Te weinig actie bij schending integriteit
Ambtenaren, bestuurders en volksvertegenwoordigers die over de schreef gaan, worden te vaak niet aangesproken op hun gedrag. Hier moet een einde aan komen, vinden minister Plasterk (BZK) en de koepels van gemeenten, provincies en waterschappen.
Te vaak nog wordt in het openbaar bestuur gesjoemeld met bijvoorbeeld vergoedingen en declaraties. Ook wordt te weinig ingegrepen. Aan de non-interventie van deze en andere integriteitsschendingen moet een einde komen.
Deuk in status
Dat is de gedeelde opvatting van minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en de voorzitters van de koepels van gemeenten, provincies en waterschappen. ‘Elke schending van de integriteit is een grote deuk in de status van het openbaar bestuur’, stelde Plasterk in een eerste reactie op de Monitor Integriteit Openbaar Bestuur 2012. Het onderzoek naar het integriteitsbeleid en –beleving binnen het openbaar bestuur is uitgevoerd door het Bureau Integriteit Openbare Sector (BIOS) van het CAOP en is woensdag gepresenteerd.
Wettelijke aanpassing
Integriteit wordt speerpunt van zijn beleid, zo kondigde Plasterk aan. Hij komt begin volgend jaar met voorstellen om de rol van burgemeesters, Commissarissen van de Koningin (CvK) en voorzitters van waterschappen in integriteitsbeleid bij wet te verankeren.
Misbruik
Belangenverstrengeling, het misbruiken of lekken van vertrouwelijke informatie, het niet melden van (neven)functies en het misbruiken van vergoedingen en declaraties door raads- en Statenleden komen met de regelmaat van de klok voor, zo blijkt uit het onderzoek. Griffiers grijpen in lang niet alle gevallen in. Een op de vier griffiers stelt dat zij zich in een lastige positie bevinden om de volksvertegenwoordigers op hun misstap aan te spreken. Zij vinden dit meer een taak van burgemeester of de CvK.
Moreel bewustzijn
Eén op de tien ambtenaren (rijk, gemeenten, provincies en waterschappen) heeft ‘duidelijke twijfels’ over de integriteit van hun collega’s, zo blijkt verder uit het onderzoek. Eén op de tien bestuurders bij gemeenten, provincies en waterschappen durft voor zijn of haar collega’s de hand niet in het vuur te steken. Een op de vier bestuurders heeft in het afgelopen jaar meegemaakt dat een collega over de schreef ging. Bestuurders in grote gemeenten signaleren vaker schendingen van de regels en minder moreel bewustzijn bij collega’s dan wethouders en burgemeesters in kleine gemeenten.
Niet overal beleid
Nog lang niet alle ministeries, provincies, gemeenten en waterschappen voldoen aan de sinds 2006 vastgestelde wettelijke- en basisnormen op het gebied van integriteit. Maar ook al staat alles netjes op papier, dan nog blijken de regels met voeten te worden getreden, zo blijkt het onderzoek.
Strenger optreden
Al met al niet een rapport om blij van te worden, stelden de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen in een eerste reactie. Er is veel werk aan de winkel en er moet blijvend aandacht worden besteed aan integriteit van ambtenaren en bestuurders. IPO-voorzitter Johan Remkes vindt dat er strenger moet worden opgetreden tegen grensoverschrijdend gedrag. ‘Hier en daar wordt er te begripvol geacteerd. Het is dodelijk voor een organisatie als je ‘twijfel’ laat gaan.’
Magere respons
De weliswaar wetenschappelijke verantwoorde, maar toch magere respons onder ambtenaren (41%), politieke ambtsdragers (34%), secretarissen (39%) en griffiers (56%) baart de koepels zorgen. Er kan niet worden geconcludeerd dat de non-respondenten iets te verbergen hebben, maar bij de volgende editie van het onderzoek zullen de koepels hun achterban nadrukkelijk oproepen deel te nemen.
Lees de Monitor integriteit openbaar bestuur 2012 in de whitepaperbibliotheek.
Reacties: 20
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Kortom, hef de gemeentelijke ombudsman op en sluit je aan bij de Nationale Ombudsman, of als je echt nog een gemeentelijke ombudsman wilt hebben, neem dan een persoon die wel bekend is met de gemeente als organisatie maar niet afkomstig uit de iegen organisatie. Dus een Utrechtse ambetaanr kan dan onafhankelijk en obectief zijn. Een Haagse ambtenaar kan dat niet...
Maar een onafhankelijke klokkenluidersregeling, nee, dat komt veel te dichtbij.
Dat zou wellicht echte verandering kunnen veroorzaken...
Regelmatig, minstens 1 x per jaar, een sessie wijden aan wat er gaande is dat de integriteit aangaat om te zien wat een ieder daar van vindt. Dit biedt geen garantie, maar help wel. Bespreekbaar maken. Helaas gaat nog al eens de meerderheid mee met degene die uitstraalt dat het echt wel kan. De burgemeester heeft hier een taak om te zorgen dat iedereen zich realisseert welke keuzes men maakt. Een soort checklist biedt wellicht een handvat. Met personen praten buiten de eigen kring kan een mogelijkheid zijn om het eens van een andere kant te belichten, de frisse blik. Dit vooral, als de burgemeester het lastig vindt om de rol van geweten te spelen.
Helemaal integer is een utopie, maar het streven om het integer handelen te vergroten zal zeker het vertrouwen verbeteren in de politiek en vooral de geloofwaardigheid.
