Advertentie
sociaal / Nieuws

Zelf taal leren en integreren mislukt

Sinds 2013 worden nieuwkomers niet meer door de gemeente waar ze wonen naar een inburgeringscursus gestuurd, maar moeten ze zelf een cursus inkopen bij een commerciële taalaanbieder. Daarvoor kunnen ze lenen bij de Dienst Onderwijs Uitvoering (DUO), waar studenten ook hun studielening afsluiten.

01 juli 2016

Het lukt nog niet de helft van alle nieuwkomers om in de drie jaar die ervoor staat het verplichte inburgeringsexamen te halen. Inburgeraars worden te veel aan hun lot overgelaten.

Sinds 2013 worden nieuwkomers niet meer door de gemeente waar ze wonen naar een inburgeringscursus gestuurd, maar moeten ze zelf een cursus inkopen bij een commerciële taalaanbieder. Daarvoor kunnen ze lenen bij de Dienst Onderwijs Uitvoering (DUO), waar studenten ook hun studielening afsluiten. Maar dan moeten ze wel ze aankloppen bij een aanbieder die het keurmerk heeft van brancheorganisatie Blik op Werk. In Amsterdam zijn er twintig van die goedgekeurde taalaanbieders, waaronder de commercieel opererende scholen van de twee universiteiten, de hogeschool en het ROC van Amsterdam.

Particuliere aanbieders
Tot 2013 waren gemeenten verantwoordelijk voor de inburgering van nieuwkomers. Aanvankelijk moesten zij de honderden miljoenen die ze daarvoor jaarlijks van het rijk kregen, besteden bij ROC’s. In 2007 werd die gedwongen winkelnering afgeschaft. Voortaan moesten gemeenten hun inburgeringscontracten openbaar aanbesteden zodat particuliere taalaanbieders ook konden meedingen.

Drie jaar geleden ging het roer alweer om. Het initiatief om de taal te leren en te integreren, moet van de inburgeraar zelf komen en de nieuwkomer moet ook zelf de kosten dragen. Die eigen verantwoordelijkheid zou ervoor zorgen dat vluchtelingen en migranten sneller integreren, was de gedachte. De introductie van marktwerking leverde bovendien een besparing op van 330 miljoen euro per jaar, want de gemeenten konden hun inburgeringsloketten sluiten en hun trajectbegeleiders naar huis sturen. DUO zou voortaan in de gaten houden of nieuwkomers op tijd het inburgeringsexamen halen.

Gemeenten willen regie terug
Gemeenten gaven hun rol bij de inburgering tandenknarsend op, want ze hebben direct belang bij snelle integratie omdat ze de bijstandsuitkeringen van vluchtelingen betalen. En dan zit je natuurlijk liever zelf aan de knoppen en die behoefte is er nog steeds. Want van snel de taal leren en meedoen in Nederland komt bar weinig terecht. Het lukt nog niet de helft van de nieuwkomers om in de drie jaar die ervoor staat het inburgeringsexamen te halen. Van de vluchtelingen haalt zelfs maar 30 procent het examen op tijd. Van de 53 duizend nieuwkomers die sinds 2013 in gemeenten zijn ingeschreven, hebben er pas 5.460 aan de inburgeringsplicht voldaan.

In 2012, toen de gemeenten nog verantwoordelijk waren voor de inburgering, slaagden er 17.000 nieuwkomers voor het inburgeringsexamen, vorig jaar waren dat er nog maar 5.200. Verantwoordelijk minister Asscher (Sociale Zaken, PvdA) vindt het nog te vroeg om te concluderen dat de regie weer terug moet naar de gemeenten, zoals de Vereniging van Nederlands Gemeenten en Vluchtelingenwerk bepleiten. Het beleid wordt pas volgend jaar geëvalueerd.

Cowboymarkt
De inburgeringsmarkt is een cowboymarkt. Er valt flink geld te verdienen. Vluchtelingen die het inburgeringsexamen op tijd halen, hoeven hun lening niet terug te betalen. De cursusprijs is dus niet het belangrijkste keuzecriterium. Vluchtelingen lenen gemiddeld 6.000 tot 6.500 euro lenen, terwijl ROC’s vroeger 3.500 euro kregen voor een traject dat opleidt voor het inburgeringsexamen.

Het leenbedrag krijgen inburgeraars overigens niet op hun eigen bankrekening gestort. De taalaanbieder declareert elk kwartaal de in het contract overeengekomen cursusprijs bij DUO. Om te voorkomen dat een ondernemer in één keer het maximum van tienduizend euro incasseert en met de noorderzon vertrekt, keert DUO maximaal 1250 euro per kwartaal uit.

