‘Korten regiokranten bedreigt lokale democratie’

Na de aangekondigde bezuinigingen bij de Telegraaf Media Groep (TMG), waarbij een kwart van de redactionele banen bij regionale kranten moet verdwijnen, benadrukken burgemeesters het belang van de kranten voor de lokale democratie.

Eén organisatie

TMG kondigde op Oudejaarsdag aan dat het aantal fte’s op regioredacties van 185 terug moet naar 140. De redacties van de regionale en landelijke kranten moeten onder één organisatie vallen, net als eerder met de salestak is gebeurd. Daar leidde de kostenbesparing tot het verdwijnen van 75 fte. Deze kaalslag op redacties van regionale dagbladen, het Haarlems Dagblad in het bijzonder, gaat burgemeester Theo Weterings van Haarlemmermeer aan het hart. Net als zijn ambtgenoot Bernt Schneiders, waarnemend burgemeester van Bloemendaal en eerder burgemeester van Haarlem, is hij kritisch op de bezuinigingen.

Bedreigend voor lokale democratie

In een ingezonden brief in het dagblad zegt Weterings dat de directie van plan is het bezuinigingsmes zo diep in de redactie van haar regionale kranten te zetten dat de redacteuren zelf vrezen dat onvoldoende slagkracht resteert om de vereiste kwaliteit te kunnen blijven bieden. Het belang van regionale kranten voor de lokale politiek en democratie staan wat Weterings betreft buiten kijf en hij noemt de bezuinigingen dan ook “uitermate verontrustend en ook bedreigend voor de lokale democratie”.

Maatschappelijke functie

Weterings is ook VNG-bestuurder en die beschouwt versterking en vitalisering van de lokale democratie als een van de drie topprioriteiten voor een nieuw kabinet. Weterings wil dan ook in gesprek met de hoofdredactie van het Haarlems Dagblad om te horen wat er aan de hand is en welke mogelijkheden er zijn. ‘We moeten die poging wagen.’ Hij wil dat het bezuinigingsmes van tafel gaat, anders verwordt de waakhond tot een tandeloos keffertje. ‘Een sterke en open democratie heeft een kritische en pluriforme pers als waakhond nodig.’ De maatschappelijke functie van de regionale kranten zou veel zwaarder moeten meewegen bij de krantendirectie.

Essentiële verbinder

Weterings is niet de enige burgemeester die zich laat horen. In het Leidsch Dagblad zegt burgemeester Henri Lenferink van Leiden dat die krant geen koekjesfabriek is. ‘Het product dat gemaakt wordt is van groot maatschappelijk belang. Dat moet een eigenaar goed beseffen.’ Hij spoort ook de Leidenaren zelf aan de krant overeind te houden. In de IJmuider Courant roept burgemeester Frank Dales van de gemeente Velsen beleidsmakers van TMG op “ons” plaatselijke dagblad niet te marginaliseren. ‘IJmuider Courant is een essentiële verbinder in onze samenleving.’

Nogal pretentieus
Burgemeester Jaap Nawijn van Hollands Kroon prijst in het Noordhollands Dagblad de “gezonde controlefunctie” van regionale journalistiek, al zegt hij als burgemeester niets te kunnen en willen zeggen over de bedrijfsvoering van TMG. ‘Ik heb daar geen inzicht in, dus kan ik daar geen oordeel over vellen. Als overheid moet je je daar ook niet mee bemoeien. Het bevreemdt mij, en ik vind het nogal pretentieus, dat andere burgemeesters daar wel uitspraken over doen of acties op ondernemen.’ Nawijn hoopt op innovatieve oplossingen die het belang van volwaardige regionale journalistiek waarborgen.

Sociale media compenseren niet

Volgens Weterings kunnen sociale media de teloorgang van regionale journalistiek niet compenseren. ‘De posts en likes die daar worden geplaatst zijn niet het product van onafhankelijke verslaggeving met toepassing van het principe van hoor en wederhoor en missen daarom veelal de balans die wel in een goede journalistieke productie is aangebracht.’ Als VNG-bestuurder ziet hij in de onafhankelijke lokale media een middel om inwoners en ondernemers hun mening te laten geven. ‘De rol van de lokale media is en blijft cruciaal in de combinatie van een representatieve en participatieve democratie. Als die pijler er niet meer is, wordt de kloof tussen burger en bestuur groter.’