Rechter fluit gemeente Hengelo terug

Gemeenten hebben geen toestemming van de woningcorporatie nodig om een aanpassing in een gemeenschappelijke ruimte van een wooncomplex toe te staan voor de uitvoering van de Wmo. Dat zegt de rechtbank Overijssel in een zaak van een 83-jarige vrouw tegen de gemeente Hengelo.

Teruggefloten

De gemeente Hengelo wees het verzoek van de bewoonster om bij te dragen in de aanleg van de traplift van de gemeenschappelijke ruimte naar haar woning af, omdat de woningcorporatie er tegen was. Verhuizen was volgens de gemeente de enige optie voor de bewoonster die slecht ter been is en geen gebruik kan maken van een algemene lift naar haar woning. De rechtbank Overijssel floot de gemeente terug: de corporatie hoeft geen toestemming te geven, maar alleen gehoord te worden voor een aanpassing in een gemeenschappelijke ruimte.

Aanpassing buiten woning
In de sinds 2015 vernieuwde Wmo was al geen toestemming meer nodig van de woningcorporatie voor aanpassing in een woning. Nu blijkt dat dus ook te gelden voor gemeenschappelijke ruimtes buiten de woning. Dat is nieuw, aldus jurist Liesbeth Boerwinkel van ANBO, belangenorganisatie voor senioren. ‘Gemeenten hebben een plicht ervoor te zorgen dat mensen zelfstandig kunnen blijven wonen. Hier waren goede argumenten om een traplift toe te staan. Alleen de brandweer kan uit veiligheidsoverwegingen voorwaarden stellen.’

Bekostiging

De bewoonster vroeg de gemeente in maart 2016 om de verhuiskostenvergoeding te mogen gebruiken voor een traplift in de hal van haar wooncomplex. Per trap lukt het haar niet meer om haar woning te bereiken. Verhuizen naar een geschikte woning was niet mogelijk door regels van passend toewijzen. Haar medebewoners waren akkoord met de aanpassing en ze zou zelf plaatsing, onderhoud en verwijdering betalen. Ze kwam alleen geld tekort. Na de afwijzing van de gemeente ging ze in beroep. De rechtbank verordonneerde de gemeente een nieuw besluit te nemen, waarbij toestemming van de woningcorporatie niet relevant was. De vrouw kan de traplift nu mede bekostigen met de verhuiskostenvergoeding van de gemeente.

Niet meer verschuilen

Volgens ANBO-bestuurder Liane den Haan kunnen gemeenten zich nu niet meer verschuilen achter onwillige woningcorporaties en niet zomaar bewoners verplichten te verhuizen als er een alternatief is waardoor iemand zelfstandig kan blijven wonen. ‘Het loont je niet neer te leggen bij beslissingen van de gemeente. Het is zuur dat je blijkbaar naar de rechter moet om zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen, maar soms moet het echt.’ Het proces vergde een lange adem, want het duurde 15 maanden voor er een oplossing was. ‘Ik hoop dat de gemeente zich realiseert dat ze haar energie beter kan besteden.’

Precedentwerking
Andere gemeenten doen dat al, weet Boerwinkel. Ze roemt de gemeente Den Haag die trapliften bij portiekflats heeft geplaatst, bekostigd uit het Wmo-overschot. ‘Daar kunnen kwetsbare burgers wel thuis blijven wonen.’ De gemeente Hengelo had met de woningcorporatie afgesproken dat trapliften zijn uitgesloten van aanpassingen in de gemeenschappelijke ruimte. ‘Dat is bedenkelijk. Ze vrezen voor precedentwerking en ze op grond van de Wmo meer mensen een bijdrage moeten verlenen voor een traplift.’

Behoudend

Maar zo gemakkelijk is dat niet. De vrouw kwam niet in aanmerking voor een andere woning en wilde op haar plek blijven wonen, omdat de supermarkt en huisartsenpost vlakbij zijn. De gemeente Hengelo zou naar verluidt overwegen de verhuiskostenvergoeding te wijzigen of te beëindigen. Volgens Boerwinkel denkt de afdeling Wmo behoudend en niet in maatwerkoplossingen. ‘Terwijl de nieuwe Wmo er juist van uitgaat dat de gemeente maatwerk levert.’

Uitzonderlijk

De gemeente Hengelo stelt in een reactie dat het tot voor kort ongebruikelijk was een individuele voorziening te plaatsen in een gemeenschappelijke ruimte. Naar aanleiding van de uitspraak geeft de gemeente de bewoonster 2500 euro voor de traplift. De woningcorporatie stemt nu ook in met de aanleg. ‘Bij aanleg moet wel rekening worden gehouden met de veiligheid en toegankelijkheid’, aldus een gemeentewoordvoerder. Ze noemt de gang van zaken “uitzonderlijk”. ‘We betreuren de duur van het proces en willen het zo snel mogelijk oplossen. We kijken per individueel geval naar de mogelijkheden. Als er meer oplossingen zijn, gaan we daarover in gesprek. De woningcorporatie speelt daarin ook een rol.’