PBL oppert belasting op restafval

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) presenteert binnenkort een voorstel voor belastingheffing op restafval. Belasting heffen op het verbranden van afval is een alternatief. Daarnaast zou een stortbelasting voor afvalverwerkers een deel van de 100 miljoen euro moeten opbrengen waar het kabinet zich in het Herfstakkoord op vastlegde. Dat meldt de Vereniging Afvalbedrijven, die heeft meegesproken over het PBL-rapport en al over de – nog vertrouwelijke – samenvatting beschikt.

Afvalstoffenbelasting eerder afgeschaft

Het PBL onderzocht in opdracht van het ministerie van Financiën de alternatieven voor herinvoering van de afvalstoffenbelasting voor afvalverwerkende bedrijven. Deze zogenoemde “stortbelasting” moet worden betaald door de bedrijven die het afval in ontvangst nemen. Zij zullen dat doorberekenen aan de aanbieders van afval, waaronder bedrijven en gemeenten. De afvalstoffenbelasting werd in 2012 afgeschaft, maar in het Herfstakkoord sprak het kabinet vorig jaar af om de belasting dit jaar opnieuw in te voeren. Dat moet in 2015 de staatskas honderd miljoen euro opleveren.

Stortbelasting niet effectie

De afvalbranche verzette zich meteen fel tegen dat kabinetsvoornemen. Deze week stuurden diverse koepelorganisaties in de afval- en recyclingsector een brandbrief aan staatssecretaris Wiebes van Financiën. Volgens hen zorgt de stortbelasting niet voor minder afval en leidt dus niet tot vergroening van de economie, een van de doelstellingen. In Nederland wordt nog maar weinig afval gestort, de laatste jaren wordt juist steeds meer gerecycled. ‘Zo’n maatregel is alleen effectief in landen waar alles nog op de grote hoop belandt.’

Wel slecht voor concurrentie

Wel verslechtert het de concurrentiepositie van Nederlandse afvalbedrijven, zegt directeur Dick Hoogendoorn van de Vereniging Afvalbedrijven. ‘Als het goedkoper is om je afval in Duitsland te storten, gaat de aanbieder daar naartoe.’ Ondernemerskoepels VNO-NCW en MKB-Nederland zijn het met de afvalbranche eens dat de stortbelasting nadelig is voor recycling en verwerking van afval in Nederland.

Belasting op restafval alternatief

Als de staatskas dan toch moet worden aangevuld met belasting op afval, hef die dan bij de bron: gebruikers en afvalproducerende bedrijven, stelt de Vereniging Afvalbedrijven. Een belasting op restafval dwingt hen om zo veel mogelijk te scheiden en zo min mogelijk restafval aan te bieden, luidt het pleidooi van de vereniging. Hoogendoorn is dan ook blij dat die variant is opgenomen in het rapport van het PBL, dat over enkele weken naar het ministerie gaat. Een combinatie met een stortbelasting is voor zijn branche echter niet acceptabel.

Gemeenten dupe van verbrandingsbelasting

Ook een verbrandingsbelasting is een slecht idee, meent Hoogendoorn, omdat het de concurrentie met buitenlandse verbranders moeilijk maakt. Ook gemeenten die aandeelhouder zijn van een energiecentrale waar afval wordt verbrand, zijn de dupe van zo’n maatregel. ‘Dat leidt mogelijk tot leegstand in die centrales, als verbranden in het buitenland goedkoper wordt dan hier.’ Uiteindelijk zal de Tweede Kamer moeten beslissen over een belastingvoorstel van het kabinet.