Gratis laptop
Veel geld, cursisten in overvloed, geen wonder dat er elke maand taalscholen met een Blik op Werk-keurmerk bijkomen. Begin 2015 waren het er negentig, begin dit jaar honderddertig en begin juni stond de teller al op honderdvijftig. Die moeten wel allemaal hun klasjes vol zien te krijgen. Met een gratis laptop, diplomagarantie of kortingen op de cursusprijs, proberen taalscholen inburgeraars te verleiden hun DUO-lening bij hen te besteden. En dat werkt. Samen met de reisafstand staat zo’n gratis laptop boven aan de prioriteitenlijst van veel cursisten. ‘We proberen heel zorgvuldig uit te leggen wat de verschillen tussen taalaanbieders zijn, maar we zien deelnemers soms toch naar de eerste de beste taalaanbieder gaan’, aldus projectmanager Ingrid de Vries van het re-integratiebureau Implacement dat voor de gemeente Amsterdam werkt. ‘We kunnen daar niets aan doen, want we moeten neutraal zijn. We mogen niet sturen. Dat is best frustrerend, want onze NT2-docenten kennen hun pappenheimers. Er zijn echt kwaliteitsverschillen tussen aanbieders. Er zijn erbij die cursisten achter de computer zetten en nauwelijks les geven. Maar wij moeten zeggen: alle taalscholen zijn even goed.’

Overschatting zelfredzaamheid
Misschien nog frustrerender is deelnemers na drie maanden uitzwaaien terwijl je niet weet of ze wel allemaal aan hun inburgering beginnen. Taalaanbieders geven ook niet allemaal door wie er een cursus inkoopt. ‘Dat hoeven ze ook niet te doen. We kunnen die gegevens niet opvragen’, vertelt Johnny van Bochove van Implacement. ‘En DUO geeft ook niet aan ons door wie er voor het inburgeringsexamen is geslaagd. Ook niet aan de gemeente Amsterdam, trouwens.’ Ongelooflijk jammer, vindt hij dat. Inburgeraars worden aan hun lot overgelaten, niemand houdt in de gaten of ze vorderingen maken. Er is geen enkel vangnet voor uitvallers. ‘Er wordt veel te makkelijk tegen deze doelgroep aangekeken’, vindt Van Bochove. ‘De zelfredzaamheid wordt zwaar overschat.’

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 13 van deze week (inlog)

Reacties: 12

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Peter van Dijk / maatschappelijk werker
Wat zou het resultaat zijn als verblijfsvergunning vervalt na 3 jaar als men niet aan de eisen voldoet binnen die tijd? Het is verbazend dat op andere vlakken de zelfredzaamheid groot is als men meerdere landgenoten hier heeft wonen, waarvan niet zelden ook familie, die hier al langer is.
Ellen
Wat zou er gebeuren als je de melk niet controleert? Zou er dan toch hier en daar een melkboer er soms wat water bij doen, en misschien wat kalk voor de kleur? En als je dat als overheidsorgaan constateert, hoe vindt de burger het dan dat je daar niks over zegt? Arm Implacement, toekijken hoe mensen hun geld kwijtraken aan Jacobse en van Es, zonder er voor te mogen waarschuwen. Dat laatste begrijp ik dus niet, marktwerking zonder de mogelijkheid om de kwaliteit te achterhalen is geen marktwerking. Als Implacement dat dan niet mag doen, misschien moeten mensen zelf maar eens een facebookpagina gaan beginnen over de kwaliteit van de taalonderwijzers.
T. ten Klooster
Ja, alle gemeentes zagen dit al aankomen. Op een bijeenkomst van het ministerie in 2012 was het een vrijwel unaniem geluid van de gemeentes dat dit géén goed idee was. Helaas blijkt dat ze gelijk hadden. Nu levert het een hele hoop ellende op en kost het meer geld.
Henk Donkers / medewerker
Weer een fantastisch voorbeeld van de geneugten van privatiseren. "Je moet echt alles aan de markt overlaten. Dan gaat de prijs omlaag en de kwaliteit gaat omhoog"

Zouden er nou echt nog mensen van de VVD of D66 zijn die daar in geloven?
Monique Doppegieter / Directeur Mondo Taalbureau BV
De examen gegevens zijn zeer goed te monitoren op voorwaarde dat je een Blik op Werk keurmerk bezit.

