Jongeren willen 'eerlijke en groene samenleving' na crisis

Jongeren maken zich zorgen over de effecten van de coronacrisis op onderwijs, werk, wonen en het klimaat. De 'levenstevredenheid' van jongvolwassenen is afgenomen en de verschillen met oudere generaties zijn groter geworden, waarschuwt de Jongeren Denktank Coronacrisis, die de overheid adviseert over oplossingen voor deze problemen. 

Daden
Op donderdag overhandigt de Jongeren Denktank Coronacrisis (JDC), een samenwerking tussen het jongerenplatform van de Sociaal-Economische Raad (SER) en Denktank-Y, het rapport 'En nu… daden!' aan demissionair premier Mark Rutte. De jongeren geven aan dat er behoefte is aan meer werkervaringsplaatsen, startersplekken en investering in bij- en omscholing.

Duurzaam
Ook moet er meer aandacht komen voor betaalbare huizen, dakloze jongeren, mentaal welzijn en oplopende studieschulden. Daarnaast willen de jongeren dat de overheid het coronaherstelbeleid sterker koppelt aan de duurzaamheidsagenda. Een ‘krachtige, eerlijke en groene samenleving’, is voor de jongeren het uiteindelijke doel.

Goede voorbeeld
De denktank adviseert onder andere om te zorgen voor meer stageplekken, traineeplekken en vacatures, en jongeren te helpen om zich te laten omscholen naar een 'tekortsector' zoals zorg en onderwijs. Daarin moet de overheid als werkgever het goede voorbeeld geven, beaamt Rutte in een reactie.

Meedenken
Rutte vroeg jongeren in mei 2020 om mee te denken over de aanpak van de coronacrisis. De JDC geeft met dit rapport gehoor aan die oproep. 'Het toffe daaraan is dat heel veel verschillende jongerenorganisaties hieraan meegedaan hebben', zegt denktankvoorzitter Maurice Knijnenburg. Ook droegen ruim tweeduizend jongeren bij aan het rapport door hun ervaringen via een speciale app te delen.

Verschillen
De zorgen die jongeren uiten, bestonden vóór corona al, maar zijn door de crisis versterkt. Problemen zoals een hoge studieschuld, stress door de combinatie van werk en studie, moeite om een stageplek of baan te vinden, te weinig starterswoningen en zorgen over het klimaat, zijn het afgelopen jaar uitvergroot. Daardoor worden de verschillen tussen jongeren en oudere generaties groter, en ook de verschillen tussen jongeren onderling zijn toegenomen.

Tevredenheid
De coronamaatregelen, die sociaal contact beperken, treffen het mentale welzijn van jongeren. Zo krijgen studenten te maken met 'stapelquarantaines' en 'kamerisolatie', zegt Dahran Çoban, de voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg. 'Dat maakt de huidige woonsituatie voor sommige jongeren onmogelijk', aldus Çoban. De 'levenstevredenheid' van jongvolwassenen is volgens de JDC afgenomen.

Kansen
Ondanks alle zorgen, zien de jongeren ook kansen om de lessen van de crisis te benutten. Zo wordt er veel ervaring opgedaan met digitaal onderwijs en zorgt het thuiswerken voor minder reistijd en een meer flexibele werk-privé balans. Een ander positief effecten van de lockdown is het feit dat wonen buiten de Randstad aantrekkelijker is geworden, waardoor de huizenkrapte iets afneemt. Ook op het gebied van het klimaat, wat volgens de jongeren 'geen ver-mijn-bed-show' is, biedt de crisis kansen, bijvoorbeeld om in de toekomst minder te blijven reizen met het vliegtuig en de auto.