Natuurbeheer Wadden in één hand

Het natuurbeheer over het Waddengebied moet bij één organisatie worden ondergebracht. Het huidige beheer is onoverzichtelijk en versnipperd. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer in een rapport dat donderdag is gepubliceerd.

Beheerstaken overgeheveld
De afgelopen jaren heeft de overheid een groot deel van de beheerstaken overgeheveld naar de Waddenprovincies Friesland, Groningen en Noord-Holland. Daarnaast zijn provinciale natuurbeheerders als It Fryske Gea en Het Groninger Landschap betrokken, maar ook Rijkswaterstaat en het Rijksvastgoed- en Ontwikkelbedrijf en de ministeries van Milieu, Economische Zaken, Financiën en Defensie.

Bureaucratie en vertraging
Die organisaties werken niet goed samen, concludeert de Rekenkamer. Dat leidt tot bureaucratie en vertraging bij het verlenen van vergunningen voor gaswinning, visserij, militaire oefeningen, windmolenbouw en recreatie. Ook werken de organisaties elkaar soms tegen. Daarom zou één beherende instantie, bijvoorbeeld Rijkswaterstaat of een nieuw op te richten uitvoeringsdienst, het beheer moeten stroomlijnen.

Ondoelmatige inzet geld
De versnippering leidt ook tot een ondoelmatige inzet van de miljoenen euro's in het Waddenfonds. In de periode 2007-2011 is maar een klein deel van het geld direct ten goede gekomen aan de natuur, achterhaalde de Rekenkamer.

Bescherming gelukt
De Waddennatuur verkeert in wankele gezondheid: het aantal plant- en diersoorten is minder groot dan in een situatie zonder menselijke activiteiten. Maar de kwaliteit van de natuur is sinds 1984 niet verder achteruitgegaan. Dat betekent dat de bescherming van de Waddennatuur is gelukt. Maar de ontwikkeling van de natuur, het tweede hoofddoel van het Waddenzeebeleid, is niet van de grond gekomen.

Pas op de plaats
De Rekenkamer vindt dat de coördinerend minister voor het Waddengebied, Melanie Schultz (Infrastructuur en Milieu), een pas op de plaats moet maken en opnieuw moet bepalen wat de ambities van het Rijk voor de Wadden moet zijn, hoe die kunnen worden bereikt en wie daarover moet gaan. In een reactie laat Schultz weten dat ze de voorgestelde pas op de plaats niet zal maken. Wel zal ze gebruikmaken van het rapport bij het verbeteren van het Waddenbeheer.

Waddenvereniging is blij
De Waddenvereniging is blij met het rapport van de Rekenkamer. Voorzitter Arjan Berkhuysen van de Waddenvereniging: ,,Wij pleiten er al bijna 40 jaar voor dat het beheer van de Waddennatuur in één hand komt. Er waren al eerder ambtelijke adviezen in die richting, onder meer van de commissie-Meijer in 2004, maar het is nu voor het eerst dat het zo scherp wordt gesteld. Het wordt nu dan ook echt tijd om actie te ondernemen", aldus Berkhuysen.

Ruimte, geld en mankracht

Hij stelt voor dat alle betrokken partijen de komende 2 jaar de tijd krijgen om samen en vanuit de praktijk te kijken hoe het Waddenbeheer efficiënt kan worden georganiseerd. Of dat ook zal gebeuren, kan de voorzitter van de Waddenvereniging nog niet zeggen. Het hangt er volgens hem van af of de ambtenaren van Economische Zaken genoeg ruimte, mankracht en geld krijgen.