Jongeren maken tienpuntenplan voor lokale partijen

Met een tienpuntenplan wil CNV Jongeren actuele jongerenthema’s onder de aandacht brengen bij lokale politieke partijen met het verzoek deze belangrijke kwesties voor jongeren op te nemen in hun verkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar. ‘We sturen ons plan naar de programmacommissies van de politieke partijen in de 50 grootste gemeenten van Nederland.’

‘Het is voor het eerst dat we met een tienpuntenplan de belangen van jongeren bij politieke partijen onder de aandacht brengen rond de gemeenteraadsverkiezingen, vertelt Justine Feitsma, voorzitter van CNV Jongeren, naar eigen zeggen de enige onafhankelijke jongerenvakbond in Nederland.

Waarom richten jullie je dan nu wel op gemeenten?
‘Gemeenten vragen ons vaker om onze expertise te geven en lokale projecten te draaien, maar er gaat nu zoveel geld naar gemeenten en daar wordt ook beleid voor jongeren gemaakt. Afgelopen jaar waren we veel bezig met jeugdwerkloosheid. Er is veel landelijk geld naar arbeidsmarktregio’s gegaan, maar niemand kan mij vertellen waarheen. Het kwam op de grote stapel en het was niet geoormerkt. Het kon dus ook naar lantaarnpalen gaan. Gemeenten weten niet altijd genoeg van jongeren of jongerenbeleid, dus willen we hen meer input geven en laten zien dat wij er zijn als gesprekspartner.’

Dreigen de belangen van jongeren in deze vergrijzende samenleving in de vergetelheid te raken?
‘Dat zou ik nog niet zo hard stellen, maar eigenlijk geldt hier hetzelfde als voor de landelijke politiek: je kunt het beste als jongere de belangen vertegenwoordigen van jongeren. Voor beleid maken heb je gesprekspartners nodig van verschillende generaties, maar vaak zijn ambtenaren al wat ouder en baseren ze zich automatisch op hun eigen omgeving. Het kan beter.’

Merk je dat jongeren politiek minder sterk staan?
‘We zijn heel erg bezig geweest om onze rol te pakken en dat hebben we ook wel gedaan. Er is een jongerenplatform, we zijn meegenomen in allerlei gesprekken en we zijn opgetrokken met Coalitie-Y, maar lokaal kan dat wel beter. Er zijn veel jongeren lokaal actief, ook collega-vakbond LSVb. Veel jongeren willen wel iets doen.’

Werd in coronatijd niet heel duidelijk dat jongeren toch enigszins het onderspit moesten delven?
‘De jeugdwerkloosheid ging hard omhoog, mede door de vele flexbanen. Bijbanen van jongeren vielen weg, er is weinig zekerheid, dat hebben ze zelf ook ingezien. Maar thema’s als diversiteit en klimaat zijn ook heel belangrijk voor jongeren. Dat zien ze weinig terug. En laten we de woningmarkt niet vergeten. Daar moet wel eens iets gebeuren.’

Zou een jongerenpartij ook kans van slagen hebben?
‘Ik denk niet dat het werkt om samen goed beleid te maken, want het kan een polariserend effect hebben. Ik ben ook niet tegen beleid dat goed is voor mijn ouders. We moeten het samen doen, we zijn een polderland. In Utrecht heb je wel de partij Student & Starter en dat functioneert heel goed, maar jong en oud moeten niet tegenover elkaar staan of de verschillen uitvergroten. Ik denk wel dat het goed is om lokaal meer inspraak voor jongeren te regelen. Het is heel goed voor gemeenten en voor lokale clubs om een aanspreekpunt te hebben met visie en ideeën over wat er speelt onder jongeren. Er zit daar een kloof. Jongeren zijn lokaal niet goed vertegenwoordigd. Daar is de Nationale Jeugdraad ook mee bezig.’

Wat is de rode draad in het tienpuntenplan?
‘We hebben het vooral op inkomen en werk gegooid. Eigenlijk gaat het over meer zekerheid: goed onderwijs en de menselijke maat. Dat moet centraal staan. Blijf vanuit de doelgroep redeneren. Niet vanuit systemen, onbegrip of onmogelijkheden. Help jongeren met een (arbeids)beperking, zorg voor voldoende woningen, bestrijd armoede.’

Wat is het belangrijkste punt?
‘Wonen, maar mijn hart ligt bij punt 1: jongeren met een beperking moeten een vergoeding krijgen van 300 euro per maand, omdat ze geen baantje naast hun studie kunnen doen. Jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt delven vaak het onderspit, ook qua financiële zekerheid. Daar hebben we veel problemen mee. Ja, er zijn nu veel vacatures, maar met mensen met een arbeidsbeperking moet je dan wel extra rekening houden. Het gaat ook om hulpmiddelen en die vergoed krijgen. Soms zijn er heel schrijnende gevallen. Het is geen onwil bij gemeenten, maar we moeten wel kijken of we het beter kunnen maken.’

Niet alle punten gaan over jongeren, sommige punten zijn algemener. Waarom is dat?
‘We willen ook het gedachtengoed van jongeren naar voren brengen. Heel veel dingen die belangrijk zijn voor jongeren zijn voor heel Nederland belangrijk. Er is zoveel diversiteit in jongeren. Tussen 35 en 15 jaar zit al veel verschil. De groep jongeren is heel groot, maar die dingen vinden wij allemaal belangrijk. Het is bijvoorbeeld heel belangrijk dat inclusiviteit en diversiteit ter sprake komen. Dat is een groot thema voor jongeren, net als discriminatie. Het goede voorbeeld geven is al een begin. Duurzaamheid en klimaat zijn ook hoofdthema’s. Ik hoop heel erg dat we deze thema’s terugzien in de verkiezingsprogramma’s en de akkoorden en dat partijen het gesprek aangaan met jongeren.’

Moeten jongeren niet ook meer intern bij partijen hun geluid laten horen?
‘Ja, er was al de campagne ‘Stem op een jongere’. Maar je moet jezelf wel verkiesbaar stellen. Vaak is er bij partijen twijfel over de ervaring, maar je moet de context van de hele gemeenteraad zien. Gelukkig is er ook ervaring uit andere generaties. Je doet het samen. Dat zorgt ervoor dat het werkt. Ik ben vaak de enige jongere bij besprekingen of panels, maar je denkt dan altijd vanuit jouw generatie en vanuit jouw oorsprong. Dat is hoe dan ook waardevol.’