Nieuw (meet)instrument voor gemeenten én wijkteams

Als gemeente wil je de effectiviteit van sociale wijkteams in kaart brengen, maar hoe meet en monitor je dat? Het instrument ‘Wat telt’ kan helpen. De eerste ervaringen in Eindhoven en Utrecht zijn positief. Na een pilotfase hebben beide gemeenten samen met de wijkteamorganisaties besloten het vanaf 2018 bij al hun wijkteams te gaan inzetten.

Effect

Zowel Eindhoven als Utrecht waren op zoek naar een instrument om te meten in welke mate de inspanningen van de sociale wijkteams effect hebben op de hulpvraag van de inwoners. Beide gemeenten staken, samen met Movisie, in het voorjaar de koppen bij elkaar. Besloten werd inwoners, professionals en medewerkers van de gemeente eerst apart en daarna in een gezamenlijke sessie met elkaar het gesprek aan te laten gaan over een nieuw instrument. Na een inspirerende dag was de schets van het instrument geboren. Movisie werkte het verder uit tot een proefversie, die deze zomer bij de wijkteams in beide gemeenten is uitgetest.

Magneetbord

Het instrument bestaat uit een magneetbord met balkjes. Aan de linkerkant van het balkje staat een verdrietige smiley en aan de rechterkant een blije smiley. Als de professional (de wijkteammedewerker) met het gesprek begint, wordt aan de inwoner gevraagd welke van de veertien leefgebieden – zoals geld, sociale contacten, lichamelijke en geestelijke gezondheid – voor hem/haar van belang zijn en hoe hij/zij zich op dat betreffende leefgebied voelt. Voor die leefgebieden plaatst de inwoner een fiche op de balk.

Laagdrempelig

‘Wat telt’ is een systematiek om in gesprek te gaan met de inwoner. ‘Via de kaartjes met de leefgebieden kan op een laagdrempelige, heel natuurlijke manier het gesprek worden aangegaan. Bijvoorbeeld bij zingeving: wat maakt jou gelukkig, wat vind je belangrijk in het leven? Mogelijk dat een inwoner aangeeft eenzaam te zijn. Dan kun je samen acties formuleren om die eenzaamheid tegen te gaan’, verduidelijkt Thijs van den Enden, projectmedewerker bij Movisie. Het te bereiken doel wordt op een vel geschreven, die de inwoner bij wijze van spreken op zijn koelkast kan hangen. Zo kunnen doelen op verschillende leefgebieden worden geformuleerd. Inwoner en professional maken met elkaar een plan om de doelen te realiseren. Na een van te voren afgesproken periode, bijvoorbeeld drie maanden of een half jaar, kan ‘Wat telt’ opnieuw worden ingevuld. In een oogopslag wordt dan duidelijk of doelen zijn behaald en of het op de uitgekozen leefgebieden beter of slechter gaat, of dat er geen veranderingen zijn opgetreden.

Actief meedenken

In de pilotfase hebben de buurtteams in Utrecht 33 keer het instrument gebruikt en de generalisten vanuit de Eindhovense wijkteams hebben het bij 43 inwoners uitgetest. ‘Het voeren van een gestructureerd gesprek wordt vergemakkelijkt. Mensen worden aangezet tot heel actief meedenken en nadenken’, vertelt Janine Wagensveld van Buurtteamorganisatie Utrecht. ‘Het voordeel is dat je samen, als inwoner en professional, doelen formuleert in plaats van dat de professional een ondersteuningsplan gaat schrijven.’ Ook de Eindhovense ervaringen met ‘Wat telt’ zijn overwegend positief.

Resultaten per wijk

Van de ‘0-meting’ en de daarop volgende metingen kan een foto van het magneetbord worden gemaakt, dat in het dossier van de inwoner kan worden geüpload. ‘Door ‘Wat telt’ vaker in te vullen, kunnen we zien of er vooruitgang wordt geboekt, of ze worden geholpen. Daarnaast kunnen we de resultaten per wijk bekijken. We kunnen zien in welke wijken welke problemen spelen. Daar kunnen we ons beleid en ons budget op inzetten. Het is onze ambitie om op deze manier te gaan sturen’, stelt Marieke Witzel, domeinsecretaris Sociaal Domein van Eindhoven. Zowel Eindhoven als Utrecht willen het gebruik van ‘Wat telt’ integreren in het huidige werkproces.

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 22 van deze week (inlog).