Zelfredzaamheid wordt idd zwaar overschat. Evenals de digitale vaardigheden. Er zijn te weinig neutrale informatiebronnen voor inburgeraars te vinden. De info op www. inburgeren.nl is zo talig dat je kunt veronderstellen dat ALS men dit begrijpt, men geen examen meer hoeft te doen. Het niveau van taal overstijgt het gevraagde A2 niveau.Tegelijkertijd wordt van elke inburgeraar verwacht dat ze met dezelfde hoeveelheid tijd en uiteenlopende leerachtergronden eenzelfde programma volbrengen. Vergelijk dat maar eens met het NL systeem van passend onderwijs. We hebben uitgenodigde vluchtelingen in huis zonder enige schoolervaring. Ga daar maar eens aan staan. We pleiten voor een toevoeging: leerbaarheid toetsen aan het begin van het traject en indien nodig een redzaamheidstraject ipv een onmogelijk te behalen taaltraject. MAAR Er zijn ook inburgeraars die geheel voldoen aan de eis en vervolgens gaan integreren in de maatschappij.
Peter Geukes
Ik heb via via een jonge alleenstaande vluchteling uit Jamaica ontmoet, die vorige maand een huis in Rotterdam heeft gekregen. Ongewild maar met plezier ben ik zijn buddy, steun en toeverlaat geworden.

Vanuit de gemeente is het papierwerk rondom huis, zorgverzekering, uitkering en toeslagen geregeld. Voor de rest mag hij het allemaal zelf uitzoeken. Hoe richt je een huis in als je geen idee hebt waar je moet beginnen? Hoe regel je een huisarts? Hoe regel je de inburgering? En wat is een goed en betrouwbaar opleidingsorganisatie? Wat moet je doen als je een brief van de gemeente krijgt - uiteraard in het Nederlands - waarin staat dat er nog iemand op jou adres staat ingeschreven en dat dit gevolgen kan hebben voor je uitkering (en dat in de wetenschap dat de vorige bewoner eruit is gezet vanwege een wietplantage)?

Bij het inloopspreekuur van Vluchtelingenwerk zitten elke dag weer talloze mensen met papieren en vragen. Idem dito bij het spreekuur bij Werk en Inkomen van de gemeente, die dan doorverwijst naar het Jongerenloket.

Hartelijk welkom vluchteling. Zoekt u het vooral lekker zelf uit en veel succes met uw integratie. Over een paar jaar organiseren we vast weer een parlementaire enquête over de vraag hoe het toch zo vreselijk mis heeft kunnen gaan met de integratie van nieuwkomers in ons land.

Joke van Boxtel / mede-ontwikkelaar en vrijwillig docent taalproject bibliotheek en leren, bibliotheek rijn en venen Nieuwkoop
Cijfers zeggen op een frustrerende manier hoeveel inburgeraars er niet slagen en hoeveel er een of meer keer een deelexamen moeten overdoen. Voor mij is het belangrijker een analyse te hebben van de waarom-vraag van het niet slagen en de aanpak op maat om de inburgering alsnog te halen. Binnen onze taalgroepem Bibliotheek en Leren proberen we in te spelen op de leervragen van de cursist die met de inburgering bezig is.

Wij helpen bij huiswerk, prpberen een leerstructuur aan te brengen en trainen op onderdelen die het belangrijkste zijn voor het examen. Ook komen vaak persoonlijke omstandigheden ter sprake, waardoor het leerritme worst verstoord. En soms heeft een inburgeringscursist te veel aan het hoofd. Verwerking van traumatiache ervaringen kan ook een goede leerconcentratie in de weg staan.

Het gaat dus om het vinden van een balans in de eisen die je van de cursist mag verwachten en de extra ondersteuning die nodig is vanuit de bijzondere situatie waarin de cursist zich bevindt.
Martin
Prima aanzet, slechte uitvoering. Het gaat niet om de regie, maar om het resultaat. Dat dat resultaat niet gehaald wordt, ligt aan de voorwaarden. Stuur daar op, geef prikkels in de juiste richting, maak de geslaagdenpercentages van de scholen openbaar.

Kom op zeg, het rijexamen wordt ook niet door de gemeente voorbereid, rijscholen zijn ook particulier. En ja, er zijn slechtere, maar die worden er door de marktwerking uitgefilterd.

