BAG heeft nog een jaar of tien nodig

Bronhouders en afnemers zijn redelijk tevreden over de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG), maar het duurt nog een jaar of tien voordat deze ten volle en zinvol wordt benut. Dat blijkt uit een evaluatie van de wet BAG en de reacties daarop.

Lange adem
De Wet BAG is in 2009 in werking getreden en moet bestuursorganen efficiënter maken door op een centrale plek gegevens over adressen en gebouwen eenduidig bij te houden en te ontsluiten. Maar dat beoogde effect vergt een lange adem, stelt de Auditdienst Rijk in een evaluatie. Het stroomlijnen van IT-systemen en processen binnen de bestuursorganen kost veel tijd. "De BAG is pas sinds medio 2011 volledig gevuld en er wordt nog steeds gewerkt aan kwaliteitsverbetering, aan instrumenten voor een betere ontsluiting van de gegevens en aan de koppelingen met andere registraties. Er zijn inmiddels interessante praktijkvoorbeelden en verder zijn er vele plannen en ambities voor de toekomst." De ADR doelt daarmee op onder andere fraudebestrijding, lastenverlichting en benutting door private gebruikers.

Eigen registraties
Hoewel de Wet BAG alle bestuursorganen inmiddels verplicht tot het gebruik van de BAG, komt daar in de praktijk nog regelmatig weinig van terecht. "Ten eerste hebben bestuursorganen vaak al registraties van adressen en gebouwen uit het verleden. Deze zijn dan precies toegesneden op hun taken die voortvloeien uit hun eigen wet- en regelgeving. De BAG heeft als basisregistratie een specifieke set van gegevens. En deze verschilt vaak enigszins van de registraties van adressen en gebouwen die al bestaan." Daarnaast zijn de investeringen en de inspanningen die bestuursorganen moeten doen om de BAG echt te integreren in hun werkprocessen nogal groot en wachten ze liever een geëigend moment af.

Gemeenten
Gemeenten doen het nog niet zo best, stelt de Auditdienst Rijk. Dat blijkt vooral bij de inspecties die ze moeten laten uitvoeren. "Het percentage gemeenten dat slaagt is laag. Inspecties worden uitgesteld. Er is geen aandacht voor de feitelijke kwaliteit van de BAG. Bovendien wordt afgeweken van vergelijkbare inspecties zoals bij GBA en WOZ."

Tien jaar
Het Bronhouders Afnemers Overleg (BAO) van de BAG stelt in een reactie aan de minister zich in de rapportage te herkennen. "Wij geven u graag de bestuurlijke notie mee dat de ontwikkeling, de bouw, deimplementatie en het doorontwikkelen van een basisregistratie van deze omvang een termijn van tien jaren zal vergen. In de 3 jaren dat we nu aan de invoering van de BAG hebben gewerkt is veel bereikt en is er een realistisch verwachtingspatroon dat er binnen 10 jaar een algemeen gebruikte registratie staat."

Kwaliteit is lastig
Een probleem blijft de juistheid van de gegevens, met name die over gebouwen. Jaartallen en oppervlakken zijn veelal nog gebaseerd op onnauwkeurige schattingen, zeker als het bedrijfspanden betreft. Hier doet zich een kip-ei-situatie voor. Er blijken onvoldoende middelen voorhanden om de kwaliteit van de gegevens daadwerkelijk te verbeteren. Als de feitelijke juistheid van de gegevens de 100 procent zou benaderen, zou de BAG intensiever worden gebruikt, waardoor eer ook weer meer terugmeldingen over onjuiste of ontbrekende gegevens zouden komen, waardoor de kwaliteit weer zou toenemen. Maar de terugmeldvoorzieningen zijn niet afdoende en moeten nog vorm krijgen binen het bredere verband van het gehele stelsel van basisregistraties (Digimelding).

Aanbevelingen
ADR beveelt het verantwoordelijke ministerie I&M aan de kwaliteit van de BAG te stimuleren door de instrumenten voor het monitoren/inspecteren te verbeteren en het terugmelden makkelijker te maken. Ook zou beter op de wensen van bronhouders en afnemers ingegaan moeten worden.

Tevredenheid gebruikers
In een apart gebruikersonderzoek is de tevredenheid van de publieke en particuliere afnemers van de BAG onderzocht. Overh het algemeen krijgt de BAG een 7, maar de tevredenheid verschilt per sector. het notariaat scoort het laagst met een 6,3; gemeenten komen op een 6,8. De rest scoort tussen de 7,2 en 7,9. De mate van gebruik verschilt per sector - zeker binnen de publieke gebruikers. Zo geven woningcorporaties vaak aan onbekend te zijn met de BAG.