Participatieproces al op orde voor de omgevingswet?

Om klaar te zijn voor de Omgevingswet per 1 januari 2024, moeten overheden verschillende belangrijke stappen nemen om hun participatieprocessen op orde te krijgen. De Omgevingswet heeft als doel om het omgevingsrecht te moderniseren en te vereenvoudigen. Participatie van burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties is een essentieel onderdeel van deze wet.

Wij zien de volgende to do lijst:

1. Bewustwording en communicatie

Zorg ervoor dat alle medewerkers binnen jouw organisatie op de hoogte zijn van de Omgevingswet en het belang van participatie. Communiceer duidelijk over de veranderingen en de nieuwe participatievereisten naar alle relevante stakeholders, zowel intern als extern.

2. Burgerparticipatie beleid

Stel een duidelijk beleid op voor burgerparticipatie. Hierin moeten de doelstellingen, methoden, en instrumenten voor participatie worden beschreven. Het beleid moet voldoen aan de eisen van de Omgevingswet en ruimte bieden voor verschillende vormen van participatie, zoals inspraakbijeenkomsten, digitale consultaties, co-creatie en meer.

3. Participatiecultuur

Creëer een cultuur binnen je organisatie die participatie stimuleert en waardeert. Het is belangrijk om actief te luisteren naar de inbreng van burgers en andere belanghebbenden, en om open te staan voor hun ideeën en suggesties.

4. Digitale mogelijkheden

Zorg ervoor dat je beschikt over de juiste digitale tools en platforms om participatie op afstand mogelijk te maken. Dit kan bijvoorbeeld een interactieve website zijn waarop burgers plannen kunnen inzien en hun mening kunnen geven. Online werkvormen kunnen een belangrijke rol spelen bij participatie, omdat het laagdrempelig en efficiënt is. Er zijn verschillende digitale middelen beschikbaar.

5. Trainingsprogramma's

Zorg ervoor dat collega's getraind zijn in participatieprocessen en dat zij de juiste vaardigheden hebben om effectief te communiceren en samen te werken met burgers en andere stakeholders.

6. Samenwerking met belanghebbenden

Zoek actief de samenwerking op met belanghebbenden bij het ontwikkelen van plannen en projecten. Het betrekken van burgers en andere stakeholders in een vroeg stadium kan bijdragen aan meer draagvlak en betere besluitvorming.

7. Monitor en evalueer

Implementeer een systeem om de participatieprocessen te monitoren en te evalueren. Zo kunnen jullie leren van eerdere ervaringen en de participatie steeds verder verbeteren.

8. Juridische aspecten

Zorg ervoor dat e.e.a. juridisch op orde is en voldoet aan de wettelijke eisen van de Omgevingswet met betrekking tot participatie. Het is belangrijk op te merken dat de Omgevingswet een complexe wetgeving is en dat gemeenten mogelijk nog aanvullende ondersteuning nodig hebben om volledig klaar te zijn voor de implementatie ervan. Het kan nuttig zijn om samen te werken met andere gemeenten, kennisinstituten, en experts op het gebied van omgevingsrecht en participatie.

Wat moet je in ieder geval doen in voorbereiding op de Omgevingswet?

Hoe kun je je organisatie voorbereiden op de komst van de omgevingswet? Wij denken dat je z.s.m. met digitale middelen moet beginnen zodat er een voorbeeldwerking vanuit gaat. Plan dus een demo bij ons. En zodat je kunt werken aan bewustwording in je organisatie. Maar zorg er daarnaast ook voor dat er visie en beleid is. En een organisatiecultuur die participatie stimuleert. Daarvoor kan het handig zijn om sleutelfiguren in je organisatie te trainen.