Kwijtschelding volgens ‘Arnhems model’ vindt navolging
‘Complimenten aan Arnhem’, zegt Tiny Klever, gemeenteraadslid voor de PvdA in Leiden. Het plan was voor haar directe aanleiding om vragen in te dienen bij het Leidse college. ‘Het heeft totaal geen zin om van een kale kip te plukken’, laat fractievoorzitter Jimmy Dijk van de Groningse SP weten.
Het Arnhemse plan voor kwijtschelding van schulden bij de gemeente voor 1.400 inwoners, valt ook elders in de smaak. In onder andere Leiden en Groningen gaan geluiden op voor soortgelijke plannen.
Gemeente is hardnekkige schuldeiser
Arnhemmers die al drie jaar een betalingsregeling hebben om een schuld bij de gemeenten af te betalen, zijn vanaf 1 januari 2020 in één klap van die schuld af. Daarmee wil wethouder Martien Louwers (PvdA, werk & inkomen) voorkomen dat die schulden zich door rente, incassokosten en boetes steeds verder opstapelen. De NVVK, branchevereniging voor schuldhulpverleners, constateerde al eerder dat de overheid een dubbelrol heeft op het gebied van schulden: 'Het komt regelmatig voor dat de gemeente zowel probeert de schulden van haar burgers op te lossen en tegelijk in de top van de meest hardnekkige schuldeisers staat,' aldus voorzitter Marco Florijn.
Verkeerde afslag
‘Complimenten aan Arnhem’, zegt Tiny Klever, gemeenteraadslid voor de PvdA in Leiden. Het plan was voor haar directe aanleiding om vragen in te dienen bij het Leidse college. Klever gelooft dat mensen die al tijden in de schulden zitten door een dergelijke kwijtschelding weer ruimte in hun hoofd kunnen krijgen om het leven op te pakken. Ze benadrukt wel dat fraudeurs buiten de deur gehouden moeten worden. Het moet gaan om mensen die pech hebben gehad of ‘twee keer de verkeerde afslag’ hebben genomen, aldus Klever.
Het ‘Arnhemse model’
Maar dan moet de Leidse situatie eerst beter in beeld komen. In Arnhem gaat het om mensen die al drie jaar een schuld bij de gemeente hebben, maar wel hun best doen om te betalen. In Leiden is het niet duidelijk hoeveel mensen er binnen die groep zouden vallen. Ook moet worden uitgezocht of kwijtschelding betaald zou kunnen worden uit een post voor ‘oninbare schulden’, zoals ook in Arnhem het geval is. Beide vragen stelde Klever dan ook aan het college. Ook in Hellendoorn en Haarlemmermeer zijn schriftelijke vragen ingediend om te verkennen of het ‘Arnhemse model’ gekopieerd kan worden. In Vlaardingen wordt deze week een motie ingediend om het Arnhemse voorbeeld te volgen.
Kale kip
‘Het heeft totaal geen zin om van een kale kip te plukken’, laat fractievoorzitter Jimmy Dijk van de Groningse SP weten. Schulden vormen volgens hem een van de grootste problemen voor mensen die hun baan zijn kwijtgeraakt: ‘We zien dat mensen niet meer naar de tandarts gaan, niet meer naar de dokter.’ Het Arnhemse plan inspireerde ook hem om raadsvragen te stellen. Het college wordt onder andere gevraagd om uit te zoeken hoeveel Groningers problematische schulden hebben en wat het zou kosten om ze kwijt te schelden. Dijk verwacht dat het om minstens zoveel mensen gaat als in Arnhem. Hij stelt voor om de kwijtschelding te bekostigen uit het gemeentelijke rekeningresultaat.
Goed voorbeeld
Dijk vindt zelfs dat de gemeente en de landelijke overheid nog wel verder zouden kunnen gaan. Schulden mogen wat hem betreft misschien al na minder dan drie jaar worden kwijtgescholden. Bovendien vindt hij dat andere grote schuldeisers dan de gemeente, zoals nutsbedrijven, woningcorporaties en zorgverzekeraars, een goed voorbeeld zouden moeten nemen aan een dergelijke aanpak. Als ze dat niet doen, zou de rijksoverheid dat moeten afdwingen, vindt Dijk.
