Raad van State: wetsvoorstel hulp bij stemmen aanpassen

Het wetsvoorstel om mensen met bijvoorbeeld een verstandelijke beperking of dementie in het stemhokje te helpen, moet worden aangepast. Met de wet kan worden geëxperimenteerd met het geven van bijstand aan mensen met een beperking, maar er zitten nog te veel losse eindjes aan, oordeelt de Raad van State.

Mensen met een lichamelijk beperking mogen nu al in het stemhokje worden bijgestaan. Het demissionaire kabinet wil deze mogelijkheid uitbreiden naar kiezers met een verstandelijke beperking, dementie of kiezers die laaggeletterd zijn. Omdat deze beperkingen niet objectief door leden van het stembureau kunnen worden vastgesteld, wil het kabinet via een wet experimenten toestaan waarbij stembureauleden hulp bieden. Daarmee wordt ongewenste beïnvloeding tegengegaan, stelt het kabinet.

Gevarieerde groep

De Raad van State vindt het net als het kabinet belangrijk dat zo veel mogelijk kiezers hun stem moeten kunnen uitbrengen. Voordat met een experiment kan worden gestart, moet echter eerst beter in kaart worden gebracht tegen welke problemen deze gevarieerde groep mensen bij het stemmen aanloopt, stelt het hoogste adviesorgaan van de regering in zijn advies. ‘Omdat de beperkingen van kiezers erg van elkaar kunnen verschillen.’

Stemgeheim

De Raad hamert erop dat het experiment zorgvuldig moet worden uitgevoerd ‘omdat verkiezingen een belangrijke plek innemen in de democratie’. Hij adviseert in het wetsvoorstel vast te leggen dat alleen getrainde stembureauleden ondersteuning mogen bieden. Ook moeten eisen worden gesteld aan de inrichting van het stemlokaal ‘zodat het stemgeheim zoveel mogelijk wordt geborgd’. Tevens moet vooraf worden vastgelegd hoe kiezers die hulp willen, dat kunnen laten weten aan het stembureaulid dat hen helpt.