‘Verplicht interne democratie bij politieke partijen’

Het Nederlandse kiesrecht is best goed geregeld, maar toch is er ruimte voor verbetering. Zo ontbreekt wetgeving rondom microtargeting, maar ook een verplichting tot interne democratie bij politieke partijen.

Grondwet

Dat stelt de Nijmeegse rechtsgeleerde Leon Trapman in zijn proefschrift waarop hij 14 mei promoveert aan de Radboud Universiteit. Om verkiezingen vrij en eerlijk te houden, is constant werk vereist, waarschuwt hij. Trapman toetste de manier waarop onze verkiezingen zijn geregeld en de kiesrechtelijke regelgeving onder andere aan de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Luxeproblemen

Zijn conclusie is dat de basis van ons systeem solide is. ‘Je kunt stemmen op wie je wil, er is geen grootschalige fraude. We hebben vooral luxeproblemen,’ erkent Trapman. ‘Maar luxeproblemen zijn ook problemen. Er is altijd ruimte voor verbetering. Bovendien vereisen nieuwe vragen en nieuwe ontwikkelingen constant nieuwe oplossingen.’ Een van zijn voorstellen tot verbetering gaat over de invoering van een verplichting tot interne democratie bij politieke partijen.

Microtargeting

Een ander probleem dat hij eruit licht is dat van microtargeting waarmee politieke partijen campagneboodschappen kunnen toespitsen op specifieke doelgroepen. ‘Daarmee open je de deur naar kiezersmanipulatie, waarschuwde de staatscommissie Remkes eerder. Je loopt het risico dat politieke campagnes hun openbaarheid verliezen en daarmee komt de vrije meningsvorming van de kiezer onder druk te staan. Maar als je dat te zeer aan banden legt, heeft het disproportionele gevolgen voor de vrijheid van meningsuiting van partijen.’