Reacties: 6
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Zit wat in. Maar met een stukje generiek beleid t.a.v. schulden en het stellen van een aantal randvoorwaarden zoals oorzaak & gevolg, schuldenbron en staffelingen in kwijtscheldingspercentages in combinatie met een inspanningsverplichting zoals bv een tegenprestatie, is het altijd beter iets dan niets. Pleiten voor het doorgaan op de huidige weg omdat......(?) biedt ook geen perspectief. En dat zeg ik dan ook met het oog op een grote veroorzaker van schulden; nl de door de overheid zelf bedachte systeemcomplexiteit vanuit inkomenspolitiek. Als je vastloopt door onbenullige techno- en bureaucratie moet het niet zo zijn dat je als burger daarvoor de aanmaningen kunt stapelen. Dan moet je de bron aanpakken en als je dat niet kunt/wilt coulance betrachten.
Helemaal met u eens.
Precies hetzelfde doet zich ook voor bij kwijtschelding gemeentelijke heffingen, indien men een rekenmodel hanteert, waarbij het gaat om wat iemand aan leefgeld overhoudt per week. Om cliënt te worden van een voedselbank wordt dat ook toegepast.
Recent op de NOS een situatie met schulden en een leefgeld van 15,00 Euro per week voor een ouder met een kind. De publieke omroep zie je jaar in jaar uit op gezette tijden berichten over schuldenproblematiek, maar meer dan een situatie toelichten met hulp van een deskundige, of met een reactie van een politicus, gebeurt er niet.
Om dat zelfde signaal (wie elk dubbeltje omkeert en bijdrage wel betaalt, is per saldo slechter af), vind ik de verplichting aan scholen via wet discutabel, dat ouders van deze kinderen de eigen bijdrage niet hoeven betalen en de school dat zelf moet doen.
Of scholen doen zelf die uitjes niet organiseren en laat dat over aan een vrijwilligersorganisatie, die via sponsoring en bijv. bijdrage erbij van Gemeente, alle kinderen met ouders met lage inkomens, of op basis van een maximum aan besteedbaar leefgeld, een uitje bieden. Via voedselbank, via school, via kerk, wijkwerk, etc. kan men die optie (als die er is) kenbaar maken. Scheelt weer tijd voor de toch al zwaar belaste leerkrachten.
Totaalvisie Zorgstraat in de Zorgstaat omvat de volgende luiken:
a. Onafhankelijk zorg coördinator naast de huisarts, die indiceert, delegeert, controleert en indien nodig, corrigeert. Landelijk uitgerold.
b. Sociaal incasso bureau, landelijk uitgerold (SIB). Non profit.
c. In verlengde van b. Een collectief pakket m.b.t. vaste lasten. Landelijk uitgerold.
d. Kleinschalige wooneenheden (8 of 10) in de wijk voor ouderen en gehandicapten die klokje rond toch iemand in de buurt nodig hebben. Landelijk uitgerold.
Luik b
Een tweede luik, een eveneens landelijk systeem van een sociaal incasso bureau (SIB) zou een en ander al aardig een heel eind verbeteren en efficiënt maken in de zorg. Met 3 poten:
-vrijwillig budgetbeheer
-verplicht budgetbeheer bij schulden en niet meewerken aan oplossing. Bij wet regelen dat SIB verplicht budgetbeheer kan opleggen.
-sociale leningen.
Dit kan natuurlijk met hulp van geschikte mensen in netwerk van cliënt.
Een SIB heeft ook inkomsten.
Op dit terrein moet men toch ook eens pragmatisch willen zijn voor breed draagvlak.
De PR hieromtrent rijmt niet altijd met wat burgers zelf zien om hen heen. Er zijn verschillende type cliënten met schulden door verschillende oorzaken. Maar teveel daarvan ook, die voorspelbaar niet in staat zijn goed te budgetteren.