Woonwagenbeleid: hoe dan?

Gemeenten moeten er voor zorgen dat er ‘voldoende’ standplaatsen zijn voor woonwagenbewoners op hun grondgebied. Maar hoe kom je er achter hoeveel dit er moeten zijn? En hoe kom je vanuit de analyse van de behoefte naar passend beleid?
Veel gemeenten worstelen met deze vraag. In opdracht van de VNG werkt Companen daarom met Ploum Advocaten aan een handreiking voor gemeenten die daar bij moet helpen.

Inspelen op de woningbehoefte

Het wonen in een woonwagen is onlosmakelijk deel van de culturele identiteit van woonwagenbewoners. De overheid heeft een verantwoordelijkheid dat mensen hun culturele identiteit kunnen behouden. Dat betekent dus ook wonen in een woonwagen. In het landelijk beleidskader woonwagen- en standplaatsenbeleid heeft het ministerie deze verantwoordelijkheid neergelegd bij gemeenten; als onderdeel van het woonbeleid. Dat betekende voor veel gemeenten een omslag in denken: hoe faciliteren we deze behoefte? Hoe wegen we die af tegen andere opgaven waar gemeenten voor staan? Dat doe je niet van achter je bureau, maar zul je in samenspraak met vertegenwoordigers van de woonwagenbewoners moeten doen.

Behoefte in beeld

Dit begint bij een goed beeld van de lokale vraag naar standplaatsen. Of er een wachtlijst is of niet, een peiling onder huidige woonwagenbewoners (en inwonenden) en mogelijke ‘spijtoptanten’ biedt noodzakelijke inzichten. Companen kan u helpen bij het bepalen van de beste aanpak: schriftelijk, digitaal of face-to-face. Daarbij betrekken we ook woonwagenbewoners zelf. En we besteden aandacht aan de doorwerking naar beleid: door vooraf te bedenken welk vervolg de resultaten krijgen.

Uitwerken van woonwagenbeleid

Na het onderzoek volgt de actie. Daarbij spelen diverse vraagstukken:

• Hoe werken we samen en communiceren we met de verschillende groepen woonwagenbewoners?
• Wat zijn rollen en verantwoordelijkheden van partijen? Hoe gaan we om met de aanleg van nieuwe standplaatsen, het toewijzen van vrijkomende standplaatsen, beheer en handhaving? En hoe geven we dit een plek in woonbeleid en prestatieafspraken?
• Hoe weeg je als gemeente de opgave voor woonwagenbewoners af tegen andere woningbouwopgaven? Hoe krijg je een businesscase voor woonwagens rond? Wat is een reële wachttijd voor een woonwagen? Hoe zorg je dat vrijkomende standplaatsen weer bij de doelgroep terecht komen?

Companen heeft inmiddels voor vele gemeenten de behoefte aan woonwagenstandplaatsen in kaart gebracht en helpt gemeenten met de uitwerking van het woonwagenbeleid. Companen stelt in opdracht van de VNG samen met Ploum Advocaten een handreiking op als nadere uitwerking van het door het ministerie van BZK ontwikkelde beleidskader. De verwachting is dat deze handreiking in het najaar/winter van 2020 gereed is.

Meer informatie? Bel of mail met Pim Tiggeloven of Roosje van Leer.