeenten uit Drenthe, Noord-Holland, Zeeland, Zuid-Holland zuid, de Brabantse Kempen en de Gelders omgevingsdiensten. Er is onder andere brede kritiek op de complexiteit van de wetten en het ontbreken van veel informatie en daardoor van samenhang. Ook zijn er zorgen over de impact op de gemeentelijke organisatie en over de kosten.

Verschillende snelheden

Tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer over de AMvB’s stelden Kamerleden Ronnes (CDA) en Veldman (VVD) hierover vragen aan Boudewijn Revis, bestuurlijk voorzitter van de VNG-commissie Ruimte en Wonen en wethouder in Den Haag. Het “overall beeld” uit het artikel herkent hij niet, zei Revis. Volgens hem zijn juist veel gemeenten “aangehaakt” bij de voorbereidingen op de Omgevingswet, al is er volgens hem “zeker werk aan de winkel”. Revis ziet onder gemeenten verschillende snelheden en kennisniveaus. ‘Sommige gemeenten hebben moeite om dit tempo bij te houden, maar veel andere gemeenten zijn wel in staat geweest om mee te denken.’ Wel denkt Revis dat de tijd om in te werken tot 2019 hard nodig is. Het invoeringsprogramma van rijk, VNG, provincies en waterschappen moet daarvoor zorgen.

Moeite met samenhang

Meer erkenning voor hun kritiek kregen de gemeenten van Emmy Meijers, directeur van Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied en insprekend namens de 29 omgevingsdiensten. ‘Wij hebben veel mensen in huis die veel energie stoppen in de voorbereiding op de Omgevingswet, maar ook zij hebben moeite om in deze AMvB’s de samenhang te zien. Maar daar komen we wel uit.’ Ook IPO-bestuurder Rik Janssen (gedeputeerde Zuid-Holland) kan zich voorstellen dat “nog een achterstand ervaren wordt”. Samen met de omgevingsdiensten organiseren de provincies sessies voor gemeenten over de nieuwe ontwikkelingen rond de Omgevingswet.

Wel zorgen 

Overigens heeft de VNG zelf ook zorgen over het wetgevingsproces. In een position paper die bij de hoorzitting is ingediend schrijft de koepel over de onduidelijkheid over de nieuwe afwegingsruimte en flexibiliteit bij de planvorming. “Voor belangrijke onderwerpen die in een omgevingsplan worden geregeld, zoals geluid, bodem, geur en veehouderij ontbreken nog onderdelen van de normstelling. Daardoor is er geen zicht op de consequenties van het hele stelsel”, zo staat in de paper. VNG-bestuurder Revis uitte in de hoorzitting ook zorg over betaalbaarheid en financiering, de beslistermijn bij complexe besluiten en de interventiemogelijkheden van rijk en provincies.

Watertoets

Het IPO vroeg met name aandacht voor duidelijke regelgeving rondom complexe bedrijven. De Unie van Waterschappen pleitte nogmaals voor een verplichte watertoets en het vastleggen van klimaatrobuust bouwen in regels. Voor de omgevingsdiensten is bovengemeentelijke samenwerking bij het vaststellen van omgevingsvisies en –plannen van belang. Zij moeten daarmee straks de regels gaan uitvoeren.