Negatieve spiraal jeugdzorg moet doorbroken

Gemeenten moeten meer samenwerken met jeugdzorgsinstellingen. Ook moeten jeugdzorginstellingen onderling beter samenwerken. Er moeten grenzen worden gesteld aan aanbestedingen en aan het onderaannemerschap binnen de zorgmarkt. Dat zou onder meer helpen om de negatieve spiraal te doorbreken waarvan in de jeugdzorg sprake is, en die kinderen – en hun ouders – niet verder helpen.

Manifest

Dat stelt jeugdzorginstelling SterkHuis in een manifest. ‘We willen hiermee een ander geluid laten horen. De negatieve berichten moeten worden gehoord, maar we moeten ook verder’, aldus de woordvoerder van SterkHuis, een instelling met 600 medewerkers die met name in de regio Hart van Brabant actief is.

Bezinnen

Want ja, er zijn forse financiële tekorten, er zijn stijgende wachtlijsten en er is sprake van een toename van kinderen in jeugdzorg. Ook zijn er kinderen die nergens terecht kunnen en behandelingen die niet kunnen worden uitgevoerd. Maar met die overheersende negativiteit ‘komen we niet verder’, aldus het manifest van SterkHuis. Na de zware eerste jaren van de transformatie, ‘is het nu tijd om even stil te zijn te staan en te bezinnen. Om onszelf te richten op de toekomst en de vraag te stellen: wat is er nodig om ervoor te zorgen dat alles vanaf nu beter wordt?’

Volgende fase

‘We zijn toe aan de volgende fase van transformatie. Een die vraagt om visie en samenwerking. En ja, ook om (extra) geld. De situatie in de jeugdzorg is nijpend en het is nu tijd om focus aan te brengen op verbetering en samen te werken om écht te transformeren’, aldus SterkHuis in haar manifest. Daarin doet zij ook een voorzet.

Sterke leefwereld

Er moet een sterke leefwereld ‘aan de voorkant’ worden gebouwd met onder meer scholen, kinderopvang en huisartsen. De verbinding met zorg en (passend) onderwijs is van wezenlijk belang. Het hoogspecialistische veld (zoals de ggz) moet verbonden werken aan duurzame en effectieve jeugdhulp. Zo veel als mogelijk moet 24-uurshulp met verblijf worden voorkomen, evenals minder of geen Jeugdzorg-plus. Ook moet een (gevarieerd) aanbod aan (gezins)vervangend wonen worden ontwikkeld.

Veiligheid

De hulpverlening in het ‘drang en dwang-kader’ moet vereenvoudigd worden. Veilig Thuis, Gecertificeerde Instelling en Raad voor de Kinderbescherming zouden meer verbinding met elkaar moeten maken. ‘Een vernieuwde visie op veiligheid is nodig: veiligheid is niet per definitie ‘uit huis plaatsen’ of gesloten plaatsen’, aldus het manifest.

Aanbestedingen

Nieuwe samenwerking moet met vertrouwen worden aangegaan. ‘Erken elkaars kennis en rol. We zijn niet tegen elkaar, maar met elkaar.’ Ook zou er meer data- en kennisbased moeten worden gewerkt. De zorginstelling vindt ook dat grenzen moeten worden gesteld aan aanbestedingen en aan het onderaannemerschap binnen de zorgmarkt. Daarnaast moet, zoals al eerder aangegeven door onder meer Jeugdzorg Nederland en vakbonden de administratieve lasten worden verlaagd. Dat wil minister De Jonge (VWS) ook. ‘Van iedere euro gaat op dit moment een te hoog percentage naar ‘randzaken’. De huidige systemen zijn gebouwd op wantrouwen en dragen niet bij aan resultaatsgericht en transparant samenwerken. Dit moet dus beter’, aldus het manifest.