Topambtenaren: ‘Groter lokaal belastinggebied’
De ambtelijke top van diverse ministeries, het Centraal Planbureau en de Nederlandsche Bank adviseren de politiek om gemeenten de mogelijkheid te bieden zelf meer belastingen te innen. De rijksbelastingen moeten dan wel naar beneden.
Topambtenaren van verschillende ministeries, de top van het Centraal Planbureau en de Nederlandsche Bank adviseren de politiek om gemeenten de mogelijkheid te bieden zelf meer belastingen te innen.
Doelmatiger
Ze doen die aanbeveling in hun rapport Stabiliteit en vertrouwen, het 14e rapport van de Studiegroep Begrotingsruimte. Sinds de jaren zeventig brengt die club voorafgaand aan een nieuwe kabinetsperiode onafhankelijk advies uit over de begroting.De Studiegroep constateert dat er flink werk wordt gemaakt van de decentralisatie van beleid richting gemeenten. Dit stemt de club tevreden, want ‘de positie van gemeenten dicht bij de burger kan leiden tot een doelmatiger uitvoering van beleid.’ Wel wijst de Studiegroep op de risico’s. Die liggen met name in de manier waarop de gemeenten worden gefinancierd. De taakoverdracht gaat namelijk gepaard met verantwoordelijkheden en daarmee ook risico’s. ‘Hoe groter de overdracht van taken en risico’s bij de uitvoering daarvan, des te meer noodzaak is er voor eigen beheersinstrumenten als ventielfunctie’, aldus de Studiegroep. ‘Het instrumentarium van gemeenten om deze risico’s op te vangen is te beperkt.’
Interen
Een steeds groter deel van de gemeentelijke inkomsten is door de gemeenten zelf niet te beïnvloeden is. Het zijn in toenemende inkomensoverdrachten van het rijk. Die worden via het grootste deel verdeeld via algemene, objectieve maatstaven. ‘Tegelijkertijd is de verwachting dat een deel van de eigen inkomsten – bijvoorbeeld uit de grondexploitatie – op een structureel lager niveau terechtkomen; met als gevolg dat gemeenten uiteindelijk gaan interen op hun eigen vermogen om de exploitatie sluitend te krijgen.’ Dat heeft volgens de Studiegroep negatieve gevolgen voor hun vermogenspositie.
Lastendruk
De topambtenaren adviseren in hun rapport daarom de omvang en vormgeving van het lokaal belastinggebied nader te onderzoeken. De achterliggende gedachte is dat het huidige financieringssysteem van gemeenten houdbaar en doelmatiger kan door inkomensoverdrachten van het rijk te vervangen door uitbreiding van het lokaal belastinggebied. Tegelijk zouden gemeenten meer zeggenschap over de ontwikkeling van het lokaal belastinggebied moeten krijgen. Dat zou gemeenten namelijk beter in staat stellen om de regierol op het sociale domein adequaat in te vullen. Bovendien zou het volgens de Studiegroep tot een doelmatiger aanwending van publieke middelen kunnen leiden.
Een uitbreiding van het lokaal belastinggebied zal wel gepaard moeten gaan met zodanig maatregelen dat de totale collectieve lastendruk niet verder oploopt. Met andere woorden: dan zullen de lasten op rijksniveau naar beneden moeten.
Ambities
Op het jaarcongres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten begin deze maand pleitten VNG-voorzitter Annemarie Jorritsma en de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen ook al voor meer financiële slagkracht voor gemeenten middels een groter eigen belastinggebied. Beide coryfeeën van de VVD – de partij door wiens toedoen het lokaal belastinggebied in 2006 werd gehalveerd – willen als lokale bestuurders ‘meer ruimte’ en ‘meer middelen’ voor de gemeenten. Alleen op die manier zijn gemeenten volgens Jorritsma in staat hun ambities waar te maken.
Reacties: 12
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Overigens opmerkelijk: Europa wil meer zeggenschap over de aangesloten landen dus centralisatie en Nederland geeft intern meer uit handen richting gemeente. Of is dat een beetje te kort door de bocht geredeneerd ?
In gemeente A wordt de burger met precies dezelfde problemen goed geholpen en in gemeente B blijft hij in de kou staan.
En voor het overige sluit ik me aan bij wat al gezegd is. Uiteindelijk betaald de bruger zeer waarschijnlijk zowel hoge lokale als centrale belastingen.
Decentralisatie is prima, herstructurering van bijbehorende budgetstructuren hoort daar dan bij.
