Meeste bezwaarschriften ‘poetshulp’ niet gehonoreerd

Het gros van de 871 bezwaarschriften die in Utrecht zijn ingediend tegen versobering van de huishoudelijke hulp zijn ongegrond (41 procent) of niet-ontvankelijk (18 procent) verklaard. 318 bezwaarschriften (37 procent) zijn gedeeltelijk gegrond verklaard. De meeste daarvan resulteerden in meer uren hulp. In ieder geval twee rechtszaken liggen nu bij de Centrale Raad van Beroep. Ook zaken uit andere gemeenten liggen inmiddels bij deze hoogste beroepsinstantie.

Wachten op duidelijkheid

‘Definitieve duidelijkheid over de positie van de huishoudelijke hulp binnen de Wmo 2015 en de mogelijkheden van gemeenten om daar een eigen invulling aan te geven zal pas ontstaan na uitspraken van de Centrale Raad. Dergelijke uitspraken zijn belangrijke, landelijke ijkpunten’, stelt de Utrechtse wethouder Margriet Jongerius (GroenLinks) in een brief aan de raad. Eerder lieten ook Oosterhout en Oss weten met smart te wachten op een duidelijke uitspraak van de Centrale Raad.

Koploper

Met 871 bezwaarschriften is Utrecht ‘koploper’ onder die gemeenten die hun beleid ten aanzien van huishoudelijke hulp hebben versoberd, zo bleek eerder uit onderzoek door Binnenlands Bestuur. Op een herbeoordeling van 5.600 Utrechtse cliënten was dat aantal ‘hoger dan wij gewend zijn bij de Wmo’, schrijft Jongerius nu aan de raad. Het aantal (gedeeltelijk) gegrond verklaarde bezwaarzaken is volgens haar hoger uitgevallen ‘dan tot nu toe gebruikelijk’. Vier procent van de in Utrecht ingediende bezwaarschriften (37) is ingetrokken en twee zijn er in overleg aangehouden.

Niet zorgvuldig

In een aantal rechtszaken dat tegen de gemeente was aangespannen, heeft de meervoudige rechtbank van Utrecht geoordeeld dat het Utrechtse beleid weliswaar past binnen de Wmo 2015, maar ook gesteld dat het onderzoek naar de individuele situatie niet altijd zorgvuldig genoeg heeft plaatsgevonden. In die gevallen heeft Utrecht opnieuw onderzoek gedaan naar de persoonlijke omstandigheden. Het college erkent dat de communicatie met cliënten beter had gekund. Ook zijn huishoudcoaches aan de slag gegaan en is aan aanbieders gevraagd om te melden als de teruggang in uren hulp tot problemen leidt. Sinds dit jaar heeft Utrecht een basisvoorziening voor het schoonhouden van het huis ingericht, die 78 uur schoonmaakhulp per jaar behelst. Als het nodig is, kunnen mensen in aanmerking komen voor extra uren, onder meer via de Huishoudelijke Hulp Toeslag (HHT).

Huishoudcoaches

De huishoudcoaches bezoeken mensen, die sinds dit jaar minder uren hulp krijgen, thuis en helpen waar nodig om tot andere, structurele oplossingen te komen. Als zij vinden dat er te weinig uren zijn toegekend, brengen zij dit onder de aandacht van het Wmo loket. Een krappe 1.000 mensen zijn voor een gesprek of ondersteuning aangemeld bij de huishoudcoaches. Bij 367 klanten loopt de begeleiding van de huishoudcoach nog. Ook aanbieders hebben van de gemeente de opdracht gekregen om schrijnende zaken te melden, als ook situaties waar ze zich zorgen over maken en/of waarbij het toegekende aantal uren te weinig is om de noodzakelijk geachte taken bij een cliënt uit te voeren.

HHT blijft achter

Een krappe 1.200 mensen maakt gebruik van de Huishoudelijke Hulp Toeslag; het gros (927 mensen) heeft al huishoudelijke hulp, maar koopt via de HHT-regeling extra uren in voor vijf euro per uur. Gemiddeld nemen zij een uur per week extra af. ‘Het aantal overige personen dat uren inkoopt via de HHT blijft achter bij onze ambitie’, schrijft Jongerius. Slechts 240 personen hebben uren ingekocht voor een gereduceerd uurtarief dat tussen de 9 en 10,50 euro ligt. De mogelijkheid is breed onder de aandacht gebracht van belangenbehartigers, adviesraden, huisartsen. Ook zijn folders rondgestuurd en is er via huis-aan-huis bladen op de regeling gewezen. Utrecht heeft inmiddels voorlichtingsronde gestart.