Kandidaat-raadsleden niet meer in stembureau

Kandidaat-raadsleden moeten niet langer een stembureau kunnen bemensen tijdens gemeenteraadsverkiezingen en gemeenten moeten de uitslagen van de verkiezingen bekendmaken via internet.

Onregelmatigheden

Dat blijkt uit een wetsvoorstel van het ministerie van Binnenlandse Zaken dat zondag 10 december bekend werd gemaakt. Naar aanleiding van onregelmatigheden bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 had de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk al maatregelen aangekondigd. Bij die verkiezingen gingen duizenden stemmen verloren.

Tranparanter
In het wetsvoorstel dat zondag openbaar werd gemaakt en waarover het Algemeen Dagblad berichtte, staat dat het kiesproces 'transparanter en beter controleerbaar' moet worden. Een van de maatregelen daartoe is dat de uitslagen van de stembureaus voor alle verkiezingen voortaan openbaar gemaakt moeten worden via internet. Dat moet de transparantie verbeteren. Het kabinet neemt daarbij voor lief dat er ook na het onherroepelijk worden van de verkiezingsuitslag nog discussie kan ontstaan over de uitslag.

Belangenverstrengeling
Daarnaast mogen kandidaat-raadsleden niet langer bij verkiezingen een stembureau bemensen. In veel gemeenten zitten op verkiezingsdag (kandidaat-)raadsleden in het stembureau. Daar wil het kabinet van af, om 'de schijn van verstrengeling van persoonlijke belangen' bij gemeenteraadsverkiezingen te voorkomen.

Beëdigingstermijn
Ook groeit de beëdigingstermijn van een nieuwe gemeenteraad of een nieuwe Tweede Kamer van 8 naar 13 dagen na de verkiezingen. Dat is nodig om het kiesproces beter controleerbaar te maken en mogelijke fouten op tijd te herstellen. Een aantal jaar geleden werd de termijn voor de beëdiging van Kamerleden en raadsleden juist verminderd van 13 dagen naar 8, vanwege de wens om de nieuwe Kamer sneller bijeen te laten komen. Het kabinet wil dit nu weer terugdraaien.

Provinciale Staten

De  wijzigingen in de Kieswet heeft overigens geen gevolgen voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. De wet gaat pas in bij de volgende verkiezingen: de Provinciale Statenverkiezingen van 2019.