Niet langer betalen voor religieus leerlingenvervoer

Gaasterlân-Sleat heeft een motie aangenomen, waarin staat dat de gemeente niet langer wil betalen voor richtinggebonden leerlingenvervoer. De discussie over de financiering van het vervoer van signatuurleerlingen moet nu landelijk worden gevoerd.

Niet meer betalen
In mei diende de Friese Nationale Partij (FNP) in Gaasterlân-Sleat een motie in waarin staat dat de gemeente niet langer bereid is bij te dragen aan vervoer van "signatuurleerlingen" buiten de regio. Het gaat om 32 kinderen uit het dorp Oudemirdum met een reformatorische achtergrond. 'Wij vinden dat ouders dit zelf moeten betalen', aldus raadslid Jeltsje Piersma. 'De gemeente hoeft niet voor die kosten op te draaien. Het is hun eigen verantwoordelijkheid. Alles wordt duurder en er is ook een christelijke school in het dorp.'

Vrijheid van onderwijs niet aangetast

De gemeente is jaarlijks 47.000 euro kwijt aan vervoer van deze leerlingen naar scholen in Emmeloord en Kampen. Dat komt neer op 1475 euro per leerling. De motie werd aangenomen door 14 van de 15 raadsleden. Alleen de eenmansfractie van de ChristenUnie stemde tegen. Ook het CDA stemde voor met het argument dat de groep leerlingen groeit en volgens hen de vrijheid van onderwijs niet wordt aangetast als de gemeente van ouders vraagt de kosten zelf te betalen. De kleine dorpsschool heeft ook steeds minder leerlingen door de krimpende bevolking. ‘Als deze kinderen daarnaar toe gaan, groeit dat aantal ook weer’, redeneert Piersma.

Niet onze levensstijl

Voor de ouders van de 32 signatuurleerlingen, die nu ook al een eigen bijdrage leveren, gaat het argument van de christelijke school in het dorp niet op. Volgens hen sluit het onderwijs op de dorpsschool niet aan bij hun levensstijl. Maar Piersma vindt het niet meer van deze tijd dat de gemeenschap moet betalen voor deze leerlingen. 'Op de openbare school is iedereen welkom. Dat is ook een keuze.'

Niet voor zoete koek slikken

Piersma beseft dat Gaasterlan-Sleat geen directe invloed heeft op de uitvoering van de motie. 'We zien het als signaal naar de VNG toe. We willen dit aan de kaak stellen. Als we dit altijd maar voor zoete koek slikken, dan nemen de kosten alleen maar toe als straks meer geloofsovertuigingen hier aanspraak op willen maken.'

VNG

De VNG heeft in 2011 al eens in een notitie over richtinggebonden leerlingenvervoer geschreven dat dit gemeenten veel geld kost. De vereniging is voor vrije schoolkeuze, maar vindt niet dat de kosten door de gemeenschap moeten worden gedragen. Het ministerie van Onderwijs is gevraagd naar een reactie, maar kon deze donderdag niet geven.

Speciaal onderwijs

Uit een recente enquête van de christelijke Besturenraad waar 154 gemeenten aan meededen, bleek dat gemeenten jaarlijks in totaal 240 miljoen euro uitgeven aan leerlingenvervoer, waarvan 4,2 procent aan richtinggebonden vervoer. De meeste ouders gebruiken de subsidie, omdat hun kind speciaal onderwijs nodig heeft. Piersma trekt daar een scheidslijn. 'Die kinderen kunnen daar niets aan doen, dus dat blijven we vergoeden.'

Biblebelt big spenders

Uit het onderzoek bleek verder dat achttien gemeenten meer dan 10 procent van de kosten aan richtinggebonden leerlingenvervoer besteden. Gaasterlân-Sleat betaalt zelfs 17 procent. Krimpen aan den IJssel en Amsterdam gaven het meest uit: 350 duizend euro. Voor Krimpen is dat de helft van het budget, voor Amsterdam 5 procent. Amsterdam vervoert daarvoor 150 leerlingen, Krimpen 50. De kilometergrens voor vergoeding die gemeenten hanteren verschilt per gemeente, evenals de hoogte van de eigen bijdrage van ouders. Vooral gemeenten uit de Biblebelt geven veel uit aan richtinggebonden leerlingenvervoer, vaak meer dan 150 duizend euro per jaar.

6-kilometergrens

Bezuinigingen laten zich ook op dit terrein. steeds meer gelden op. Krimpen aan den IJssel stelt dit jaar voor het eerst, zoals meer gemeenten eerder, een 6-kilometergrens in waarbinnen ouders geen gebruik mogen maken van de voorziening. Ook Helmond wilde deze grens gaan hanteren, maar zag daar na protesten van ouders vanaf. De gemeente beoordeelt de thuissituaties nu apart voor gevallen vanaf 2 kilometer afstand van de school.

Kinderen zijn al uitzondering 

Dat ouders in Gaasterlân-Sleat straks misschien kiezen voor thuisonderwijs beschouwt Piersma als een mogelijkheid. 'Ik vind het persoonlijk het ergst voor de kinderen dat ze nu om half acht in een busje worden gestopt en een uur moeten reizen. Ze zijn nu al een uitzondering. De kinderen zijn ook een uur later thuis, zodat ze niet meer om half vier met andere kinderen kunnen spelen. Ik vind dat wat eenzaam, maar de ouders beslissen.'

Honderd gemeenten steunen motie 

De motie is voor discussie naar andere gemeenten, de VNG en de minister gestuurd. De bedoeling is dat de Tweede Kamer de wet op dit punt wijzigt. Het Nederlands Dagblad meldde donderdag dat al meer dan honderd gemeenten de inhoud van de motie steunen. Piersma hoopt dat Den Haag er met ogen en oren mee bezig gaat. 'Er is nu een nieuw kabinet, dus we zullen zien. En anders komen we er bij de volgende begrotingsbehandeling op terug. We laten dit onderwerp niet meer los.'