Rechter verlaagt eigen bijdrage Wmo-voorziening

De voorzieningenrechter van de rechtbank Oost-Brabant heeft de eigen bijdrage van een inwoner van Boxmeer verlaagd. In plaats van ruim 500 euro per vier weken, betaalt de inwoner nu 61 euro per vier weken. De eigen bijdrage stond in geen verhouding tot het ene uurtje begeleiding die de man kreeg, oordeelde de rechter. Zo’n twintig zorgbehoevende inwoners van Boxmeer hebben het afgelopen jaar afgezien van Wmo-ondersteuning vanwege de te verwachte – hoge – eigen bijdrage.

Trajectfinanciering

De zogeheten trajectfinanciering die de gemeente (net zoals tien andere gemeenten in de regio Oss) heeft ingekocht voor inwoners die voor individuele begeleiding zijn geïndiceerd, is de belangrijkste boosdoener. Sinds de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) werkt Boxmeer (14.259 inwoners) bij begeleiding en dagbesteding met een gemiddeld cliëntbedrag (tarief per maand) dat aan de aanbieder wordt betaald. De cliënt moet een eigen bijdrage betalen over de prijs waarvoor dat traject bij een zorgaanbieder is ingekocht, en niet over het aantal uren zorg dat wordt afgenomen.

Einde overgangsrecht

Niet alleen zuur, maar ook heel duur voor de inwoner van Boxmeer die na meerdere herseninfarcten een niet aangeboren hersenletsel heeft en maar één uur begeleiding per week wil. Toen de begeleiding nog onder de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) viel, betaalde deze inwoner hiervoor een eigen bijdrage van 37 euro per vier weken. Sinds 1 januari steeg die naar 61 euro per vier weken, door de afschaffing van de Wtcg-toeslag (Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten). Op het moment dat het Awbz-overgangsrecht voor de inwoner verviel en de zorgbehoevende op het Wmo-beleid van de gemeente was aangewezen, met bijbehorende tarieven, steeg de eigen bijdrage naar 505,85 euro per vier weken.

Zorg onbetaalbaar

De inwoner tekende bezwaar aan bij de gemeente, maar trok ook bij de voorzieningenrechter aan de bel. De eigen bijdrage was zo hoog, dat deze onbetaalbaar werd voor de inwoner die daardoor zou moeten afzien van de zorg. Zorg die wel nodig is. In de optiek van de voorzieningenrechter moeten gemeenten borgen dat een cliënt niet om financiële redenen afziet van ondersteuning. De gemeente erkende tijdens de zitting dat de gemaakte beleidskeuzes ongewenste effecten heeft voor een kleine groep mensen en stelde druk doende te zijn met de aanpassing van het beleid. Omdat het voor de rechter, ten tijde van de zitting medio oktober, onduidelijk was wanneer dat nieuwe beleid van kracht zou worden en hoe dat eruit zou gaan zien, stelde hij de eigen bijdrage op 61 euro per vier weken.

Aanpassing beleid

Aan dat nieuwe beleid wordt nog steeds gewerkt, zo blijkt uit antwoorden van de gemeente Boxmeer. In afstemming met de andere gemeenten in de regio Brabant Noordoost-oost is Boxmeer ‘bezig de effecten van een onevenredig hoge eigen bijdrage bij een beperkt aantal cliënten te voorkomen’, zo laat een woordvoerder desgevraagd weten. Daarvoor zijn verschillende oplossingen mogelijk. Lokaal wordt ingezet op een individuele maatwerkoplossing. ‘De gemeente Boxmeer heeft samen met de vier andere gemeenten in het Land van Cuijk in de regio aangedrongen op een structurele (beleidsmatige) oplossing om de negatief ervaren effecten van een onevenredig hoge eigen bijdrage bij een beperkte cliëntengroep te voorkomen.’  Tot het zo ver is, ‘kijken we in overleg met de betreffende cliënt naar de beste (maatwerk)oplossing in zijn/haar situatie’, aldus de woordvoerder.

Keukentafelgesprek

Boxmeer geeft bij nieuwe aanvragen voor Wmo-ondersteuning een inschatting van de eigen bijdrage die voor de zorg moet worden betaald. Veel gemeenten doen dat niet, zo bleek eerder uit onderzoek van Binnenlands Bestuur en Ieder(in). ‘Dit heeft er in het afgelopen jaar toe geleid dat in een twintigtal individuele situaties afgezien is van een vorm van ondersteuning vanwege de hoogte van de te verwachten eigen bijdrage’, aldus de woordvoerder. Er is overigens nog geen besluit genomen op het bezwaar van de inwoner, voor wie de eigen bijdrage op last van rechter is verlaagd.