Oost-Groningen luidt noodklok Wsw

Oost-Groningse gemeenten verwachten desastreuze financiële en sociale gevolgen als zij de sociale werkplaatsen in het voorgestelde tempo moeten afbouwen.

Onevenredig
Oost-Groningen wordt onevenredig hard getroffen door de bezuinigingen op sociale werkplaatsen. In een brief aan staatssecretaris De Krom schrijven zeven Oost-Groningse gemeenten (Bellingwedde, Menterwolde, Oldambt, Pekela, Stadskanaal, Veendam en Vlagtwedde) en de Drentse gemeente Borger-Odoorn dat de gevolgen van een te snelle afbouw van de rijksbijdrage met name in Oost-Groningen niet te dragen zijn.

Grootste werkgever
Oost-Groningen telt naar verhouding bijna vier keer zoveel mensen met een Sw-dienstverband als het landelijk gemiddelde. Geen andere regio in Nederland heeft zo veel Sw’ers. Daarbij heeft het gebied een zeer zwakke arbeidsmarkt. De twee Sw-bedrijven in Oost-Groningen, Wedeka en Synergon zijn met respectievelijk 2000 en 1400 werknemers de grootste werkgevers. Van de 60.000 werkzame personen heeft dus 5,7 procent een Sw-dienstverband.

Miljoenentekort
De twee Sw-bedrijven konden de bezuinigingen in 2011 en 2012 nog opvangen met eigen vermogen. Maar daarna is het geld op en dreigt een financiële catastrofe. Volgens de gemeenten moeten zij vanaf 2015 jaarlijks 17 miljoen euro bijpassen. ‘Wij moeten 6000 euro per werknemer bezuinigen’, aldus wethouder Jan-Willem van de Kolk (PvdA) van Stadskanaal, tevens voorzitter van Sw-bedrijf Wedeka. ‘Dat is onaanvaardbaar. Deze transitie kunnen we niet uitvoeren’

Onverantwoord
De gemeenten willen met De Krom in gesprek over realistische oplossingen die moeten voorkomen dat de regio met deze maatregelen op achterstand wordt gezet. ‘We vinden een herstructurering van de Wsw noodzakelijk en wenselijk en onderschrijven het uitgangspunt om mensen zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers aan werk te helpen. We hebben al een ontwikkel- en leerbedrijf opgezet en verwachten veel van onze structurele aanpak. Maar bij ongewijzigd beleid komen we zelfs in de meest ambitieuze scenario’s nog steeds 9,4 miljoen tekort. Als er niets verandert, wordt de leefbaarheid onverantwoord op het spel gezet.’

Oneigenlijk
Van de Kolk wijst bijvoorbeeld op 200 tijdelijke arbeidskrachten waarvan de contracten niet zijn omgezet in een vast contract. ‘Hun perspectief wordt heel anders. De bezuiniging heeft voor hen grote gevolgen. Deze doelgroep valt tussen wal en schip en dit zal doorwerken in toekomstige generaties.’ Mocht er niets wijzigen, dan moeten de gemeenten de gelden in hun eigen begroting vinden. ‘De voorzieningen in de gemeenten komen dan onder druk te staan. Dat is oneigenlijk en niet goed.’

Zorgelijk
De briefschrijvers vinden dat De Krom het specifieke probleem van enkele regio’s ontkent en niet ingaat op argumenten. Zij noemen dit zorgelijk. ‘De problemen worden nooit genoemd door De Krom. Hij zegt steeds dat het wel kan, maar moet wel open blijven staan voor de feiten. Die hebben wij hem verstrekt. Onder de huidige voorwaarden is het voor ons onmogelijk’, aldus Van de Kolk. Een soortgelijke oproep uit Limburg legde De Krom onlangs terzijde. Waarom zou het de Groningers wel lukken? ‘Het is niet alleen een politiek verhaal. De brief wordt van links tot rechts ondersteund en is door burgemeesters van verschillende gezindten ondertekend. Wij denken dat de Tweede Kamer hier open voor staat.’

Compensatie
Van de Kolk wijst erop dat de VNG dit onderdeel van het bestuursakkoord nog altijd niet heeft ondertekend. ‘De oplossing voor het probleem is meer tijd en/of meer geld. Financiële compensatie voor gemeenten met een bovengemiddeld aantal Wsw’ers. Meer maatwerk is noodzakelijk.’

De Wet werken naar vermogen wordt op 16 april door de Tweede Kamer behandeld.