Peter van Dijk / maatschappelijk werker
@Peter Geukes

Deze man heeft de pech dat hij niet behoort tot de grote groepen die hier al zijn uit landen van herkomst. Dit is geen doorsnee geval. Wat u noemt, daar worstelen zelfs jong volwassen Nederlanders mee en niet alleen jong volwassenen. Doe je een gemeentegids open dan barst het van de stichtingen etc., maar toch lopen vele burgers vast in het systeem. Alleen nu met die grote toestroom, kan men het ook niet meer aan en komt het op vrijwilligers aan zo die aanwezig zijn. De ticket van de Conventie van Geneve voor iedereen in de wereld die naar Europa wil - en dat vooral naar 5 favoriete landen - is allang onhoudbaar en de gevolgen van jaren ongeregelde migratie dienen zich alom aan. Dat gaat heviger worden. Daarbij de concentraties in de grote steden, waar al helemaal hoge tekorten zijn.

Voorheen was die ticket voor het Europese continent bedoeld en is later veranderd. Als het tij keert verzet men de bakens, maar op dit punt en vele andere zaken niet, terwijl de situatie nu t.o.v. toen die wijziging werd ingevoerd, enorm is! 1 verblijfvergunning zou een sociale woning erbij moeten betekenen. Nu pas trekken een paar bonden aan die bel! Dit is nog maar een aspect. In België komen de tandartsen nauwelijks aan de bestaande burgers nauwelijks nog toe.

Maar zoals altijd, moet de wal het schip keren en eerst de boel in dit deel van de wereld nog instabieler worden. De horizon van politiek reikt niet verder dan 4 jaar, behalve nu als het om milieu gaat, vanwege de lobby groepen op dit terrein en vooral sinds de gevolgen van vervuiling niet meer te ontkennen vallen.

De man waarvan u buddy bent heeft geluk met u.

Er wachten nog miljoenen in de wereld op die kans. Centraal Afrika, Zuid Soedan, Midden Oosten etc.
Peter van Dijk / maatschappelijk werker
Wat mij verbaast, hoe laat men is het digitale leren te benutten. Wat mij eerder verbaasde hoe weinig on line de PR van IS werd bestreden. In België komt nu iets van de grond. Het is allemaal rijkelijk laat, niet anticiperen tijdig op ontwikkelingen, die de gemiddelde burger voelt aankomen.



Er wonen al zoveel migranten hier uit alle windstreken en ook inmiddels in omvang. Waarom tonen die geen burgerschap, om landgenoten van landen van herkomst te helpen met you tube video's. Ze hebben het hele traject al meegemaakt en kunnen veel adviezen geven in eigen taal. Bovendien het Nederlands leren. Al wordt er maar een begin gemaakt van basisbegrippen. Als men nog geen werk heeft kan het niet aan geen tijd liggen. De vrijwilligersorganisaties kunnen dit ook bevorderen samen met Gemeente.



Wat mij ook verbaast: De Gemeente bij ons bezuinigt op paden en het groen netjes houden. Alom blikjes, plasticflessen etc. op paden en in stroken groen en beplanting. Het neergooien is natuurlijk op de eerste plaats al een ergerlijke mentaliteit. Je ziet het ook in de buurt van scholen. Als je oog voor het milieu wil, begin bij de eigen omgeving!

Wie kan mij uitleggen waarom bij zoveel niet werkenden, deze vervuiling zo moet?
L. van Duijn
Mijn vriendin moest inburgeren en ik heb haar opgegeven voor de cursus bij Capabel taal en het cursusgeld van ruim 2.000 euro voldaan. Gedurende het schooljaar was de leraar een aantal keren ziek of te laat komen opdagen, waardoor al vijf dagen vervielen. Bovendien werd tot vier maal toe een andere docent voor de klas gezet, zonder opgaaf van redenen. De laatste twee maanden van het schooljaar was de huur al opgezegd en kregen de leerlingen te horen dat de rest van de cursus kon worden gevolgd in Amsterdam, 25 kilometer verder. Door zelfstudie en hard werken heeft zij het examen met goed gevolg afgesloten. Al met al een zeer slechte ervaring voor veel geld.
Niels / Ambtenaar
Opvallend hoe vaak een aantal Ministers de laatste weken zeggen dat ze nog niet te snel conclusies willen trekken. Met andere woorden nemen ze de tijd voor damage - control. Als mijn haar maar goed zit zeg ik dan. Wat is het toch bijzonder dat er inhoudelijk bij het rijk op een aantal fronten zulke steken zijn gevallen. En dat terwijl gemeenten, braaf als ze zijn, al massaal hebben gewaarschuwd. Mijn conclusie is dat het kabinet het allemaal beter denkt te weten en niet ingrijpt, omdat burgers dat zelf moeten kunnen....wakker worden, Neo - liberalen!
Advertentie