Gemeenten ontdekken mogelijkheden Idensys

Vergeet DigiD. Over een paar jaar logt –als alles goed gaat- iedere burger bij de gemeente in via Idensys. Met de nieuwe manier van online identificeren kunnen burgers via meerdere inlogmiddelen en met een hogere veiligheid identificatie verrichten. Gemeenten Rotterdam, Molenwaard en Hollands Kroon lopen voorop en testen de werking van het nieuwe, veilige inloggen bij de overheid als eerste.

Vooroplopende gemeenten

Inloggen via Idensys bij de overheid kan straks op meerdere manieren; bijvoorbeeld met een smartcard, door wachtwoordbevestiging op je telefoon of misschien wel met gezichtsherkenning. Met Idensys kunnen burgers hun eigen inlogmiddel uitkiezen, aanvragen en gebruiken, mits het voldoet aan het vereiste betrouwbaarheidsniveau van Idensys. Rotterdam en Molenwaard behoren tot de koplopers en testen het middel als eerste. In Binnenlands Bestuur van deze week vertellen zij met projectmanager Bob van Os van Logius over de lopende pilots. ‘Met Idensys kunnen burgers voortaan bij meerdere overheden, bedrijven en zorginstellingen met het door hun gekozen inlogmiddel inloggen, waardoor het makkelijker wordt om zaken digitaal te regelen. Het grote gemak is dat je met één middel bij meerdere instanties kunt inloggen. Je hoeft dus minder wachtwoorden te onthouden. Het wordt zo makkelijker om zaken online te regelen.’
 

Opschalen over de rest van het land
Naast de Idensys-pilot zijn er pilots met diverse publieke middelen bij gemeenten gaande, waaronder inloggen met elektronische rijbewijzen en identiteitskaarten. Van Os: ‘Je ziet dat de overheid serieus werk maakt van veiliger en gebruiksvriendelijk inloggen. Deze pilots hebben voor de start een Privacy Impact Assessment doorstaan en worden geëvalueerd. De evaluatie wordt in de Tweede Kamer besproken, dat levert hopelijk een volmondig  ‘ja’ van de Tweede Kamer op, waarna de pilots verder opgeschaald worden in gemeenten.'
 

Minder digivaardige mensen
Als Marco Smit van gemeente Rotterdam de bühne opgaat bij collega’s om te vertellen over de pilot met Idensys, bemerkt hij veel enthousiasme. ‘Er zijn altijd mensen die hun vinger opsteken en zeggen dat ze willen meedoen. Dat zijn alleen wel vaak de mensen met interesse en vaardigheid in ICT. Ik hoop juist dat de minder digivaardige mensen mee willen doen. Het moet uiteindelijk ook voor hun te doen zijn.’ Van Os wijst erop dat  het ‘gebruikersproces’ van Idensys heel positief moet worden ervaren voor het landelijk van start kan. Idensys gaat de middelen uiteindelijk selecteren op wat mensen als prettig ervaren. ‘Bij Logius is men vol vertrouwen in de werking van de nieuwe inlogmiddelen. Maar de vraag is: hoe krijg je de burgers zo ver dat ze een nieuw middel gaan gebruiken? Ik ben daarnaast ook benieuwd hoe innovatief de leveranciers zijn.’
 

Veiligheid 
Smit is benieuwd naar de toekomst met inloggen via Idensys. ‘We willen als gemeente niet meer afhankelijk zijn van één middel en we willen meer betrouwbaarheid en veiligheid bij het inloggen. Er moet dus ook een tweede, derde of vierde middel zijn om in te kunnen loggen. Daarnaast wil Rotterdam zoveel mogelijk digitaliseren en een hogere betrouwbaarheid krijgen dan nu mogelijk is met DigiD. die nu geboden wordt. Idensys heeft het hoogste niveau beveiliging, dus dat is ideaal.’

Eenvoud

Collega Jan Meijsen van Molenwaard ziet behalve veiligheid meer voordelen: ‘Met dit middel kan je ook bij zorgverzekeraars en andere partijen buiten de overheid inloggen. Het gaat om de eenvoud. Geen dikke stapel gebruikersnamen en wachtwoorden meer, maar één veilig identificatiemiddel voor alles.’ Voor het zover is, is er nog een technische weg te gaan, maar ook de politiek moet meewerken. ‘Er moet een trigger komen voor Idensys’ vult Van Os aan. ‘Dat kan de Tweede Kamer zijn die ermee door wil gaan. Als dat zo is, geloof ik dat het heel snel kan gaan.’ Meijsen is stellig: ‘Ik vind dat we niet te moeilijk moeten doen, maar gewoon moeten stellen dat dit ons nieuwe identificatiemiddel wordt.

Een slimmere gemeente

Meijsen, Smit en Van Os hopen op een volgende stap: minder baliebezoeken, slimmere online processen en uiteindelijk een betere dienstverlening. 'Nu moet je voor je paspoort nog twee keer naar het gemeentehuis. Straks kun je alles thuis regelen en wordt het bij jou persoonlijk afgeleverd.’ De heren zijn het erover eens dat de ontwikkelingen uiteindelijk werkverlies zal betekenen voor de afdeling Burgerzaken. ‘Maar die capaciteit van zo’n afdeling kun je dan anders inzetten. Zet deze krachten in op de bestrijding van identiteitsfraude, telefonisch klantcontact of op Whatsapp en sociale media. Idensys is uiteindelijk geen verdienmodel maar een verbeteringsmodel. De keten wordt er beter van.'

Dit is een (sterk) ingekorte versie. Lees het volledige verhaal in de nieuwste Binnenlands Bestuur. (inlog)