Gemeenten krijgen extra geld voor inburgering

Voor de uitvoering van het nieuwe inburgeringsstelsel krijgen gemeenten structureel 35,2 miljoen euro extra. Daarnaast krijgen ze eenmalig 36,5 miljoen euro voor de invoeringskosten. Voor de groep inburgeraars die nog onder het huidige stelsel moeten inburgeren, krijgen gemeenten een bedrag van 25,5 miljoen euro.

Regierol

Daarover zijn het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en de VNG het eens geworden, zo hebben zij dinsdagmiddag bekend gemaakt. De 35 miljoen komt bovenop de 70 miljoen euro aan extra middelen die het kabinet in het regeerakkoord had vastgelegd en het budget dat in het huidige stelsel beschikbaar is voor inburgering. Naast het budget zijn er ook afspraken gemaakt over de versteviging van de regierol van gemeenten. Gemeenten blijven bezwaar houden tegen de invoering van de prestatiebekostiging, maar besloten is om daar geen breekpunt van te maken. Het nieuwe stelsel wordt in juli 2021 ingevoerd.

Sleutelrol

‘Gemeenten staan het dichtst bij de mensen waar het om gaat en kunnen daardoor het beste maatwerk leveren. Daarom is dit akkoord een belangrijke stap voorwaarts in de voorbereiding en implementatie van het nieuwe inburgeringsstelsel’, aldus minister Wouter Koolmees (SZW). Ook de VNG is tevreden over het nu bereikte resultaat.‘Wij zijn blij dat minister Koolmees na een periode waarin weinig schot zat in de gesprekken zijn verantwoordelijkheid heeft genomen’, stelt Peter Heijkoop, voorzitter van de onderhandelingsdelegatie van de VNG. ‘De regierol van gemeenten ligt vast in de wet en de benodigde extra middelen zijn op tafel gelegd. Gemeenten vervullen een sleutelrol in het nieuwe stelsel, daarom is het goed dat het ministerie en gemeenten in gelijkwaardig partnerschap tot goede afspraken zijn gekomen.’

In de clinch

De VNG lag tijden in de clinch met minister Koolmees over zowel het budget als het gebrek aan regie van gemeenten. In reactie op het conceptwetsvoorstel stelde de VNG (in september vorig jaar) dat de nieuwe wet Inburgering onuitvoerbaar was. Gemeenten zouden te weinig geld en te weinig regie krijgen. In november stelde de VNG nog eens dat er structureel 197 miljoen euro nodig is om de wet uit te voeren; 42 miljoen euro meer dan het kabinet ervoor wilde uittrekken. Die 42 miljoen euro is gebaseerd op een door de VNG afgedwongen onafhankelijk kostenonderzoek. Met de nu overeengekomen 35 miljoen extra komen de gemeenten uit. Er zijn volgens de VNG inhoudelijke aanpassingen gedaan waarmee 7 miljoen euro is bespaard. Gezinsmigranten blijven in het nieuwe stelsel grotendeels zelf verantwoordelijk voor hun inburgeringstraject.

Prestatiebekostiging

Over de prestatiebekostiging hebben SZW en VNG geen overeenstemming bereikt, zo blijkt uit de bestuurlijke afspraken. Koolmees wil dat gemeenten met hogere slagingspercentages daar via prestatiebekostiging voor worden beloond. Afgesproken is de prestatiebekostiging in ieder geval de komende drie jaar niet in te voeren. Ook is afgesproken dat de prestatiebekostiging in het nieuwe inburgeringsstelsel wordt verlaagd van 25 procent naar 10 procent van het budget van de leerroutes. De gemeenten zijn fel gekant tegen een dergelijke systematiek. Afgesproken is er echter geen breekpunt van te maken en de parlementaire behandeling van de wet af te wachten.