Extra hersteltijd financieel zwakke gemeenten

Noodlijdende gemeenten krijgen meer tijd om financieel weer op orde te komen. Dat moet voorkomen dat gemeenten die veel verlies moeten incasseren op hun grondexploitatie massaal een beroep doen op de artikel 12-status.

Apeldoorn krijgt tien jaar

De provinciale toezichthouders op de gemeentefinanciën geven armlastige gemeenten een ruimere termijn op hun huishoudboekje sluitend te krijgen. De vier jaar die daar decennialang voor stond, blijkt aanzienlijk opgerekt. Apeldoorn, één van de gemeenten die door onverkoopbare grond ernstige schade lijdt, krijgt tien jaar de tijd om de begroting weer in balans te brengen. Door die spreiding over meer jaren voorkomt de Gelderse gemeente een beroep op extra steun uit het gemeentefonds. Als gevolg van een vorig jaar aangepast beleidskader toezicht zou de gemeente er zelfs 20 jaar over kunnen doen.

Vrees stormloop op artikel 12-loket

De soepelere opstelling van de toezichthouders is ingegeven uit de vrees dat er een stormloop zou ontstaan op de noodhulp. Voor het goede begrip: het is niet het rijk dat financieel bijspringt, maar de steunbijdragen gaan ten koste van het budget van alle andere gemeenten. Deloitte voorzag twee jaar geleden dat zo’n 35 gemeenten zich binnen afzienbare tijd bij het gemeentefondsloket zouden melden vanwege hun verliezen op grond. Die voorspelling is tot dusverre niet uitgekomen, omdat veel gemeenten er tot dusver in blijken te slagen de vaak forse verliezen binnen de begroting op te vangen. Dat komt onder meer omdat de toezichthouders toestaan dat gemeenten tijdelijk een negatieve reserve hebben.

Gelderland steunt armlastig Beuningen

De gemeentelijke pijn wordt hier en daar ook deels verzacht door de provincies zelf. Zo springt Gelderland ernstige noodlijdende gemeenten bij door een deel van sommige projectfinancieringen tijdelijk over te nemen. Zo is door het college van Gedeputeerde Staten deze week besloten dat het noodlijdende Beuningen 2,9 miljoen euro provinciale steun krijgt. De gemeente kwam in de problemen door het verlies van 20 miljoen euro met de exploitatie van een ontzandingsproject. De provincie is bereid meer gemeenten met financiele problemen bij te staan. Gelderland kan dat omdat de provincie vanwege de verkoop van Nuon-aandelen goed in de slappe was zit. Niet elke provincie kan zich die steunverlening veroorloven.

Op eigen kracht uit financiële sores

Het Financiële Dagblad berichtte deze week over de nieuwe beleidslijn van de provinciale toezichthouders. Navraag leert dat deze vorig jaar al is aangepast. Voor een deel is het toezichtsbeleid soepeler, voor een ander deel is het juist stringenter. Van gemeenten worden namelijk meer inspanningen verwacht om op eigen kracht uit de malaise te komen. Anders gezegd, het toegangskaartje tot artikel 12 is duurder geworden. Veel gemeenten komen daar pas achter op het moment dat het water ze echt tot aan de lippen staat en ze bij de toezichthouder om hulp aankloppen.