Gemeenten verdelen de koek rond Kijfhoek

De gemeenten Zwijndrecht, Ridderkerk, Barendrecht en Hendrik-Ido-Ambacht gaan hun bouwplannen op elkaar afstemmen. Althans, wat betreft de plannen die dichtbij het rangeerterrein Kijfhoek liggen.

Bouwruimte

Vanwege externe veiligheidsrisico’s (groepsrisico) kan rondom Kijfhoek niet veel meer worden gebouwd. Als een van de vier gemeenten straks wél extra wil bouwen, gaat dat ten koste van de bouwruimte voor de andere drie. ‘Als we onafhankelijk van elkaar plannen maken en gaan bouwen, overschrijden we snel de norm voor groepsrisico. Omdat de gemeenten het er over eens zijn dat het niet een kwestie mocht zijn van ‘wie het eerst komt, die het eerst maalt’, hebben we hierover afspraken vastgelegd’, verduidelijkt de Zwijndrechtse wethouder Aaike Kamsteeg (ruimtelijke ordening).

Risicogebied

Afspraken om gezamenlijk – als vier gemeenten - nieuwe bouwplannen binnen het zogeheten risicogebied af te wegen, zijn verankerd in het Beheerplan Groepsrisico Kijfhoek. Dat is door de vier gemeenten en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (OZHZ) opgesteld. Het plan wordt binnenkort ter besluitvorming aan de vier colleges en de vier gemeenteraden voorgelegd.

Bouwstop

Een door de provincie Zuid-Holland afgekondigde bouwstop van een zone van ruim een kilometer rondom Kijfhoek is een belangrijke aanjager voor de vier gemeenten geweest om de koppen bij elkaar te steken. De provincie had tot die bouwstop besloten omdat de veiligheidsnormen werden overschreden. Ook werd verwacht dat het vervoer van gevaarlijke stoffen nog verder zou toenemen. De veiligheidsrisico’s moesten op last van de provincie allereerst naar een aanvaardbaar niveau worden teruggebracht. Dat betekende concreet sanering van een discotheek en sportschool in Zwijndrecht.

Uitbreiding goederenvervoer

Prorail diende niet lang daarna een aanvraag in om het goederenvervoer via Kijfhoek met meer dan een kwart uit te breiden. Om te voorkomen dat de risiconormen opnieuw zouden worden overschreden, besloten de vier gemeenten om onderling afspraken te maken over de verdeling van de resterende, beschikbare risicoruimte. Met die belofte op zak, was de provincie bereid de bouwstop op te heffen, aldus Edwin Tromp, stafadviseur van de Omgevingsdienst.

Koek eerlijk verdelen

Onder regie van de gemeente Zwijndrecht zijn toen de ruimtelijke plannen van de vier gemeenten geïnventariseerd. De OZHZ berekende of de plannen zouden passen binnen de risiconormen, ook bij uitbreiding van het goederenvervoer. Dat bleek het geval te zijn. Het feit dat de bestaande bouwplannen van de vier gemeenten tot 2020 zonder problemen kunnen worden uitgevoerd, maakte het ook wel wat makkelijker om afspraken te maken, stelt wethouder Kamsteeg. Als straks de economie aantrekt en er nieuwe plannen komen, moet de koek eerlijk worden verdeeld. Die koek is de beschikbare ruimte binnen het zogeheten invloedsgebied van Kijfhoek. ‘Je kunt daar beter nu afspraken over maken, dan op het moment dat het spannend wordt’, stelt Kamsteeg.

Koudwatervrees

‘Het is een bijzondere afspraak, waarvoor zeker in het begin het animo niet erg groot was’, erkent de wethouder. ‘Je kunt wel zeggen dat er sprake was van koudwatervrees.’ De gemeenten waren vooral bang dat hun bouwplannen allemaal in de ijskast terecht zouden komen.

Compensatie

Afgesproken is dat de vier wethouders ruimtelijke ordening elk jaar met elkaar om tafel gaan zitten om de stand van zaken rondom de bouwplannen te bespreken. Ook wordt ieder jaar door de OZHZ opnieuw berekend of de plannen nog passen binnen de landelijk geaccepteerde veiligheidsnormen. Afspraken over eventuele compensatie van gemeenten die niet mogen bouwen, zijn niet vastgelegd. Behalve dat in overleg naar compensatie zal worden gezocht, aldus Tromp. Volgens Kamsteeg zal zich een dergelijke situatie niet snel voordoen. Het betreft met name buitengebied, waar (grootschalige) woningbouw of de aanleg van bedrijventerreinen toch al niet mogelijk is. Het gaat met name om recreatieve voorzieningen.