‘Rijk controleert subsidies onvoldoende’

Het ministerie van Binnenlandse Zaken controleert onvoldoende of subsidies rechtmatig en doelmatig zijn besteed. De Algemene Rekenkamer heeft voor een totaalbedrag van ruim 4 miljoen euro niet kunnen vaststellen of de subsidies volgens de regels zijn verleend.

Onvoldoende zekerheid rechtmatigheid subsidie

De Algemene Rekenkamer constateert in het Verantwoordingsonderzoek over 2013 bij Binnenlandse Zaken (BZK) dat de belangrijkste tekortkomingen in het subsidiebeheer die ze in 2012 signaleerden, nog steeds aanwezig zijn. Daardoor loopt het ministerie het risico dat het onvoldoende zekerheid heeft dat subsidies rechtmatig en doelmatig zijn besteed. Wel zijn in 2013 maatregelen genomen om het beheer te verbeteren, zoals het actualiseren van de procesbeschrijvingen en het aanstellen van functionarissen die de aanlevering van boekingen moeten controleren. Het ministerie heeft die verbetermaatregelen volgens de Algemene Rekenkamer echter nog niet volledig geïmplementeerd in 2013. Zo wordt er bijvoorbeeld nog niet volledig gewerkt conform de nieuwe procesbeschrijvingen, waardoor de verbetermaatregelen in 2013 nog niet tot voldoende resultaten hebben geleid.

Totaalbedrag 4,2 miljoen euro

‘Wij hebben bij diverse subsidies, voor een totaalbedrag van circa 4,2 miljoen euro, niet kunnen vaststellen of de subsidies volgens de regels zijn verleend en/of vastgesteld’, aldus de Algemene Rekenkamer. In die gevallen is niet voldoende duidelijk of het ministerie heeft gecontroleerd of de subsidies zijn besteed aan de gestelde doelen en activiteiten, dan wel zijn besteed conform de gestelde voorwaarden uit de toekenningsbeschikking en/of de subsidieregeling.

Misbruik en oneigenlijk gebruik

Het ministerie heeft in 2013, net als in 2012, geen vastgelegd beleid om te kunnen bepalen welke maatregelen nodig zijn om het Misbruik en Oneigenlijk gebruik (M&O) van subsidies te voorkomen. Belangrijke maatregelen ter voorkoming daarvan ontbreken. De Algemene Rekenkamer trof bijvoorbeeld geen risicoanalyses aan bij de subsidieregelingen. Het M&O-beleid en het uitvoeren van een risicoanalyse zouden onderdeel uitmaken van de implementatie van de wet en het besluit. Die toezegging is volgens de Algemene Rekenkamer niet nagekomen. Zo is niet bij elke subsidieregeling een risicoanalyse uitgevoerd. Ook is in de afgegeven subsidiebeschikkingen niet altijd opgenomen dat de subsidieontvanger verplicht is te melden wanneer de afgesproken activiteiten niet of niet tijdig kunnen worden uitgevoerd.

Aandacht voor risicoanalyse nodig

 ‘Wij bevelen de minister van BZK aan erop toe te zien dat de toekenning en vaststelling van subsidies voldoende wordt onderbouwd en vastgelegd. Verder bevelen wij de minister aan in het beleid ter voorkoming van het misbruik en oneigenlijk gebruik specifieke aandacht te geven aan risicoanalyse, controle, review en eventueel op te leggen sancties’, aldus de Rekenkamer.

Reactie minister Plasterk

De minister geeft aan dat dit jaar de nadruk zal liggen op het verbeteren van het kennisniveau van medewerkers, onder meer door het aanbieden van workshops subsidies. De minister geeft aan dat het beleid ter voorkoming van misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O-beleid) momenteel wordt opgesteld en dat hij verwacht dat dit traject voor de zomer is afgerond.