Zutphen pikt plannen rechtbank niet

Een brief op poten heeft het college van Zutphen naar de Raad voor de Rechtspraak gestuurd. Als de plannen van de Raad worden doorgezet om de rechtbank in justitiestad Zutphen te ontmantelen, wordt ‘onherstelbare schade toegebracht aan hetgeen in eeuwen tot stand is gekomen’. Bovendien staan de bezuinigingen lijnrecht tegenover de belofte van voormalig minister Opstelten van Veiligheid en Justitie, dat er in Zutphen een volwaardige vestiging van de rechtbank zou blijven.

Daarnaast hebben de burgemeesters van de zeven getroffen steden vrijdag in een gezamenlijke verklaring aan minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) gesteld de reorganisatie bij de rechtbanken in Nederland 'een slecht plan' te vinden. Naast Zutphen is die verklaring ondertekend door de burgemeesters van Alkmaar, Almelo, Assen, Dordrecht, Maastricht en Lelystad. 

Onacceptabel

De (maatschappelijke) gevolgen van de voorgenomen plannen zijn voor Zutphen en de regio te groot en daarmee onacceptabel, schrijft het college. Stad en regio zijn al zwaar getroffen door onder meer het eerdere vertrek van diverse Justitiediensten. Als de jongste plannen worden doorgezet, verliest Zutphen onder meer 300 hoogwaardige arbeidsplaatsen. ‘Zutphen is in sociaaleconomisch opzicht al zeer zwak en heeft daarnaast ook te maken met de gevolgen van krimp. De ontmanteling van de rechtbank vergroot dit probleem, wat weer directe negatieve gevolgen heeft voor ons voorzieningenniveau’, zo stelt het college. Daarnaast dreigt leegstand en verloedering van de vele ‘beeldbepalende gebouwen die u laat liggen’, aldus de brief aan de Raad voor de Rechtspraak. ‘De rechtbank in Zutphen dient een volwaardige rechtbank te blijven.’

Onbetrouwbare overheid

Zutphen spreekt van een onbetrouwbare overheid, als de rechtbank inderdaad wordt uitgekleed. ‘Minister Opstelten heeft een paar jaar geleden heel duidelijk uitgesproken dat Zutphen kan blijven rekenen op een volwaardige vestiging van de rechtbank. Met zo’n uitspraak kan nu niet worden aangestuurd op een ontmanteling. Het zijn van een onbetrouwbare overheid speelt niet alleen tussen overheid en burgers, maar ook tussen overheden onderling.’

Maatschappelijke effecten

De bezuiniging van jaarlijks dertig miljoen euro die de Raad met het nieuwe locatiebeleid denkt te realiseren, is onjuist berekend, stelt het college van Zutphen verder. De maatschappelijke effecten zijn niet meegenomen in de kostenberekening. Daarnaast verkwanselt de Raad de betekenis van Zutphen als Justitiestad. ‘Zutphen is een stad waar al meer dan 800 jaar recht wordt gesproken en waar reeds vanaf het begin van de negentiende eeuw een arrondissementsrechtbank is gevestigd. De betekenis van Zutphen Justitiestad is niet direct in cijfers te vangen, het gaat om het DNA van de stad en de regio.’ 

Gezamenlijke verklaring burgemeesters

De Zutphense bezwaren en kritiek komen overeen met en sluiten aan bij de verklaring die de burgemeesters van de zeven getroffen steden vrijdag aan Van der Steur hebben gestuurd. 'Op geen enkele manier wordt stilgestaan bij de gevolgen van het banenverlies voor een regio dan wel de gevolgen voor cliënten en beroepsgroepen die naar een rechtbank moeten', stellen de burgemeesters. Daarnaast voelen zij zich overvallen door de boodschap van de Raad en hebben ze 'slechts een week gekregen om de nieuwe plannen te beoordelen en van commentaar te voorzien'. De burgemeesters hopen dat de Raad zijn definitieve besluit, nu gepland op 8 september, zal uitstellen.