Wijkverpleegkundigen dreigen te sneuvelen

De beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden V&VN maakt zich grote zorgen over de toekomst van wijkverpleegkundigen. Op basis van signalen vanuit de achterban vreest V&VN dat veel gemeenten tien miljoen euro rijksgeld − bedoeld voor de inzet van wijkverpleegkundigen − vanaf komend jaar aan andere projecten gaan besteden.

Actief in wijken

Sinds 2009 stelt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) jaarlijks tien miljoen euro beschikbaar voor het programma ‘Zichtbare Schakel. De wijkverpleegkundige voor een gezonde buurt'. ZonMw voert het programma uit; het beschikbare budget wordt via subsidies verstrekt. Momenteel zijn in ruim zestig gemeenten tussen de 300 en 350 wijkverpleegkundigen via dit programma actief.  De rijksgelden gaan in 2013 en 2014 via een decentralisatie-uitkering naar de gemeenten waar nu wijkverpleegkundigen via 'Zichtbare Schakel' worden ingezet.  

Motie Hamer

Via ‘Zichtbare Schakel’ worden extra wijkverpleegkundigen ingezet om preventie en zorg, wonen en welzijn op wijkniveau beter met elkaar te verbinden. De wijkverpleegkundigen signaleren bijvoorbeeld in een vroeg stadium verslechtering van de gezondheid en kunnen indien nodig tijdig doorverwijzen, om erger te voorkomen. De motie Hamer (2008) is de directe aanleiding tot het programma.

Stekker uit programma

Uit de enquête van V&VN onder deze wijkverpleegkundigen blijkt dat veel gemeenten het project na 1 januari niet voortzetten, of hierover nog geen besluit hebben genomen. Op basis van reacties van de wijkverpleegkundigen stelt de beroepsvereniging dat gemeenten de helft van de tien miljoen euro in andere projecten gaan stoppen.

Lobby onder Kamerleden

‘Het deel van het geld lijkt weliswaar in wijken te worden geïnvesteerd, maar niet in wijkverpleegkundigen, terwijl het geld daar wel voor is bedoeld. Heel zorgwekkend’, aldus V&VN-woordvoerder Monique Roedoe. ‘Bovendien moet er volgens het regeerakkoord juist worden geïnvesteerd in de wijkverpleging.’ De vereniging is onder Kamerleden een lobby gestart om het tij te keren.

Gezonde levensjaren

Naast het oneigenlijk inzetten van het geld door gemeenten, vindt V&VN het zuur dat er nu een einde aan de succesvolle inzet van wijkverpleegkundigen dreigt te komen. Uit onderzoek dat in opdracht van ZonMw is uitgevoerd door BMC, blijkt dat iedere wijkverpleegkundige minimaal 18.500 euro per jaar bespaart, naast de winst die het voor zorgbehoevenden oplevert. Met een jaar werken realiseert een wijkverpleegkundige gemiddeld 1,89 meer gezonde levensjaren voor cliënten; dat betekent een gezondheidswinst van in totaal bijna 38.000 euro.