Voer weer inkomenstoets huishoudelijke hulp in

Huishoudelijke hulp moet beschikbaar blijven voor de meest kwetsbare inwoners. Maar daarvoor hoeft deze hulp niet naar de bijzondere bijstand te worden overgeheveld. Een inkomenstoets en scherpere inkadering van problemen waarmee inwoners bij de gemeenten aan kunnen kloppen, is veel belangrijker.

Dat stelt gemeentekoepel VNG desgevraagd in een reactie op het advies van de Commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen. ‘Maatregelen als het abonnementstarief passen absoluut niet in een toekomstbestendig zorgstelsel’, aldus een woordvoerder van de VNG. Sinds de invoering van het Wmo-abonnementstarief mag er geen inkomensafhankelijke eigen bijdrage meer worden geïnd. 

Sturingsmogelijkheden

De commissie, onder voorzitterschap van oud-minister Bos, bracht woensdag haar advies uit over de toekomst van de zorg voor thuiswonende ouderen. Naast de overheveling van de huishoudelijke hulp van de Wmo naar de bijzondere bijstand, adviseerde zij ook alle hulp en ondersteuning voor zelfstandig thuiswonende ouderen vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) bij de Wmo en de Zorgverzekeringswet (Zvw) onder te brengen. De VNG vraagt zich af of dit wel een bijdrage levert aan een meer betaalbaar en organiseerbaar zorgstelsel. ‘Meer taken voor gemeenten kan enkel onder de voorwaarde dat gemeenten ook voldoende sturingsmogelijkheden en voldoende middelen krijgen om de taken goed uit te voeren’, aldus de VNG. Gemeenten ageren al tijden tegen de (te) beperkte sturingsmogelijkheden in de Wmo, waardoor de tekorten oplopen.

Financiële beloning

Het advies om gemeenten financieel te belonen als zij kunnen voorkomen dat inwoners een beroep op de Wlz moeten doen, valt bij gemeenten in goede aarde. Met de commissie vindt de VNG dat het voor gemeenten lonend moet zijn om te investeren in preventie. ‘In het huidige zorgstelsel vallen de baten hiervan bij andere wetten zoals de Wlz en de Zvw.’

Negatieve prikkels

De VNG tekent daar wel bij aan dat het uit de Wlz houden van inwoners nooit een doel op zich kan zijn. ‘Inwoners hebben recht op de zorg die past bij hun zorgen: zo licht als kan en zo zwaar als nodig is. We moeten voorkomen dat in we in een nieuw zorgstelsel negatieve prikkels organiseren.’ Datzelfde geldt voor het advies van de commissie om gemeenten te verbieden Wmo-cliënten naar de Wlz door te schuiven als zelfstandig thuiswonende ouderen het ook met Wmo-ondersteuning kunnen redden. ‘Ook hier geldt dat we negatieve prikkels willen voorkomen: als Wlz nodig is, dan moeten daar geen onnodige drempels zijn voor inwoners. Gemeenten willen ondersteuning en zorg organiseren die past bij de vraag van inwoners. Zo licht als kan en zo zwaar als nodig is.’