Kamerleden worden gebombardeerd met brandbrieven en acties van gemeenten bij wie het water aan de lippen staat. Met name door de tekorten op het sociaal domein kijken veel gemeenten tegen forse tekorten aan. De opschalingskorting van een miljard euro ligt ze daarnaast zwaar op de maag.
Dit gaat zo niet langer. Financieel staat het water de gemeenten van Nederland aan de lippen en verlichting is niet nabij, integendeel. De aanpak is nog wat diffuus; de tijd om de krachten te bundelen is nu.
Mijn moeder zaliger woonde in een mooi tehuis, brak voor de zoveelste keer iets en in het ziekenhuis stopte ze met eten en drinken. Na drie dagen dood. Ze wist ondanks de Alzheimer goed wat ze deed. Ze was totaal niet depressief of eenzaam, was lief en knuffelig, een tevreden mens. Maar ze had altijd al gezegd: ‘als ik longontsteking of zo krijg, dan wil ik geen behandeling, hoor’. Ze is 91 geworden. Daarna ben ik als vrijwilliger blijven hangen in haar tehuis. Liedjes zingen, met rolstoelers wandelen, gedichten voordragen.
Wie via op de luchthaven Changi Singapore binnenkomt heeft een grote kans gescand te worden met een van de infrarood camera’s van The Singapore Ministery of Health. Deze camera’s, die zijn ontwikkeld na de uitbraak van SARS in 2003, genereren metadata van binnenkomende reizigers op basis waarvan het ministerie snel in staat is de uitbraak van een virus of epidemie te voorspellen en passende maatregelen te nemen.
In 2019 ontvingen een op de 10 kinderen tot 23 jaar jeugdhulp en tot 18 jaar waren een op de acht jongeren, blijkt uit cijfers van het CBS. Dat is best veel en roep vragen op: hebben echt zoveel kinderen jeugdhulp nodig en waarom dan? Maar ook geluiden dat we deze kosten echt niet meer met elkaar kunnen betalen. Een oplossing daarbij is dat we meer moeten normaliseren.
In de verpleegtehuizen sterven duizenden ouderen omdat ze te weinig bescherming krijgen van minister De Jonge van Volksgezondheid. Wat doet die minister wel om ouderen te beschermen? Hij geeft 5,4 miljoen euro aan gemeenten tegen mishandeling van ouderen en tegen huiselijk geweld.
Langzaam komt Nederland uit de lockdown. Voorzichtig worden maatregelen verruimd. Diezelfde voorzichtigheid is niet bij iedereen terug te vinden. Winkelstraten vullen zich gestaag, parken lopen vol. Steeds meer mensen lijken klaar te zijn met de beperkingen. Zo ook de vrouw die net is binnengelopen bij de opticien waar ik sta te wachten.
We weten: er komt een extra rekening voor de GGD’en op gemeenten af als gevolg van de coronacrisis. Al dat testen en bron- en contactonderzoek is niet gratis en het was natuurlijk ook niet begroot. Aangezien de gemeenten – verplicht – de 25 GGD’en financieren, is duidelijk waar die rekening komt te liggen. Hoe groot die rekening wordt, is vooralsnog giswerk. Ook gissen is het naar de uiteindelijke bereidheid van de rijksoverheid om bij te dragen in die rekening. Maar laat ons in de tussentijd even stilstaan bij de GGD’en en bij het eersterangswerk dat zij moeten doen voor minder dan een dubbeltje.
Gemeenten en zorgaanbieders hebben afspraken gemaakt over de continuïteit van zorg. De administratieve afhandeling is echter een nachtmerrie.
In nood leer je je vrienden kennen, ook in het sociaal domein. Tijdens de coronacrisis legden sommige maatschappelijke organisaties zich er niet bij neer als ze hun cliënten ‘niet konden vinden’. Alles werd in het werk gesteld om contact te houden. Niet wet- en regelgeving was het uitgangspunt, maar de menselijke maat voerde de boventoon. Het bureaucratische monster is even getemd en er gaan stemmen op om dat vast te houden, ook ná corona.
In deze tijd tieren de complottheorieën welig. Altijd op zoek naar een zondebok, dat lucht op!
De Belgische filosoof Philippe van Parijs heeft een goed deel van zijn leven besteed aan het bestuderen en uitdragen van het idee van een universeel basisinkomen. Maar van experimenten met het basisinkomen verwacht hij weinig. Wat de resultaten ook zijn, ze kunnen het fundamentele bezwaar tegen het basisinkomen niet wegnemen. Namelijk: de overtuiging dat mensen moeten werken voor hun geld.
Landelijke beleidsdoelen waren leidend bij decentralisaties in de afgelopen decennia. Ondertussen hebben decentralisaties de toch al moeizame positie van gemeenteraden verder onder druk gezet. Versterking van de lokale democratie is daarom vereist. Een nieuwe Wet op de Decentralisaties moet daarom de lokale volksvertegenwoordiging een duidelijk stem geven in het overhevelen van taken tussen gemeenten en andere overheden.
Hoe je het ook went of keert, de corona crisis raakt ons allemaal. Maar het raakt de mensen met het minste weerstandsvermogen het hardst. Dat is zo in medische zin. Dat is zeker ook zo in financiële zin. Maar dat is zeker ook zo in sociale zin.
Toen ik een hele poos terug zonder werk kwam te zitten, ontwikkelde ik een soortement van gedragsstoornis. Bijna elke dag op weg naar het tehuis van mijn moeder, zag ik in alle ooghoeken en gaten zoveel rotzooi glanzen (plastic!), dat ik het niet kon laten -tijd zát immers- om af en toe af te stappen en te gaan rapen. Ik beperkte me toen nog tot plastic.
