Kabinet gaat bijpassen bij tekort op Wmo

Als gemeenten volgend jaar in financiële problemen komen door het overgangsrecht van Awbz-cliënten naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), gaat het kabinet bijpassen. Dat geld komt bovenop de eerder toegezegde 200 miljoen euro.

Toezegging

Gemeentekoepel VNG gaat daarvan uit. ‘Dat is de strekking van de toezegging’, aldus VNG-woordvoerder Frotina Zuidema desgevraagd. De komende periode worden in overleg met gemeenten objectieve criteria vastgesteld, aan de hand waarvan de financiële effecten van de overgangsregeling in kaart kunnen worden gebracht, stelt de woordvoerder van staatssecretaris Van Rijn (VWS, PvdA).

Omvang tekort

‘Het kabinet gaat er nu vanuit dat de 200 miljoen euro voldoende is, maar dit zijn uiteraard aannamen. Halverwege 2015 kunnen we aan de hand van de feiten zien of die veronderstelling klopt. Als dat niet het geval is, voeren wij gezamenlijk overleg met gemeenten om eventuele problemen op te lossen’, aldus Van Rijns’ woordvoerder Fouzia Kassi. Onduidelijk is bij welke omvang van het tekort de buidel wordt getrokken en of het kabinet het volledige tekort gaat dekken, of dat er eigen risico voor gemeenten komt.

Onduidelijkheid

In zowel de lokale als Haagse politiek leeft volop onduidelijkheid over de passages hierover in de kabinetsreactie op de noodkreet van gemeenten, dat de Wmo onder de huidige voorwaarden niet verantwoord kan worden uitgevoerd. In de brief van Van Rijn en minister Plasterk (Binnenlandse Zaken, BZK) staan termen als het ‘volgen’ van financiële effecten en het ‘adresseren van de knelpunten’. Naar nu blijkt gaat het kabinet boter bij de vis doen.

Aandacht voor risico’s

Volgens Van Rijns’ woordvoerder hebben gemeenten overigens niet zozeer om meer geld, maar vooral om aandacht voor de financiële risico’s gevraagd. De eerder toegezegde 200 miljoen euro voor bekostiging van het zogeheten overgangsrecht in 2015 blijft beschikbaar. Gemeenten worden verplicht in 2015 de zorg over te nemen van cliënten die nu onder de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) vallen, maar vanaf volgend jaar onder de Wmo.

Regietafels

Het is ongewis of de inrichting van de regietafels een afdoende kabinetsantwoord is op de door gemeenten gewenste ‘stevige regie’ op de drie decentralisaties sociaal domein. De thema’s die aan de regietafels aan bod komen, zijn wel de onderwerpen die gemeentekoepel VNG belangrijk vindt, aldus VNG-woordvoerder Zuidema. Het gaat onder meer om het bevorderen van de samenhang tussen de drie decentralisaties Wmo, Jeugdwet en Participatiewet, het informatiebeleid en de democratiseringsagenda. De VNG vindt dat het kabinet vanuit zijn regierol de positie van gemeenteraden moet borgen.

1 juli uiterste datum

De VNG hoopt dat de Wmo op 1 juli door beide Kamers is vastgesteld. Van Rijn heeft vorige week laten weten dat de inspanningen van het kabinet gericht zijn op afronding van het wettraject in juli. ‘We achten een zorgvuldige invoering van de nieuwe Wmo per 1 januari 2015 nog niet uitgesloten. Zeker gezien de enorme consequenties van uitstel, pleiten we daar niet voor’, aldus Zuidema. ‘1 juli is wel de uiterste datum. Wij hebben steeds gezegd dat minder dan een half jaar tot aan invoering van de wet te kort is. Of het haalbaar is, hangt ervan of er in het wetgevingsproces nog ingrijpende dingen veranderen. Gemeenten kunnen zich niet blijven voorbereiden op een moving target.’

Het land in

Staatssecretaris Van Rijn gaat binnenkort het land in om met bestuurders in gesprek te gaan over de Wmo. Hij zal onder meer aan wethouders vragen wat ze nodig hebben om de Wmo op verantwoorde wijze te kunnen uitvoeren. Deze bijeenkomsten organiseert het ministerie van VWS samen met de VNG en BZK. De eerste bijeenkomst zal medio deze maand plaatsvinden.

Kamerdebat

De Tweede Kamer debatteert dinsdagavond met staatssecretaris Van Rijn over de impasse die is ontstaan tussen gemeenten en kabinet over de voorwaarden waaronder het verantwoord is om de Wmo uit te voeren.