Tekorten jeugd blijven zorgenkindje Venlo

Venlo kruipt langzaam uit het financiële dal, maar niet alle problemen zijn opgelost. Ook dit jaar was er te weinig geld voor de jeugdhulp. Het tekort wordt aangevuld vanuit de algemene middelen, maar er is geen zicht op een structurele oplossing.

'Bijzonder'

Dat meldt het college van Venlo in zijn donderdag gepresenteerde begroting 2020-2023. Het college noemt het ‘bijzonder’ dat het kabinet geen structurele middelen vrijmaakt voor jeugdzorg, terwijl het rijk een onderbesteding op de zorg heeft gerealiseerd van circa een miljard euro. Het kabinet heeft slechts voor 2019, 2020 en 2021 (incidenteel) extra jeugdgeld aan gemeenten beschikbaar gesteld. Een besluit over een structurele verhoging wordt aan een volgend kabinet overgelaten en hangt mede af van een onafhankelijk onderzoek naar de noodzaak tot het structureel opplussen van het rijksbudget voor de jeugdzorg.  

Oplopende tekorten

Anderhalf jaar geleden, bij de start van het nieuwe college, was in Venlo sprake van grote, oplopende tekorten. In het sociaal domein liepen de tekorten op tot 25 miljoen euro. Venlo kreeg, van alle 77 gemeenten die een bijdrage uit het Fonds tekortgemeenten kregen, met ruim 21,7 miljoen euro het meeste van allemaal. Gemeenten met forse tekorten op de jeugdzorg en Wmo over 2016 en 2017 konden op dat fonds een beroep doen. De bijdrage uit het fonds heeft Venlo niet uit de problemen geholpen.

Boeggolf

De miljard euro die het kabinet de komende drie jaar aan gemeenten geeft, betekent voor Venlo dat er dit jaar een extra bijdrage van 2,4 miljoen euro en in 2020 en 2021 om jaarlijks 1,9 miljoen euro. Het college heeft besloten om die bedragen in 2022 en 2023 niet als stelpost op te nemen in de meerjarenbegroting, al is die ‘boekhoudtruc’ wel toegestaan. ‘Op dit moment is landelijk gezien niet zeker of uitgaven structureel en autonoom zijn, dan wel onderdeel van een tijdelijke boeggolf, lokaal beleid, of anderszins’, zo schrijft het college in zijn begroting. ‘Daarmee is het niet zeker dat er vanaf 2022 extra budget (in dezelfde omvang als in 2021) beschikbaar komt. Een nieuw kabinet besluit of, en zo ja in welke mate, extra middelen beschikbaar worden gesteld. Op basis van deze zachte aannames, het niet in de rijksbegroting aanwezig zijn van middelen en het voeren van een goed financieel beleid is voor ons reden om hiervoor geen structurele middelen vanaf 2022 in deze begroting op te nemen.’ Veel gemeenten maken wel gebruik van die mogelijkheid, zo bleek eerder uit onderzoek van Binnenlands Bestuur en Frontin PAUW.

Stevige sociale basis

Om de kosten in het sociaal domein binnen de perken te houden, wordt onder meer getracht het gebruik van maatwerkvoorzieningen te voorkomen of te bepreken, en/of te vervangen door algemene voorzieningen. Ook wordt gewerkt aan een stevige sociale basis. Voor 2020 voorziet het college een groei in de kosten voor de jeugdzorg in verband met volume- en prijsstijgingen, en in de Wmo een kostenstijging bij de hulp bij het huishouden. Voor maatwerkvoorzieningen jeugdzorg moet vanaf 2021 de groei van de kosten worden ingeperkt.

Zwarte cijfers

Ondanks financiële onzekerheden en tekorten op de jeugdzorg zit er wel weer wat lucht in de begroting en kan ‘behoedzaam’ worden geïnvesteerd, meent het college. Zo wil het college een nieuw zwembad in Blerick gaan bouwen. Die nieuwbouw komt op de plaats van het huidige zwembad. Ook wordt in wijkbeheer geïnvesteerd. In 2020 wordt 650.000 euro uitgetrokken om het groenbeheer in wijken en dorpen te verbeteren. ‘Twee jaar lang is financieel pas op de plaats gemaakt’, aldus wethouder Ad Roest (financiën). ‘Alle meevallers gingen naar de reserves en alle tegenvallers moesten worden opgelost. Het strakke beleid heeft gewerkt want de reserves zijn eerder op peil dan we verwachtten. Venlo schrijft weer zwarte cijfers, en de provincie is het eens met onze aanpak.’

De raad behandelt de begroting op 6 en 8 november.