IPO: maatregelen tegen misbruik jeugdzorg verscherpt

De provincies in ons land hebben de laatste jaren wel degelijk verscherpte maatregelen getroffen om misbruik in de jeugdzorg tegen te gaan. ‘Elk incident, elke melding, elk rapport is voor ons reden om protocollen aan te scherpen of het personeel nog stringenter te screenen.´

Beschuldiging inspectie

Dat stelt IPO  bestuurder Marc Witteman, binnen de koepelorganisatie verantwoordelijk voor de portefeuille jeugdzorg. In het dagelijks leven gedeputeerde in Flevoland, reageert hij hiermee op uitlatingen van de Inspectie Jeugdzorg. Deze zei gisteren dat de provincies mogelijk niet adequaat op meldingen over mogelijk misbruik hebben gereageerd. Provincies zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van de (niet preventieve) jeugdzorg.
 

Schokkend vaak misbruik
De inspectie reageerde op haar beurt weer op een uitgelekt rapport van de Universiteit van Leiden, waarin staat dat kindermisbruik  binnen de jeugdzorg ’schokkend vaak’ voorkomt. De kans dat een kind in een pleeggezin of tehuis wordt misbruikt is twee tot vier keer groter dan bij kinderen en jeugdigen in de bevolking als geheel. In instellingen was 23 procent slachtoffer van seksueel misbruik.
 

Inspectie: aanbevelingen gedaan
De inspectie liet daarop weten al in 2008 aanbevelingen te hebben gedaan aan de provincies om het onderwerp bespreekbaar te maken en jeugdwerkmedewerkers beter te trainen in het herkennen van signalen. Wat de provinciebesturen met deze aanbevelingen hebben gedaan, wist de woordvoerster van de Inspectie niet.

Elk geval een teveel

Witteman toont zich evenals andere betrokkenen geschokt door de cijfers. ‘Elk geval van misbruik is er een te veel. De overheid heeft de plicht om kinderen binnen de opvang een veilige omgeving te bieden. Het gaat om zeer kwetsbare kinderen, allemaal met een eigen geschiedenis, soms met misbruik.’
 

Onderling misbruik
Maar in die achtergrond ligt volgens Witteman tegelijkertijd een van de moeilijkheden: behalve door het personeel vindt er ook onderling tussen de kinderen misbruik plaats. ‘Je kunt niet zomaar ieder kind dag en nacht oberveren of apart zetten van de groep. Daarmee kom je aan hun ontwikkeling, maar ook aan privacy en aan de grens van welke middelen je kunt en wilt inzetten’.

Provincie hoe dan ook verantwoordelijk
Hoe dan ook, de provincies zijn in de huidige opzet verantwoordelijk en mogen daar ook op worden aangesproken, aldus de gedeputeerde. ‘We gaan dat niet uit de weg, we zullen opnieuw moeten kijken waar het scherper kan, hoe het komt dat signalen blijkbaar niet worden opgepikt’. Hij zegt in gesprek te zijn met de inspectie en met collega bestuurders om het probleem zichtbaarder te maken’.
 

‘Van alles gedaan’
Dat wil niet zeggen dat er niets is gedaan de afgelopen jaren, wijst hij nogmaals de suggestie daartoe van de inspectie van de hand. ‘We hebben in 2008 geen directe aanbevelingen van de inspectie gekregen, laat staan naast ons neergelegd’. Op meldingen of onderzoeksrapporten werd volgens de bestuurder ‘Keer op keer gereageerd met nog strengere protocollen of andere maatregelen’.
 

Veel niet gezien
Maar hoe kan het dan er zoveel misbruik niet is gezien en mogelijk nog niet wordt gesignaleerd? ‘ Witteman: ‘Dat gaan we nu nader onderzoeken, kijken waar het mis is gegaan en waar het beter kan’ . Een schandaal zoals in de katholieke kerk ziet Witteman nog niet op zich afkomen en elke vergelijking daarmee wijst hij van de hand. Maar als het werkelijk een onbeheersbare omvang aanneemt, dan kan hij zich wel voorstellen dat bestuurders uiteindelijk hun politieke verantwoording zullen nemen ‘Nogmaals, de provincies hebben de plicht veiligheid te bieden. Als zou blijken dat recht onder mijn neus in Flevoland kinderen ernstig zouden zijn misbruikt, dan zou ik aftreden.’
 

Uitbannen blijft illusie
Zo ver zal het niet komen denkt Witteman. Het blijft het streven, maar uitbannen van alle misbruik is volgens hem op voorhand een illusie. ‘Daarvoor is het een te complex probleem.'