'Mensbeeld Participatiewet is volstrekt achterhaald'
'Het is toch een beetje de strekking: sanctioneer iedereen de moeder en dan komt alles goed. Het is vooral een stok, nauwelijks een wortel.'
Door de afbraak van sociale vangnetten leven steeds meer mensen in bestaansonzekerheid, waarschuwen wethouders Rutger Groot Wassink en Peter Heijkoop. Daarom is een radicale herziening van de Participatiewet nodig. Dat betogen de wethouders in de eerste aflevering van Herstart, een podcastserie van Binnenlands Bestuur.
Precair
De coronacrisis heeft de precaire positie van flexwerkers en zzp'ers blootgelegd: zij waren als eerste de dupe van de economische tegenwind. Maar al voor de pandemie stond de bestaanszekerheid van deze groep onder druk. En ook een bijstandsuitkering biedt steeds minder zekerheid. Hoe komt dat? En hoe vergaat het deze kwetsbare groepen in de herstelfase van de coronacrisis?
Fraudeur
De eerste aflevering van de podcastserie Herstart gaat op die vragen in. Ervaringsdeskundige Gerard Sangers vertelt over zijn jaren in de bijstand. Hij legt uit waarom werken in de bijstand niet loont en waarom bijstandsgerechtigden fraudeurs zijn tot het tegendeel is bewezen. Het systeem is 'te gek voor woorden', concludeert Sangers.
Noodklok
Ook wethouders Rutger Groot Wassink (GroenLinks, Amsterdam) en Peter Heijkoop (CDA, Dordrecht) uiten hun zorgen over het stelsel van sociale zekerheid dat vast dreigt te lopen. Groot Wassink: 'Het is echt belangrijk dat de noodklok geluid wordt, en dat we zeggen: jongens, in zo'n rijk land als het onze zouden we die spreiding van welvaart echt beter moeten doen.'
Onding
De twee wethouders pleiten voor een complete hervorming van de Participatiewet – de wet waar de bijstand sinds 2015 onder valt. Groot Wassink: 'De Participatiewet is in een heleboel opzichten gewoon een onding. Daar zit een mens- en wereldbeeld achter dat volstrekt achterhaald is. Het is toch een beetje de strekking: sanctioneer iedereen de moeder en dan komt alles goed. Het is vooral een stok, nauwelijks een wortel.'
Op de schop
Heijkoop: 'De Participatiewet is sowieso eigenlijk geen Participatiewet, het is veel meer een uitkeringenwet. Participeren gaat over meedoen, en als er iets is wat in de Participatiewet wordt belemmerd, is het wel het meedoen van mensen. Nu is de wet zo ingericht dat mensen zwaar ontmoedigd worden om de stap naar werk te zetten. En dat is natuurlijk het laatste wat we willen. Uiteindelijk willen wij dat heel die Participatiewet op de schop gaat. En dat de mensvisie, de maatschappijvisie die eronder ligt, echt fundamenteel verandert: van wantrouwen en controle naar vertrouwen en maatwerk.'
De podcast is te beluisteren via de volgende kanalen:
Reacties: 4
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Het probleem zit veel dieper. Waar geen gezamenlijk gedragen mensbeeld meer is, blijft het aanpakken van losse wetten modderen in de marge.
Voor dat gezamenlijk mensbeeld is wederzijds vertrouwen de meest essentiële voorwaarde. Dat vertrouwen verdampt aan alle kanten waar je bijstaat. We verkeren in een diepe vertrouwenscrisis.
De geschiedenis laat zien dat daar waar geen vertrouwen meer bestaat revolutie en oorlog uitbreekt. Revoluties die vooraf zijn gegaan door godsdienstige, areligieuze en politieke denkers die het oude denken krachtig aan de orde stelden en zodanig veel aanhangers kregen dat het oude denken en de oude elite uit de macht werden gezet.
De denkers van vandaag hebben allemaal een andere, vak, richting en opvatting gebonden, analyse van de vertrouwenscrisis en vooral van de noodzakelijke oplossingen waarmee zij elkaar bestrijden en vergeten om het 'volk' eens duidelijk uit te leggen waar die diepe vertrouwenscrisis eigenlijk vandaan komt. En het volk ermee te confronteren dat het zelf een essentiële rol speelt in het voortduren en vergroten van die vertrouwenscrisis.
Hier komen we pas uit als er een brede overeenstemming is over de oorzaak van onze vertrouwenscrisis.
Wantrouwen en zelfzucht zijn overal. Vertrouwen is wereldwijd weg en uit verband getrokken, geen enkele organisatie, richting, land, leider heeft enig idee over de oorzaak, laat staan over een oplossing.
Het gevolg; geen bestaanszekerheid van mensen, extreemrechts dat de wind in de zeilen gekregen heeft etc etc, de toegang tot het recht dat ook ontnomen is, en laagopgeleiden die niet meer kunnen meedoen en vervolgens door de PVDA als racisten en deplorabeles worden weggezet.
Deze wethouders zien het in hun eigen steden gebeuren, net als burgemeesters dat er een groep mensen met een stapeling van problemen rondloopt, waar de landelijke politiek geen oog voor heeft gehad, maar nu er radicalisering plaatsvindt opeens wel..