Van Ark: naar één uniforme loonwaardemethodiek

Met haar brede offensief om meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te krijgen wil staatssecretaris Van Ark van SZW naar één uniforme loonwaardemethodiek voor alle gemeenten en het UWV. Een met de VNG samengestelde werkgroep moet voor 1 april 2019 één gevalideerde methodiek kiezen.

Administratieve rompslomp
Werkgevers hebben last van administratieve rompslomp en verschillen tussen gemeenten bij de toekenning en de uitbetaling van loonkostensubsidie. Reden hiervoor is dat gemeenten het beleid rond loonkostensubsidie en flankerend beleid op eigen wijze inrichten. Daar wil de staatssecretaris verandering in brengen. De loonkostensubsidie die werkgevers krijgen ter compensatie van de verminderde productiviteit van de werknemer die hij in dienst heeft, wordt vastgesteld op basis van een loonwaardebepaling. Momenteel zijn zes methodieken actief in de 35 arbeidsmarktregio’s die zijn gevalideerd door de onafhankelijke stichting Blik op Werk.

Bezwaarlijk
Door die validering zijn de resultaten van loonwaardebepalingen naar elkaar toegegroeid, maar er zijn nog steeds grote verschillen tussen methodieken in hoe ze tot een bepaalde loonwaarde komen. Elke methodiek heeft zijn eigen werkwijze. Voor grote bovenregionale werkgevers en werkgevers die mensen uit gemeenten uit verschillende regio’s in dienst hebben is dat bezwaarlijk, schrijft Van Ark. Een met de VNG samengestelde werkgroep moet een gevalideerde methodiek uitkiezen waar alle partijen vertrouwen in hebben. Daar gaan alle gemeenten en het UWV mee werken. Dit is geen vrijblijvende zaak. De keuze moet zijn gemaakt voor 1 april 2019.

Meer eenduidigheid
De werkgroep dient ook in kaart te brengen wat de praktische gevolgen zijn van de overgang naar één loonwaardesystematiek. Van Ark gaat ervan uit dat geen stok achter de deur nodig is voor betrokken partijen om binnen relatief korte tijd een uniforme loonwaardemethodiek te realiseren. Ze merkt hierbij op dat één loonwaardemethodiek niet betekent dat er ook één uitvoerder van de loonwaardebepaling moet zijn. De loonwaardebepaling blijft decentraal uitgevoerd en gemeenten maken eigen keuzes wie zij dit laten doen. Met gemeenten is zij ervan overtuigd dat hierin meer eenduidigheid kan worden bereikt.

Verschillende inzichten
Met de maatregelen en extra investeringen in het brede offensief wil Van Ark problemen aanpakken bij werk voor mensen met een arbeidsbeperking die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen. Daaronder vallen Wajong, banenafspraak en beschut werk. Van Ark voelt brede steun voor het streven meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te krijgen en dat werken loont. Over hoe dat het beste kan, hebben de gesprekpartners op onderdelen verschillende inzichten, geeft Van Ark toe. ‘De ideeën over oplossingen lopen soms uiteen, maar het breed offensief is er wel voor iedereen. En de uitwerking doen we met iedereen. Stap voor stap.’

Duurzaam werk stimuleren
In haar brief naar de Tweede Kamer schrijft Van Ark op vier punten verbeteringen te willen doorvoeren bij het werken met een arbeidsbeperking. Geen loondispensatie meer, maar dus wel eenvoudiger regels voor werkgevers en werkzoekenden die elkaar ook gemakkelijker moeten kunnen vinden. Verder moet (meer) werken aantrekkelijker worden en duurzaam werk worden gestimuleerd. Tegelijkertijd met de brief naar de Kamer ging het wetsvoorstel Wajong in internetconsultatie.

Verkenning verdeling middelen loonkostensubsidies
Van Ark noemt het offensief een urgente opgave, aangezien de helft van de mensen met een beperking aan de kant staat. De komende jaren komen er meer mensen bij en die gaan zich bij gemeenten melden. Uit onderzoek van Inspectie SZW blijkt dat die om financiële redenen terughoudend zijn bij het inzetten van loonkostensubsidie. Sommige gemeenten begonnen onder- en bovengrenzen te hanteren, maar dat heeft de rechter verboden, merkt Van Ark op. Wel erkent ze de problemen met de inzet van loonkostensubsidie en is ze met gemeenten een verkenning begonnen, waarin wordt gekeken in hoeverre verdeling van middelen voor loonkostensubsidies meer kan worden gebaseerd op realisatie van loonkostensubsidies. Dit alles binnen de huidige budgettaire kaders.

Vereenvoudiging Wet banenafspraak
Over de vereenvoudiging van de Wet banenafspraak en het quotum arbeidsbeperkten heeft Van Ark een aparte contourenbrief gestuurd. In het nieuwe systeem gaat het er niet meer om waar een baan wordt gerealiseerd, maar dát deze wordt gerealiseerd. Belangrijk is dat de baan aansluit op de kwaliteiten van de werkzoekende en zo duurzaam mogelijk is. Van Ark wil graag voor de viermeting in juli 2019 duidelijkheid hebben over de uitwerking van het nieuwe systeem voor de banenafspraak.