Verbouwing nodig om statushouders op te vangen

De gemeente Apeldoorn wil woningen uit de vrije sector omzetten naar sociale huur om acht grote gezinnen van statushouders te huisvesten, zodat de gezinnen kunnen beginnen aan de inburgering. Twee fracties in de Apeldoornse gemeenteraad vinden het besluit 'lastig uit te leggen'. 

Lang wachten
Dat laten raadsleden van de Apeldoornse VVD en Lokaal Apeldoorn weten middels schriftelijke vragen. Zij vragen het college uit te leggen waarom woningen uit het middensegment beschikbaar komen voor statushoudersgezinnen terwijl 'bestaande inwoners en jongeren soms lang op een woning moeten wachten'. Verder willen ze weten of andere grote gezinnen met lage inkomens ook een beroep kunnen doen op de regeling.

Taakstelling
Die laatste vraag lijkt retorisch bedoeld – het college heeft immers in een brief aan de raad in ondubbelzinnige woorden uitgelegd dat het specifiek gaat om huisvesting van gezinnen van statushouders. De gemeente legt in die brief uit dat deze gezinnen niet kunnen beginnen aan de inburgering in de gemeente vanwege een gebrek aan passende woningen. Gebruik maken van woningen in de vrije sector is volgens het college de enige manier om dat gebrek aan te pakken. Bovendien kan de gemeente zonder deze oplossing de taakstelling voor het aantal te huisvesten statushouders niet realiseren.

Oplossing
De gemeente heeft daarom een pilot opgezet waarbij acht statushoudersgezinnen van acht tot tien personen in Apeldoorn moeten worden gehuisvest. Omdat corporaties nauwelijks woningen hebben die groot genoeg zijn voor gezinnen van die omvang, was er behoefte aan een creatieve oplossing. De corporaties stelden voor om voor deze specifieke groep de huren van vrijkomende woningen in de vrije sector te verlagen. Daardoor wordt het voor de gezinnen mogelijk om de maximale huurtoeslag te ontvangen. Wel moeten de woningen worden aangepast op de nieuwe bewoners – denk aan het opdelen van zolders in verschillende kamers of het plaatsen van dakramen. Het college betaalt mee aan de verbouwingskosten, 'omdat daarmee voorkomen wordt dat wachttijden in de AZC’s onaanvaardbaar lang worden, en omdat wij daardoor aan onze huisvestingsopgave kunnen voldoen'.

Landelijke regeling
De pilot wordt voor het grootste deel bekostigd door het rijk. ‘Den Haag’ trekt er 65.000 euro voor uit, de gemeente Apeldoorn neemt het restant van 39.000 euro voor haar rekening. De rijksbijdrage komt uit een landelijke regeling. In totaal is er 1 miljoen euro beschikbaar voor gemeenten om woningen geschikt te maken voor statushoudersgezinnen van acht of meer personen. Voor elk gehuisvest gezin kunnen gemeenten rekenen op 32.500 euro. Aan de regeling doen 24 gemeenten mee, die in totaal voor 31 gezinnen huisvesting gaan realiseren.

Streeftermijn
Het huisvesten van grote gezinnen is dan ook een landelijk probleem. De maximale streeftermijn voor het toewijzen van een woning nadat de verblijfsvergunning is toegewezen, is 14 weken. Maar voor grote gezinnen is die termijn opgelopen tot 33 weken. Dat schreef staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid, VVD) onlangs in de beantwoording van Kamervragen over de regeling. Broekers-Knol: 'De verlengde duur van de opvang van deze doelgroep is kostbaar, houdt schaarse bedden bezet en zorgt er bovenal voor dat vergunninghouders niet kunnen starten met integratie en participatie.'

Explosie
De vragen aan Broekers-Knol kwamen van twee PVV-Kamerleden, die vrezen dat de regeling 'ten koste gaat van de hardwerkende Nederlandse woningzoekenden'. Ze noemen het plan 'te schaamteloos voor woorden' en denken ze dat het zal leiden tot een 'ongekende explosie van het aantal kinderen onder gelukzoekers, waardoor Nederlanders nóg sneller een minderheid in eigen land zullen worden'. Die mening deelt de staatssecretaris – uiteraard – niet.