Vangnet nodig voor uitschieters nieuw verdeelmodel

Gemeenten vrezen dat het nieuwe verdeelmodel sociaal domein door het kabinet als wondermiddel wordt gezien voor de tekorten waar gemeenten nu mee worden geconfronteerd. ‘Voor een goede verdeling zijn toereikende macrobudgetten noodzakelijk.’ Er moet ook een financieel vangnet komen voor uitschieters in het verdeelmodel.   

Negatieve effecten

‘Om te voorkomen dat sommige gemeenten op een later moment te maken krijgen met te grote negatieve effecten zou nu al nagedacht moeten worden over hoe een dergelijke oplossing er uit kan zien.’ Dat stelt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in haar advies over de wijze om te komen tot een nieuw verdeelmodel sociaal domein. De discussie over de macrobudgetten in het sociaal domein werpt bij gemeenten een schaduw over de noodzaak van de nieuwe verdeling, stelt de VNG. ‘Door deze discussie over de macrobudgetten is de discussie over de verdeling omgeven met scepsis. Wij roepen het kabinet op om te zorgen voor financiële en inhoudelijke stabiliteit’, aldus de VNG. ‘Onaangename verassingen, zoals het abonnementstarief Wmo, moeten worden voorkomen.’ Dat abonnementstarief voor Wmo-maatwerkvoorzieningen is tegen de zin van gemeenten in per januari ingevoerd.

Onverantwoord

Dat het verdeelmodel moet wordt aangepast, staat voor de VNG buiten kijf. Het is onverantwoord gemeenten, die in de huidige verdeling aantoonbaar te weinig middelen krijgen, nog langer laten wachten, aldus de VNG. Een nieuwe verdeelmodel sociaal domein moet per 2021 worden ingevoerd. Het nieuwe verdeelmodel moet eenvoudiger en moet het integrale werken van gemeenten ondersteunen. Het moet een wetenschappelijk onderbouwd verdeelmodel worden, maar er moet ook aandacht zijn voor de ‘bestuurlijke dimensie’.  ‘De uitkomsten van de verdeelmethode zullen altijd moeten worden beoordeeld in het licht van actuele ontwikkelingen en bijzondere omstandigheden.’ Ook moet er bestuurlijk draagvlak voor zijn.

Tussenstap

De VNG wil nog geen uitspraak doen over een definitief verdeelmodel. Het verdeelmodel 2021 wordt door de gemeentekoepel als tussenstap gezien op weg naar een definitief verdeelmodel. Eerst moet het huidige verdeelsysteem per 2021 worden verbeterd. Op basis van de ervaringen daarmee kan verder worden gekeken.