Subsidies sociaal domein leveren geen besparing op

Hoewel kostenbesparing voor veel gemeenten de belangrijkste reden is om subsidieregelingen in het sociaal domein te starten, zijn besparingen in de praktijk lastig hard te maken. Initiatieven die met gemeentelijk geld worden gestart blijven te experimenteel, te pril of te kleinschalig.

Verkenning

Er is te weinig aandacht voor de borging van initiatieven. Ook worden besparingen en het sturen op resultaat vaak ondergeschikt gemaakt aan het snel en flexibel toekennen van subsidies. Dat blijkt uit een verkenning van 34 gemeentelijke subsidieregelingen die in 2019 liepen, uitgevoerd door Social Finance Matters.

Nieuwe spelers

Kostenbesparing - 'hetzelfde of meer doen met minder geld' - is een belangrijke aanleiding voor het starten van een subsidieregeling, zo blijkt uit het onderzoek. Bij 67 procent van de gemeenten is dat zelfs een voorwaarde om voor subsidie in aanmerking te komen. Ook vinden gemeenten innovatie vanuit de lokale samenleving cruciaal om de transformatie te laten slagen én betaalbaar te houden. Gemeenten proberen met subsidieregelingen ook bewoners als nieuwe spelers in het sociaal domein in te zetten, zo blijkt uit de verkenning. De looptijden van de subsidieregelingen variëren van krap een jaar tot maximaal vijf jaar. De jaarlijkse budgetten lopen uiteen van ‘enkele tienduizenden euro’s tot meerdere miljoenen’, aldus de verkenning.

Duurzaam voortbestaan

Ondersteuning van initiatieven vanuit de subsidieregelingen houdt vaak op zodra de gesubsidieerde activiteiten zijn uitgevoerd. Dat zou beter moeten en kunnen, vinden ambtenaren. Ook willen gemeenten de projecten, en de beschikbare subsidieregelingen, meer voor het voetlicht brengen. Daar schort het vaak aan. Het duurzaam voortbestaan van de initiatieven staat hoog op de verbeteragenda van gemeenten. ‘Kosten worden pas bespaard als de vernieuwing goed wordt geborgd en blijft bestaan, maar juist op dat punt beloven de subsidieregelingen nagenoeg geen ondersteuning.’