Mantelzorger kent weg naar Wmo-loket niet

Een op de drie mantelzorgers van mensen met dementie weet de weg niet te vinden naar het gemeentelijke Wmo-loket voor ondersteuning. Nog eens een derde kent het Wmo-loket wel, maar is er nooit geweest. Hierdoor lopen mantelzorgers ondersteuning mis, waaraan ze wel behoefte hebben.

Grootschalige peiling

Dat blijkt uit de Dementiemonitor van het Nivel en Alzheimer Nederland. Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor hun ondersteuning. De helft van de mantelzorgers heeft wel behoefte aan ondersteuning via de gemeente, zo blijkt uit het onderzoek onder meer dan 3.300 mantelzorgers van mensen met dementie. Deze mantelzorgers zijn onverminderd zwaar belast, zo blijkt verder uit het onderzoek. Sinds 2005 houden het Nivel en Alzheimer Nederland elke twee jaar een landelijke monitorpeiling onder mantelzorgers. Dit is de vierde grootschalige peiling.

Praktische zaken

Slechts dertig procent van de ondervraagde mantelzorgers heeft het afgelopen jaar contact gehad met het Wmo-loket. Het gaat dan vaak om praktische zaken als het regelen van hulp bij het huishouden of van vergoeding voor vervoerskosten. Slechts drie op de tien van de mantelzorgers die contact hebben gehad met het Wmo-loket, denkt de zorg voor de naaste beter te kunnen volhouden dankzij de ondersteuning die de gemeente biedt.

Onbekendheid aanpakken

Gemeenten moeten dus volop aan de bak om de ondersteuning van mantelzorgers goed te regelen, stelt Gea Broekema-Procházka, directeur van Alzheimer Nederland, op basis van de onderzoeksresultaten. Als eerste moet de onbekendheid van het Wmo-loket worden aangepakt. Verder blijkt uit de Dementiemonitor dat gemeenten de mantelzorger nog te weinig bevragen op de sociaal-emotionele aspecten, zoals de steun die zij krijgen vanuit hun sociale omgeving. ‘Dat zijn nou juist onderwerpen die belangrijk zijn om te komen tot een participatiesamenleving, zoals het kabinet wil.’

Zwaar belast

Uit het onderzoek blijkt dat vier op de tien mantelzorgers zich ‘tamelijk zwaar belast’ voelt. Ruim een op de tien voelt zich ‘zeer zwaar belast’ tot ‘overbelast’. Veel mantelzorgers hebben het gevoel er alleen voor te staan. Mantelzorgers van mensen die thuis wonen, verwachten de zorg minder lang vol te kunnen houden dan in het geval hun naaste in een instelling is opgenomen. Deze druk en belasting zal alleen nog maar toenemen, waarschuwt Broekema-Procházka. ‘Het kabinetsbeleid is er immers op gericht dat mensen zo lang mogelijk thuis wonen, met steun van hun sociale netwerk.’

Dagactiviteiten

Mantelzorgers van thuiswonende mensen met dementie hebben vooral behoefte aan dagactiviteiten of dagopvang voor hun naaste met dementie, met activiteiten zoals wandelen, spelletjes doen of schilderen en handwerken. Dingen die mensen met dementie herkennen en nog kunnen. Nivel-programmaleider Anneke Francke: ‘Zulke dagactiviteiten voor mensen met dementie zijn ook van belang voor de mantelzorger, omdat deze dan even op adem kan komen. Veel mantelzorgers zijn nu zwaar belast, het zijn vaak partners die zelf ook al op leeftijd zijn.’

Minder budget

Gemeenten krijgen vanaf januari via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) budget voor de ondersteuning van alle mantelzorgers. Daarbij kan worden gedacht aan dagopvang en dagactiviteiten. Nu valt dit nog onder de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz). Vanaf komend jaar wordt op het budget dat hiervoor naar gemeenten gaat flink gekort.