Dat heeft echter ook consequenties voor de controle op daadwerkelijke besteding, oormerking is immers niet meer aan de orde.
Nogal wat gemeenten geven de voorkeur aan 'mooie projecten' waarvan de noodzaak/wenselijkheid nogal eens te betwisten valt. Dat met voorbij gaan aan verplichte gemeentelijk beheeractiviteiten.
Voor de lokale burger is inspraak en controle verregaand uitgekleed (o.a. via beperking van de belanghebbende-definitie)
De Gemeenteraad heeft doorgaans weinig greep op B&W.
Typerend voorbeeld is de komende 'Bijlmerisering' van het dorpscentrum van Bilthoven ter oplossing van niet-bestaande problemen. B&W stelt dat de begroting op orde is, de Gemeenteraad is verdeeld. En dat voor een net ex-Art.12-gemeente.
Overigens : mevrouw Jorritsma, dat is toch die van de HSL? Waarvan nu vast is komen te staan dat deze lijn nooit rendabel was en nooit zal zijn?
Dat levert een ideale SP overheid op; geld heffen van de middengroepen en de opbrengst besteden aan beleid dat de niet belastingbetalende linkse kiezers bevoordeelt. Nu is het al zo dat het niveau van de groenvoorziening etc. in de rijkere zuidelijke wijken minder hoog is dan in de armere wijken. Buiten de armere wijken worden subsidies voor activiteiten met kinderen ingetrokken. Nu kunnen die rijkere buurten wel wat hebben en extra aandacht voor een probleemwijk is verdedigbaar, maar het gaat ook erg op het verwennen van niet belastingbetalende kiezers in de "eigen wijken"van PvdA en SP lijken. Beleid dat betaald wordt door de belastingbetalers in de andere wijken. Zo kopen de socialisten stemmen!
Wanneer het Rijk grote gemeenten met een links bestuur de kan geeft om meer belastingen te heffen zal het College van Groningen onze burgers gaan uitkleden! Er zullen grote verschillen onststaan en welvarende inwoners zullen de armere gemeenten de rug toekeren.
Dat is beslist niet de bedoeling, zo hoop ik tenminste, van de VNG. Het is wèl de droom van de SP en een aantal PvdAers, eigen finiancieel autonome republiekjes binnen Nederland, met een kleine elite die het geld uitgeeft, een omgekochte arme en van de overheid afhankelijke meerderheid van de bevolking en een kleine uitgeperste maar politiek machteloze groep die dat allemaal mag gaan betalen.
Wil Annemarie Jorritsma echt de peeetmoeder van de Volksrepubliek Groningen worden? Wat in Jozias van Aartsen gevaren is me een raadsel, kent hij de ambities van de linkse gemeentebesturen in Nederland niet?
Dat levert een ideale SP overheid op; geld heffen van de middengroepen en de opbrengst besteden aan beleid dat de niet belastingbetalende linkse kiezers bevoordeelt. Nu is het al zo dat het niveau van de groenvoorziening etc. in de rijkere zuidelijke wijken minder hoog is dan in de armere wijken. Buiten de armere wijken worden subsidies voor activiteiten met kinderen ingetrokken. Nu kunnen die rijkere buurten wel wat hebben en extra aandacht voor een probleemwijk is verdedigbaar, maar het gaat ook erg op het verwennen van niet belastingbetalende kiezers in de "eigen wijken"van PvdA en SP lijken. Beleid dat betaald wordt door de belastingbetalers in de andere wijken. Zo kopen de socialisten stemmen!
Wanneer het Rijk grote gemeenten met een links bestuur de kans geeft om meer belastingen te heffen zal het College van Groningen onze burgers gaan uitkleden! Er zullen grote verschillen ontstaan en welvarende inwoners zullen de armere gemeenten de rug toekeren.
Dat is beslist niet de bedoeling, zo hoop ik tenminste, van de VNG. Het is wèl de droom van de SP en een aantal PvdAers, eigen financieel autonome republiekjes binnen Nederland, met een kleine elite die het geld uitgeeft, een omgekochte arme en van de overheid afhankelijke meerderheid van de bevolking en een kleine uitgeperste maar politiek machteloze groep die dat allemaal mag gaan betalen.
Wil Annemarie Jorritsma echt de peetmoeder van de Volksrepubliek Groningen worden? Wat in Jozias van Aartsen gevaren is me een raadsel, kent hij de ambities van de linkse gemeentebesturen in Nederland niet?
(Nu zonder typfouten, de letters in het reactievenster zijn iets te klein voor mijn middelbare ogen.... )