1. Corruptie (omkoping, bevoordeling vrienden, familie, partijgenoten);
2. Fraude of diefstal (interne diefstal, misbruik bedrijfsmiddelen, declaratiefraude);
3. Dubieuze giften en beloften (cadeaus, reizen, toekomstige baan);
4. Belangenverstrengeling (rolvermenging, onverenigbare activiteiten en contacten);
5. Misbruik van bevoegdheden (dwang, machtsmisbruik, wegpesten);
6. Misbruik van informatie (lekken, liegen, bedriegen, doofpotterij);
7. Ongewenste omgangsvormen (pesten, intimidatie, psychische terreur, discriminatie);
8. Verspilling en wanprestatie (alcohol op het werk, tijdverspilling); en
9. Wangedrag in privé tijd (huiselijk geweld, dronken achter het stuur etc.).
Aan ongewenste omgangsvormen (pesten, intimidatie, psychische terreur e.d.) wordt door BIOS en minister Plasterk te weinig aandacht besteed, hoewel het binnen de overheid al jarenlang een ernstig en serieus te nemen probleem is dat desastreuze gevolgen heeft voor de slachtoffers en hun omgeving, maar ook voor de organisaties zelf.
Vaak wordt pesten door leidinggevenden en gemeentebesturen bewust als managementinstrument gebruikt om medewerkers zo goedkoop mogelijk uit de organisatie te verwijderen. Pesten gebeurt niet alleen op school, maar ook op het werk.
Zie: http://wijdoendatzo.wordpress.com
En integriteit is een makkelijke stok, dus ook daar dient goed controle op te zijn. Zonder goed (bestuurlijke) controle is het soms ook een vorm van vriendjes en niet vriendjes en hoe pakken we die laatste.
Alle wetenschappelijke publicaties wezen tot voor kort op een zeer gering percentage bestuurders in Nederland die de fout in gingen.""
Dit zegt niets over de daadwerkelijke integriteit van bestuurders, het zegt alleen maar iets over wat de pak- en strafkans is (was)...
Het is eenzelfde redenering als "al jaren neemt het aantal fietsdiefstallen af, want er komen steeds minder aangiften binnen." terwijl al jaren bekend is dat de aangiftebereidheid van mensen daalt.
Een drogredering en daarmee dus onwetenschappelijk.
ik onderschrijf uw stelling niet. Je hoeft als bestuurder helemaal niet het haasje te zijn, als je integer bent. probleem is dat men het haasje is, als men zich (te vaak, te lang) in een schemergebied begeven heeft. En dat is nu net waar integriteit om draait bij politici: zorg dat je uit die schemerzone blijft. Boven alle schijn verheven zijn, een voorbeeld functie hebben, het moreelkompas zijn.
1. De politicus staat al jaren lang nummer boven aan op het lijstje van minst betrouwbare beroepen (naast de autoverkoper). Waarom dan verbaast over fraude?
2. De politiek is de hoogste leiding binnen het overheidsbedrijf. Hoeveel hoogste leidinggevenden worden door hun medewerkers aangesproken op hun declaratiegedrag en zou dit goed voor je carriere zijn? Noem eens eens een paar voorbeelden in het bedrijfsleven?
Iedereen heeft zijn mond vol over integriteit, maar als je als klokkenluider wordt gelynched dan ben je in dit land een roepende in de woestijn.
Gesjoemel met geoormerkt geld dat besteed wordt aan andere zaken, veel te dure opdrachten aan het bedrijfsleven, kansen op kwaliteitsverbetering laten liggen, kansen op serieuze besparingen laten lopen omdat dat niet past in het 'beleid', zinnig advies negeren en toch doorgaan op het ingeslagen destructieve pad, etc., etc.. Als ex-ambtenaar en thans ondernemer kan ik er wel een boek over schrijven. En alleen al wat ik de loop van mijn eigen carriere heb gezien is al voldoende om bij openbaring het volledig vertrouwen in de overheid permanent tot het absolute vriespunt te doen dalen.
Zoals Al Capone, berucht gangster in de 30-er jaren in Chigaco, al zei: 'Een vent met een pak en aktetas, kan meer stelen dat 100 van mijn mensen met een revolver in de vuist.' En zo is het nog steeds.
Zelfs de rechtsgang is gecorrumpeerd als het gaat over het bestuurlijk recht. Dat is niet eens in overeenstemming met het Europees recht. Verder is het nog zo dat criminele handelingen van de staat (fraude, corruptie, etc.) door de Hoge Raad zijn geabsolveerd middels het Pikmeer-arrest. Dergeljke kwesties zijn een zaak voor de volksvertegenwoordiging aldus de Hoge Raad. Aangifte tegen hoge bestuurders kan alleen gedaan worden door hun gelijken. Alsof dat gaat gebeuren want ze hebben allemaal vuile handen.
Er is een wet die klokkenluiders moet beschermen. Alsof die wet nodig zou zijn wanneer de basis van ons bestuur integer en solide zou zijn! Not!
De Nationale Ombudsman legt met chirurgische precisie de vinger op de zere plek maar er wordt geen lering uit getrokken. Windowdressing die ombudsman.
En dan gaat Plasterk bonnetjes laten controleren. Als ik ooit nog een bevestiging nodig had gehad over het gebrek aan kwaliteit en integriteit van de overheid, dan zou het deze wel zijn.
Nee, de conclusie is duidelijk. De burger is overgeleverd aan de willekeur van politiek en ambtenarij zonder enige mogelijkheid hier echt iets aan te doen behalve revolutie. Andere wegen zijn vakkundig dichtgetimmerd door........ politiek en ambtenarij.