Inwoners Gouda verdelen zelf subsidiepot

Inwoners van Gouda bepalen voortaan zelf waaraan de 240.000 euro gemeenschapsgeld voor stadsinitiatieven wordt besteed. De raad geeft hen volledige zeggenschap over alle buurtsubsidies, van straatbarbecues tot muziekfestivals.

Per project oordeelt een team van vrijwillige beoordelaars over toekenning van geld. Er komt geen ambtenaar meer aan te pas, zegt Bram Talman, een van de initiatiefnemers. Hoe kun je meer uit de stad halen met het geld dat beschikbaar is voor de wijken, vroegen zij zich af tijdens een bijeenkomst vorig jaar over samenwerken met de stad. ‘Mensen vinden de drempel om subsidie aan te vragen voor een activiteit behoorlijk hoog. Je moet een hoop formulieren invullen, met de verwachting dat goed georganiseerde groepen je vast voor zijn. Wij dachten: we kunnen dat als inwoners veel beter zelf doen.’

Loslaten en burgerkracht benutten is het credo van het Goudse college van burgemeester en wethouders. Wethouder Hilde Niezen (GroenLinks, innovatief burgerschap) was dan ook gelijk enthousiast over het plan dat is uitgewerkt tot GoudApot. Om de zeggenschap ook echt bij de inwoners te laten, heeft Gouda slechts twee inhoudelijke kaders vastgesteld. Ten eerste de doelstelling: het budget is bestemd voor initiatieven die goed zijn voor de stad, afkomstig van inwoners en organisaties zonder winstoogmerk. Het kan gaan om sociale, culturele of maatschappelijke activiteiten, of iets in de openbare ruimte. Als tweede kader stelt de gemeente dat de Stichting GoudApot breed bekend moet maken dat er budget kan worden aangevraagd. De aanvraag en behandeling moeten laagdrempelig en transparant zijn, en de stichting moet ook kennis en ervaring delen. Dat gebeurt via de website www.goudapot.nl.

Niet discriminerend
Met het door de raad goedgekeurde voorstel voor GoudApot kan een team vrijwilligers nu aan de slag. Een vijfkoppig bestuur toetst of een aanvraag daadwerkelijk door een inwoner of non-profitorganisatie is ingediend en stuurt die vervolgens door naar een wisselend team van vrijwillige beoordelaars. Zij bekijken op of een plan goed is voor Gouda. Daar kan volgens Talman van alles onder vallen, zolang het geen gemeentelijk beleid doorkruist, niet discriminerend is en geen religieus of politiek doel dient.

Loslaten betekent ook dat de gemeente zich op geen enkele manier bemoeit met het beoordelen van de aanvragen, zegt wethouder Niezen. ‘We hebben wel de uitwerking van het plan en het opstellen van de statuten ambtelijk begeleid. Maar vanaf nu doen de inwoners het zelf. Wij zijn uiteraard wel beschikbaar voor vragen. En voor sommige evenementen zal een vergunning nodig zijn, dus we blijven als gemeente in beeld.’ Over een half jaar is de eerste evaluatie van de nieuwe aanpak.

De Goudse werkwijze is uniek, volgens Gouda. Talman heeft als vrijwilliger bijgedragen aan een aantal overheidsprogramma’s voor burgerparticipatie, waaronder 100x100 en Democratic Challenge. ‘Ik heb gemerkt dat eigenlijk iedere gemeente zoekende is naar meer burgerparticipatie, maar dat volledig loslaten zoals in Gouda nu gebeurt, nog nergens plaatsvindt. Er zijn gemeenten die een paar duizend euro beschikbaar stellen, met een ambtenaar die de inwoners begeleid. Maar dat is als zwemmen met zwembandjes in het ondiepe bad. In Gouda is het laatste woord aan de beoordelaars, daarmee doe je inwoners recht.’

Voor de komende drie jaar is jaarlijks 240.000 euro gereserveerd voor GoudApot. Dat is het bedrag dat de gemeente, na bezuiniging van de afgelopen jaren, beschikbaar heeft voor wijkaanpak. De wethouder heeft positieve verwachtingen van de aanpak. ‘Gouda is een stad van veel initiatieven en actieve mensen. Ik hoop dat zij elkaar hiermee makkelijker vinden en hun ideeën voor een betere stad nu beter kunnen uitvoeren.’