Second opinion over regio-indeling

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) moet de kansen en risico’s van de huidige regio-indelingen in kaart brengen. Daarbij moet niet alleen naar de jeugdzorgregio’s worden gekeken, maar ook naar andersoortige regio-indelingen. Het adviesorgaan moet ook antwoord geven op de vraag of de schaal en het aantal van de huidige regio’s past bij een doelmatige uitvoering en bestuurlijke inrichting van Nederland.

Een motie van die strekking van D66, VVD en SGP is, tegen de zin van minister De Jonge (VWS), door de Tweede Kamer aangenomen. Alleen het CDA stemde tegen. De indieners stellen dat regionalisering kan leiden tot versnippering van beleid en financieringsvormen, hoge coördinatiekosten en minder democratische controle.

Wetswijziging

Directe aanleiding tot de motie, een initiatief van D66-Kamerlid Vera Bergkamp, zijn de plannen van De Jonge en Dekker (JenV) om de jeugdregio’s te versterken en per wet te regelen op welk niveau (lokaal, regionaal, bovenregionaal) vormen van jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering worden georganiseerd. De ministers willen verder per wet vastleggen wat een regio is en welke gemeenten in de (huidige) 42 jeugdzorgregio’s samenwerken. Ook willen zij nadere eisen stellen aan (boven-)regionale samenwerking. In maart komen de ministers met de uitwerking van hun plannen en voor de zomer moet de wetswijziging van de Jeugdwet in consultatie gaan. De Jonge ontraadde vorige week tijdens het wetgevingsoverleg jeugd de motie. Hij wil geen vertraging. De Kamer heeft daar geen boodschap aan. De ‘second opinion’ kan worden meegenomen in een al lopende adviesaanvraag van het ministerie van Binnenlandse Zaken over de rol van het rijk bij interbestuurlijke samenwerking.

Versnippering

Bergkamp maakt zich zorgen over de versnippering in onder meer het jeugdzorglandschap. Er zijn 32 zorgkantoorregio’s, 25 GGD-regio’s en 42 jeugdzorgregio’s, ‘en dan heb ik vele andere regio-indelingen nog niet eens genoemd’, stelde het Kamerlid vorige week tijdens het wetgevingsoverleg. Het is voor D66 onvoldoende duidelijk wat deze regionalisering betekent voor coördinatiekosten, de mogelijkheid tot democratische controle en de mate waarin de zorg verder weg van kinderen komt te staan.

Zorgcowboys

Lokale en regionale verantwoordingseisen moeten zo veel mogelijk worden beperkt. De Jonge moet daarover met gemeenten in overleg. Dit omdat een derde van de totale middelen voor jeugd opgaat aan het organiseren en coördineren van zorg. Een motie (van de VVD) van die strekking, ook ingediend tijdens het wetgevingsoverleg jeugd, is dinsdag door de Kamer aangenomen. Daarnaast moet het kabinet samen met de VNG en Branches Gespecialiseerde Zorg voor Jeugd kijken welke maatregelen genomen kunnen worden tegen excessieve winstuitkeringen door jeugdhulpaanbieders (‘zorgcowboys’). De Kamer moet daarover voor 1 maart worden geïnformeerd. Deze motie van GroenLinks en CDA werd eveneens door de Kamer aangenomen.